Trẻ em một ngày nào đó có thể được sinh ra từ phôi thai hình thành bởi các tế bào da thay vì trứng, theo các nhà khoa học. Nếu có thể nhân rộng, kỹ thuật này trong tương lai không những có khả năng bảo tồn các loài động vật quý hiếm, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc giải quyết các vấn đề về sinh sản của con người. Nghiên cứu này vừa được công bố sau khi các nhà khoa học áp dụng thành công công nghệ mới, cho phép tạo ra một lứa chuột khỏe mạnh mà không cần phải thực hiện quá trình thụ tinh tế bào trứng với tinh trùng như thông thường.
Từ đây, có thể thấy trứng có lẽ sẽ không còn là lựa chọn duy nhất trong việc tạo thành phôi, và tế bào da cũng như các tế bào loại khác thậm chí còn có thể thay thế nó. "Công việc của chúng tôi thách thức mọi khuôn khổ, đã được hình thành ngay lần đầu tiên người ta quan sát thấy trứng động vật có vú có trong phôi thai vào những năm 1827, sau đó quan sát được quá trình thụ tinh 50 năm sau đó. Kể từ đó, tế bào trứng được cho là chỉ có thể thụ tinh với tinh trùng mới có thể đưa đến sự ra đời của một động vật có vú", Tony Perry, nhà phôi học và là trưởng nhóm nghiên cứu tại Đại học Bath (Anh), cho biết.
"Những gì chúng ta đang nói là những cách khác nhau để tạo phôi. Hãy tưởng tượng rằng bạn có thể lấy tế bào da và làm ra phôi thai từ chúng? Điều này sẽ mang đến rất nhiều lợi ích”, ông nói thêm. Mặc dù có rất nhiều tiềm năng, tuy nhiên nếu các nhà khoa học có thể vượt qua các rào cản, họ trước mắt có thể tạo ra phôi thai cho những phụ nữ có chất lượng trứng không tốt do tuổi già, hoặc sau quá trình điều trị ung thư dẫn đến tổn hại khả năng sinh sản. Kỹ thuật mới cũng có thể mở đường cho các cặp đồng tính nam nếu họ muốn có con, bằng cách kết hợp tế bào da của một người với tinh trùng của người còn lại.
Dù gì thì việc áp dụng lên con người vẫn còn một khoảng cách xa, điều có thể tiến hành ngay khi công nghệ mới hoàn thiện là bảo tồn các loài động vật đang có nguy cơ tuyệt chủng. Robin Lovell-Badge, một nhà di truyền học tại Viện Francis Crick (Anh), người đã không tham gia vào dự án này, cho biết: "Tôi không ngạc nhiên khi các tác giả của nghiên cứu cảm thấy phấn khởi về kết quả của họ".
Những cá thể chuột được sinh ra nhờ kỹ thuật mới. Ảnh: BBC
Viết trên tạp chí Nature Communications, các nhà khoa học đã mô tả chi tiết quá trình họ lấy trứng từ chuột và sử dụng hóa chất để “đánh lừa” chúng phát triển, tương tự như việc chúng đã được thụ tinh, từ đó tạo ra những phôi thai bất thường được gọi là parthenogenotes. Các nhà khoa học sau đó tiêm tinh trùng vào phôi và thấy rằng thay vì chết, chúng đã phát triển bình thường, và khi chuyển vào chuột cái, đã cho ra đời một thế hệ chuột con chuột khỏe mạnh.
Sau tất cả, các nhà nghiên cứu đã tạo ra được 30 cá thể chuột con, với tỷ lệ thành công lên đến 24%. Một vài con chuột trong số đó cũng đã tiếp tục sản sinh thế hệ kế tiếp, và thế hệ này lại tiếp tục sinh ra những con chuột khỏe mạnh. Các nhà nghiên cứu cho biết họ không ghi nhận có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy công nghệ mới có thể gây hại cho động vật.
Perry cho biết nhóm của ông hy vọng sẽ tiếp tục nghiên cứu về tiềm năng của các tế bào da trong việc thay thế trứng trong tương lai. "Liệu chúng ta (con người) có thể làm điều đó? Tôi không biết. Nhưng tôi nghĩ, nếu có thể, một ngày nào đó trong tương lai, những người ở đó sẽ nhìn lại và nói rằng đây là nơi bắt đầu".
Paul Colville-Nash đến từ Hội đồng nghiên cứu y khoa Anh, đơn vị tài trợ cho nghiên cứu, cho biết: "Đây là công trình nghiên cứu thú vị bởi nó có thể giúp chúng ta hiểu thêm về cách đời sống con người bắt đầu, và cái gì đã kiểm soát khả năng tồn tại của phôi, cơ chế có thể đóng vai trò quan trọng trong khả năng thụ thai. Có thể một ngày nào đó nó sẽ có ý nghĩa với chúng ta trong việc điều trị vô sinh, mặc dù có lẽ đó vẫn còn là một chặng đường dài".
