Câu trả lời ngắn gọn sẽ là không, vì các máy Android RAM chỉ 3GB hay 4GB vẫn đang chạy tốt, chạy mượt và đáp ứng được tất cả nhu cầu bạn muốn ở một cái điện thoại. Nhưng vì sao các hãng làm điện thoại Android vẫn tiếp tục tăng dung lượng RAM lên mức 6GB (HTC U11), thậm chí là 8GB (OnePlus 5). Tất nhiên, RAM nhiều hơn thì lúc nào cũng tốt hơn, ứng dụng sẽ có nhiều chỗ để chạy hơn, hệ thống sẽ mượt mà hơn, thiết bị chạy ngon hơn. Nhưng như vậy có phải là tất cả?
Điện thoại bạn dùng RAM làm gì?
Ngoài chuyện sử dụng làm bộ nhớ để chạy ứng dụng, thực chất điện thoại còn xài RAM cho rất nhiều thứ khác nhau:
Bộ xử lý đồ họa: GPU của các con chip di động hiện nay không sở hữu bộ nhớ RAM riêng như các GPU dành cho máy tính. Chúng chia sẻ chung RAM với CPU để làm nơi chứa dữ liệu đồ họa và dữ liệu cần cho việc tính toán.
Kernel: một phần của RAM sẽ được dành riêng cho nhân Linux. Nhân này được chứa trong một file dạng nén, khi nào máy chạy thì nó sẽ được bung ra load vào RAM để đảm bảo tốc độ truy xuất đủ nhanh chứ không thôi máy sẽ phải chui lại vào bộ nhớ trong mỗi khi cần chạy bất kì thứ gì. Mà như anh em biết đó, tốc độ của RAM nhanh hơn rất nhiều so với tốc độ của bộ nhớ trong. Phần RAM dành cho kernel sẽ có nhiệm vụ quản lý cả hệ thống, các dữ liệu ra vào CPU và cả các giao tiếp nữa.
Điện thoại bạn dùng RAM làm gì?
Ngoài chuyện sử dụng làm bộ nhớ để chạy ứng dụng, thực chất điện thoại còn xài RAM cho rất nhiều thứ khác nhau:
Bộ xử lý đồ họa: GPU của các con chip di động hiện nay không sở hữu bộ nhớ RAM riêng như các GPU dành cho máy tính. Chúng chia sẻ chung RAM với CPU để làm nơi chứa dữ liệu đồ họa và dữ liệu cần cho việc tính toán.
Kernel: một phần của RAM sẽ được dành riêng cho nhân Linux. Nhân này được chứa trong một file dạng nén, khi nào máy chạy thì nó sẽ được bung ra load vào RAM để đảm bảo tốc độ truy xuất đủ nhanh chứ không thôi máy sẽ phải chui lại vào bộ nhớ trong mỗi khi cần chạy bất kì thứ gì. Mà như anh em biết đó, tốc độ của RAM nhanh hơn rất nhiều so với tốc độ của bộ nhớ trong. Phần RAM dành cho kernel sẽ có nhiệm vụ quản lý cả hệ thống, các dữ liệu ra vào CPU và cả các giao tiếp nữa.
RAMdisk: trong Linux có một số file và folder ảo, chúng chỉ xuất hiện vào thời điểm chạy mà thôi chứ không được lưu vật lý lên bộ nhớ máy, và những dữ liệu dạng này thường là mức pin, tốc độ CPU, một số dữ liệu riêng cho kernel... Chúng được tổ chức thành file và folder ảo là để dễ truy xuất hơn. Phần dữ liệu này tất nhiên được lưu lên RAM
Mạng: thông tin về số IMEI, mã hiệu bộ thu nhận sóng di động và các thông tin liên quan sẽ được lưu trong một con chip riêng, nhưng khi điện thoại hoạt động chúng sẽ được di chuyển vào RAM.
Như vậy, ngoài cục RAM phải để dành cho app, Android còn phải để dành RAM cho chính nó hoạt động nữa, nếu không thì làm sao có được cái điện thoại cho bạn sử dụng 😁
Điện thoại RAM lớn hơn thì có tốt hơn?
Thì dung lượng rộng rãi hơn đương nhiên là tốt hơn rồi. Này nhé, phần RAM dành cho ứng dụng chạy sẽ rộng rãi hơn, các app sẽ nằm trong RAM lâu hơn mà không bị hệ điều hành "kill" để nhường chỗ cho ứng dụng. Chiếu ra thực tế, điều này có nghĩa là các tab trình duyệt bạn mở từ nhiều ngày trước có khả năng vẫn sẽ còn nguyên, không bị reload lại. Trò game bạn đang tạm ngừng ít giờ trước có lẽ cũng sẽ còn nguyên và bạn chỉ việc mở ra chơi tiếp, không phải chờ chạy lại.
Các ứng dụng của bạn cũng sẽ được phép chạy song song nhiều hơn vì dung lượng RAM đã được nới ra. Song song ở đây không có nghĩa là tất cả phải cùng hiện lên màn hình cùng lúc như cách mà chúng ta dùng máy tính. Android chỉ cho phép 1 app chạy foreground tại một thời điểm thôi, những ứng dụng khác vẫn đang hoạt động nhưng được chuyển sang các tiến trình chạy ngầm. Dung lượng RAM to hơn đồng nghĩa với việc các tiến trình ngầm này có thể chạy tốt hơn.
