RIM vừa công bố khoảng lỗ kỷ lục hơn 500 triệu USD, cùng với những thông tin rất ảm đạm: giảm sút doanh số bán máy, cắt giảm nhân sự và trì hoãn ra mắt hệ điều hành + các sả phẩm BlackBerry OS 10 đến 2013. Vậy nội tình tài chính của RIM thê thảm đến thế nào?
Công ty RIM đã từng một thời là lá cờ đầu của nhóm điện thoại di động thông minh (Smartphone). Mặc dù vẫn chịu sự cạnh tranh mạnh mẽ từ Windows Mobile, Symbian và Palm nhưng BlackBerry hoàn toàn nổi bật với những tính năng rất đặc trưng như bàn phím QWERTY tốt, vẻ bề ngoài cá tính và đặc biẹt là các tính năng hỗ trợ cá nhân và doanh nghiệp hoàn hảo (BIS, BES). Tổng thống Mỹ Barrack Obama cũng là một trong số những người dùng trung thành với dòng điện thoại BlackBerry.
Tuy nhiên, không có gì là tồn tại mãi ở ngôi vua. RIM vừa mới công bố khoảng lỗ chưa từng có: lên đến 500 triệu USD chỉ trong quý 1 năm tài chính 2013 này (tương đương với quý 2 năm 2012), nhưng tin xấu vẫn chưa hết. Chứng kiến doanh số bán ra thấp thảm hại, hãng phải sa thải hơn 5.000 trong tổng số 16.500 nhân viên nhằm thắt lưng buộc bụng các khoản chi tiêu. Thêm vào đó, hệ điều hành BB 10, vốn được trông chờ như một chiếc phao cứu sinh, đã bị họ trì hoãn đến tận năm 2013. Và cuối cùng, hãng đã phải thay hàng loại các CEO, cùng với nhiều vị trí then chốt trong bộ máy lãnh đạo cao cấp. Vậy, tình hình tài chính của RIM ảm đạm đến mức nào? Và liệu có hy vọng thần kỳ nào giúp hãng quay lại thời kỳ hoàng kim của mình không?
Chỉ trong 3 tháng, RIM lỗ liên tục 518 triệu đô la
- Các tin xấu và những con số âm
Cổ phiếu RIM chỉ còn chưa tới 7,5$
Trong khi con số của Apple cao gấp gần 80 lần
Tuy nhiên cần lưu ý rằng việc suy giảm lợi nhuận không phải là điều xấu. Amazon cũng phải chấp nhận việc suy giảm lợi nhuận trong việc bán tablet Kindle Fire để thu lợi từ các dịch vụ đi kèm (ứng dụng, quảng cáo), và hiện nay Amazon đã rất thành công với chiến lược Kindle Fire.
Trong khi đó, mức giảm lợi nhuận của RIM là không phanh. Doanh thu của RIM trong quý tài chính vừa rồi chỉ đạt 2,8 tỷ USD. Tuy là một con số mà rất nhiều công ty mơ ước, nhưng đối với RIM thì đây lại là một tin tức rất tệ. Bởi so với chỉ 1 quí trước đó, doanh thu của họ vẫn đạt 4,2 tỷ USD. Nhiều người cho rằng kinh doanh có lúc này lúc khác, nhưng nếu chỉ trong 3 tháng, RIM đã đánh mất đi 1/3 số tiền doanh thu đó thì thật không ổn chút nào. Mức lợi nhuận của RIM đã giảm đến mức độ nằm ngoài tất cả các dự tính của họ.
Doanh thu chỉ còn bằng 1/2 so với cùng kì năm 2010
Việc thua lỗ của RIM diễn ra trong tình hình thị phần các thiết bị di động đạt được mức tăng trưởng phi thường. Mức tiêu thụ các mặt hàng này cao chưa từng thấy, mà trong đó mảng máy tính bảng là một điểm nóng, với sự dẫn đầu của Apple và hàng loạt các nhà sản xuất khác đang cạnh tranh khốc liệt.
- Doanh số của BlackBerry ra sao? Thực sự không tốt chút nào.