Từ đây, có thể thấy trứng có lẽ sẽ không còn là lựa chọn duy nhất trong việc tạo thành phôi, và tế bào da cũng như các tế bào loại khác thậm chí còn có thể thay thế nó. "Công việc của chúng tôi thách thức mọi khuôn khổ, đã được hình thành ngay lần đầu tiên người ta quan sát thấy trứng động vật có vú có trong phôi thai vào những năm 1827, sau đó quan sát được quá trình thụ tinh 50 năm sau đó. Kể từ đó, tế bào trứng được cho là chỉ có thể thụ tinh với tinh trùng mới có thể đưa đến sự ra đời của một động vật có vú", Tony Perry, nhà phôi học và là trưởng nhóm nghiên cứu tại Đại học Bath (Anh), cho biết.
"Những gì chúng ta đang nói là những cách khác nhau để tạo phôi. Hãy tưởng tượng rằng bạn có thể lấy tế bào da và làm ra phôi thai từ chúng? Điều này sẽ mang đến rất nhiều lợi ích”, ông nói thêm. Mặc dù có rất nhiều tiềm năng, tuy nhiên nếu các nhà khoa học có thể vượt qua các rào cản, họ trước mắt có thể tạo ra phôi thai cho những phụ nữ có chất lượng trứng không tốt do tuổi già, hoặc sau quá trình điều trị ung thư dẫn đến tổn hại khả năng sinh sản. Kỹ thuật mới cũng có thể mở đường cho các cặp đồng tính nam nếu họ muốn có con, bằng cách kết hợp tế bào da của một người với tinh trùng của người còn lại.
Dù gì thì việc áp dụng lên con người vẫn còn một khoảng cách xa, điều có thể tiến hành ngay khi công nghệ mới hoàn thiện là bảo tồn các loài động vật đang có nguy cơ tuyệt chủng. Robin Lovell-Badge, một nhà di truyền học tại Viện Francis Crick (Anh), người đã không tham gia vào dự án này, cho biết: "Tôi không ngạc nhiên khi các tác giả của nghiên cứu cảm thấy phấn khởi về kết quả của họ".
Những cá thể chuột được sinh ra nhờ kỹ thuật mới. Ảnh: BBC
Viết trên tạp chí Nature Communications, các nhà khoa học đã mô tả chi tiết quá trình họ lấy trứng từ chuột và sử dụng hóa chất để “đánh lừa” chúng phát triển, tương tự như việc chúng đã được thụ tinh, từ đó tạo ra những phôi thai bất thường được gọi là parthenogenotes. Các nhà khoa học sau đó tiêm tinh trùng vào phôi và thấy rằng thay vì chết, chúng đã phát triển bình thường, và khi chuyển vào chuột cái, đã cho ra đời một thế hệ chuột con chuột khỏe mạnh.
Sau tất cả, các nhà nghiên cứu đã tạo ra được 30 cá thể chuột con, với tỷ lệ thành công lên đến 24%. Một vài con chuột trong số đó cũng đã tiếp tục sản sinh thế hệ kế tiếp, và thế hệ này lại tiếp tục sinh ra những con chuột khỏe mạnh. Các nhà nghiên cứu cho biết họ không ghi nhận có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy công nghệ mới có thể gây hại cho động vật.
Perry cho biết nhóm của ông hy vọng sẽ tiếp tục nghiên cứu về tiềm năng của các tế bào da trong việc thay thế trứng trong tương lai. "Liệu chúng ta (con người) có thể làm điều đó? Tôi không biết. Nhưng tôi nghĩ, nếu có thể, một ngày nào đó trong tương lai, những người ở đó sẽ nhìn lại và nói rằng đây là nơi bắt đầu".
Paul Colville-Nash đến từ Hội đồng nghiên cứu y khoa Anh, đơn vị tài trợ cho nghiên cứu, cho biết: "Đây là công trình nghiên cứu thú vị bởi nó có thể giúp chúng ta hiểu thêm về cách đời sống con người bắt đầu, và cái gì đã kiểm soát khả năng tồn tại của phôi, cơ chế có thể đóng vai trò quan trọng trong khả năng thụ thai. Có thể một ngày nào đó nó sẽ có ý nghĩa với chúng ta trong việc điều trị vô sinh, mặc dù có lẽ đó vẫn còn là một chặng đường dài".
Tham khảo: The Guardian