Nhưng tốt hơn thì tốt hơn đó, nhưng liệu có cần hay không lại là câu chuyện khác. Nếu một tab bạn đã mở nhiều ngày trước, việc nó refresh lại chẳng ảnh hưởng gì cả. Giả sử nếu bạn chỉ mới mở một tab, chuyển qua tab khác mà nó bị refresh ngay lúc đó thì đồng ý là quá khó chịu và không thể chấp nhận được, nhưng một thứ mà bạn đã không còn quan tâm đến vài ngày thì tốn 1-2 giây làm mới không phải là vấn đề. Chuyện tương tự cũng có thể áp dụng cho game hay bất kì ứng dụng nào trên điện thoại Android.
Quảng cáo
Với góc nhìn của mình, những thứ không ảnh hưởng tới trải nghiệm thì có thể bỏ qua, đặc biệt là về cấu hình của máy vì dù sao đa số người dùng khi đi mua cũng không để ý nhiều tới chi tiết này. Cái họ quan tâm là máy có chạy mượt, chạy nhanh không, máy có đẹp không, chụp hình xuất sắc hay không, thiết kế có nổi bật hay không. Đó, chỉ như vậy thôi, và đúng ra khi đi mua điện thoại bạn cũng chỉ cần để tâm tới những chi tiết này mà thôi.
Có cách nào tận dụng dung lượng RAM tốt hơn?
Mình đọc trên Android Central thì thấy họ đề xuất một cách rất hay để dùng phần RAM tăng thêm trên những chiếc điện thoại có RAM 6GB hoặc 8GB: nhét phần giao diện của Android vào buộc nó luôn chạy trên RAM. Bằng cách này, launcher và giao diện nói chung sẽ không bị kill bởi hệ điều hành trong bất kì trường hợp nào, giúp đảm bảo trải nghiệm của bạn sẽ luôn mượt mà mọi lúc mọi nơi.
Thực ra đã có hãng làm điều này rồi đấy chứ. Theo Android Central, HTC One M7 là chiếc Android đầu tiên đặt launcher lên RAM để nó luôn có tốc độ truy xuất tốt nhất và mang lại trải nghiệm người dùng ngon nhất. Thật vậy, hồi còn sử dụng One M7 mình thấy nó chạy cực kì mượt và nhanh. Giờ thì nhiều hãng khác cũng đã làm chuyện này, và họ có thể tiến một bước nữa khi đặt hết cả bộ giao diện tùy biến của mình vào RAM luôn.
Cũng không khó để tưởng tượng về một chế độ mới mang tên Game Mode dành cho những thiết bị với RAM từ 6GB trở lên. Phần RAM dành riêng cho game khi đó sẽ rộng hơn và chỉ dành cho mỗi game mà thôi, không một app nào khác được quyền ghi dữ liệu hay giành lấy miếng bánh này cả. Các chế độ chuyên dùng cho chơi game của Win 10 hay trên Galaxy S8 cũng hoạt động theo cách tương tự. Cộng thêm việc tăng nguồn lực CPU, GPU dành cho game nữa là đủ bài.
Quảng cáo
Tất nhiên, để tận dụng được những thứ này cần sự tinh chỉnh từ hãng. Phải là hãng sản xuất mới có khả năng can thiệp sâu đến như vậy vào một cái điện thoại, chứ bản thân các ứng dụng sẽ không thể nào làm hết những điều kể trên. Và nếu hãng không làm, các anh chàng developer chuyên phát triển ROM sẽ làm chuyện đó.
Đừng quên hiệu ứng marketing và bán hàng
Một trong những lý do Samsung, HTC, OnePlus làm điện thoại với RAM 6GB, 8GB là để bán hàng chạy hơn. Chi phí họ bỏ ra cho mỗi con chip RAM sẽ tăng lên không quá nhiều, nhưng hiệu ứng với người dùng sẽ rất khác và tạo sức hút để kéo người dùng về với sản phẩm của mình. Rõ là con số 6GB, 8GB trông lớn hơn so với số 4 rồi. Điều này đặc biệt đúng với các thị trường như Trung Quốc, nơi những chiếc điện thoại 6GB RAM xuất hiện đầu tiên (thậm chí chỉ được bán riêng cho quốc gia này chứ không bao giờ được mang ra bên ngoài).
Ở Việt Nam chúng ta chưa có OnePlus 5, nhưng HTC U11 với RAM 6GB đã bán ra và mục đích của hãng cũng hoàn toàn tương tự. HTC đem về Việt Nam chiếc U11 với RAM 6GB + 128GB bộ nhớ trong, tức là cấu hình mạnh nhất, rồi bán nó bằng giá với những sản phẩm đối thủ với RAM và bộ nhớ ít hơn. Đây cũng là một cách cạnh tranh dễ thấy.
Để kết lại, bạn có cần RAM 6GB, 8GB không? Hiện tại thì không, và với cách Google đang tối ưu cho Android thì khả năng là nhiều năm nữa điện thoại RAM 4GB vẫn sẽ sống tốt. Việc điện thoại có dung lượng RAM cao hơn là điều tốt vì bạn có thể chạy nhiều app hơn, app lâu refresh hơn, chỉ là không nhất thiết phải có vì nó không ảnh hưởng nhiều tới trải nghiệm sử dụng của bạn.