Tổng số máy bán ra chỉ được 8 triệu cái
- Tiếp tục lối mòn?
Trong thời gian này, công ty cố gắng cắt lỗ để tự cứu sống mình. RIM dự kiến cắt giảm 5.000 nhân lực để tiết kiệm khoảng 1 tỷ USD cho năm tài chính kế tiếp. Ngay tại bây giờ, công ty chỉ còn khoảng 2,2 tỷ USD tiền mặt trong tay. Nếu RIM tiếp tục để mất đi 500 triệu USD trong mỗi quý tài chính tiếp theo - mà rất có thể điều này sẽ xảy ra - thì họ sẽ thực sự rỗng túi vào khoảng nửa cuối năm 2013! Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia thì tốt nhất RIM nên đi theo con đường này (cắt lỗ), trước khi họ có thể tìm thấy con đường thay đổi khả thi. Nhưng trong thời gian này, các ngân hàng sẽ hạ thấp điểm tính dụng của hãng, và chắc chắn cả người dùng lẫn nhân viên của RIM sẽ là người lãnh đủ. Lúc đó không còn phao cứu sinh thần kỳ nào có thể cứu lấy họ.
Điều khó hiểu duy nhất là RIM lại trì hoãn BlackBerry 10. Theo phản hồi của các nhà lập trình ứng dụng, BlackBerry OS 10 được đánh giá khá tích cực, và RIM đã hứa sẽ ra mắt vào khoảng quý 2 năm 2012, tức là… bây giờ. Tuy nhiên RIM đã hoãn sang nửa cuối năm 2012, và mới đây, nó lại bị hoãn thêm một lần nữa, khoảng quý 1 năm 2013! Điều gì đang thực sự xảy ra với chiến lược của họ? Không ai biết, và họ cũng không dám nói đến.
BB 10 có thực sự giúp vực dậy RIM?
Dưới góc độ người dùng, điều này có nghĩa các thiết bị sử dụng BlackBerry 10 hoàn toàn nằm ngoài kế hoạch cho mùa chi tiêu cuối năm. Và theo tốc độ thua lỗ như đã nói ở trên, RIM khó có khả năng sống sót đến thời điểm BlackBerry 10 chào đời. Chưa hết, các hãng khác hoàn toàn không khoanh tay ngồi yên. Các đối thủ như Apple, Google và Microsoft đều đã giới thiệu hoặc trình làng các phiên bản iOS 6, Android 4.1 và Windows Phone 8, và đợi đến khi RIM cho ra đời BlackBerry 10 vào năm sau, rất có khả năng dự án iOS 7 hoặc Android 5 đã bóp chết BBX từ trong trứng nước.
Quảng cáo
- Liệu RIM có thành công khi không có đứa con BlackBerry?
Không như các smartphone khác như iPhone hoặc Android, các thiết bị BlackBerry của RIM được thiết kế rất bảo mật ngay từ đầu. Bàn phím QWERTY hoặc ngoại hình nam tính có thể là những điểm thu hút ban đầu, nhưng BlackBerry đã thành công chính nhờ vào khả năng bảo mật thông tin rất chặt chẽ của mình. Đối với các doanh nghiệp, các tin nhắn và cuộc gọi đều được mã hóa và gửi qua máy chủ của RIM, hơn là mạng Internet phổ thông. Điểm bắt đầu và kết thúc vẫn nằm trong tay của nhà mạng hoặc các ISP (nhà cung cấp dịch vụ Internet), nhưng những thông tin ở giữa quá trình này đều được mã hóa an toàn bởi máy chủ của RIM, mọi thứ từ email đến lịch làm việc cho đến các tài liệu.
Hệ thống mạng của RIM vẫn rất được mọi người nể trọng, hệ thống này đã có mặt rộng rãi tại hơn 90 quốc gia. Nó như một bức tường lửa chắc chắn đảm bảo an toàn mọi thông tin cá nhân của bạn và hình thành nên đặc trưng cho thương hiệu BlackBerry.
Cho tới hiện nay vẫn chỉ có RIM có thể cung cấp một hạ tầng mạng tốt như vậy. Và chỉ cần các doanh nghiệp cũng như các chính phủ vẫn còn ưu tiên vấn đề bảo mật, họ vẫn sẽ đầu tư vào các thiết bị BlackBerry. Tuy nhiên, hiện thực là ngày càng nhiều các doanh nghiệp cũng như chính phủ chuyển qua các thiết bị iOS cũng như Android. Điều này dẫn đến RIM có 2 lựa chọn: hoặc mở rộng hạ tầng mạng của mình để tiếp nhận các thiết bị khác, hoặc thiết kế BlackBerry một cách thân thiện và hấp dẫn để lôi kéo người dùng. Có vẻ như hiện tại với BB 10, RIM đang lựa chọn phương án thứ 2.
Nếu RIM mở rộng hạ tầng mạng của mình cho các thiết bị khác, thì các smartphone Windows Phone 8 sẽ là những thiết bị đầu tiên có thể ứng dụng hạ tầng mạng bảo mật này. Khác với các iPhone hoặc điện thoại Android, Windows Phone 8 có hỗ trợ TPM (Trusted Platform Module – Module nền tảng bảo mật). Về cơ bản, TPM là một con chip độc lập có thể nhúng vào máy tính, điện thoại hoặc bất kỳ thiết bị điện tử nào nhằm lưu trữ khóa mã hóa. Các doanh nghiệp có thể dùng nó để xây dựng các mạng lưới bảo mật liên kết với các thiết bị phần cứng cụ thể, thay cho các phương thức tuyền thống như mật khẩu. Và, TPM không phải là con người, nên nó không cần phải nhớ hoặc lo sợ quên mật khẩu. TPM còn có thể dùng để mã hóa dữ liệu để lưu trữ một cách an toàn mà không sợ mất mát dữ liệu.
RIM và Microsoft có lẽ có chung một mối quan tâm: mặc dù đều muốn chen chân vào thị trường tiêu dùng phổ thông, nhưng cả hai đều thu lợi nhuận chủ yếu từ nhóm khách hàng là doanh nghiệp, tập đoàn và các chính phủ. Do đó với phương án 1, RIM có thể sẽ chấp nhận các thiết bị điện thoại Windows Phone 8 vào hạ tầng mạng bảo mật của mình.
Quảng cáo
Nhưng nói thì dễ hơn làm. Vấn đề đầu tiên là RIM hiện tại không hỗ trợ TPM. Hệ thống mạng bảo mật và cách thức quản lý thiết bị của họ là độc quyền, khép kín, và RIM sẽ tiếp tục làm như vậy. Giống Apple, RIM thích quản lý một cách chặt chẽ khép kín hơn là chia nhỏ cho nhiều đối tác cùng hợp tác phát triển.
Thứ hai, Microsoft hỗ trợ TPM rất rộng rãi cho nên hãng (và các đối tác) không cần phải xây dựng hệ thống mạng bảo mật cho riêng mình. Đúng như vậy, Microsoft rất thích thú việc khóa những đối tác đó và các dịch vụ nền điện toán đám mây, tuy nhiên việc quản lý thông tin liên lạc và quản lý thiết bị cho doanh nghiệp được thiết kế để hoạt động một cách công khai trên Internet, thông qua một hệ thống mã hóa ngầm như VPN (Virtual Private Network – mạng ảo cá nhân). Vì vậy, nếu các nhà sản xuất thiết bị (như Samsung, HTC, Acer…) muốn tích hợp TPM, thiết bị của họ phải tuân theo quy định này của Microsoft. Tại thời điểm bài viết này, thiết bị duy nhất có khả năng hoạt động với hạ tầng mạng bảo mật BlackBerry của RIM chính là các thiết bị BlackBerry. Do đó Microsoft có rất ít lý do để ứng dụng công nghệ này của RIM. Với sự kiện giới thiệu Windows Phone 8, Microsoft đã công khai suy nghĩ này.
- Không có gì là dễ dàng!
