Trong bài này mình hướng dẫn anh em vài bước cơ bản để có thể nâng cấp nhanh CPU trên máy bàn. Mình đang dùng con Ryzen 5 1600 và giờ muốn nâng cấp lên Ryzen 5 2600. Tại sao mình chọn con CPU này thì cũng sẽ nói luôn trong bài bởi p/p của nó hiện đang rất tốt và theo thống kê của Mindfactory thì đây cũng là phiên bản CPU bán chạy nhất của AMD. Nếu anh em đang có ý định nâng cấp thì mình nghĩ có thể đợi Ryzen 3000 series ra mắt (khoảng tháng 6 năm nay, lên kệ sau đó) hoặc mua Ryzen 5 2600 như mình, đang có giá đâu đó khoảng 5 triệu và sẽ còn rẻ nữa bởi AMD sắp giảm giá sâu để thúc doanh số Ryzen 3000 series.
Mình giới thiệu sơ về dàn máy đang dùng ở nhà của mình. Mình đang dùng 2 dàn 1 Intel và 1 AMD, dàn AMD mình build xoay quanh hệ sinh thái của ASUS với bo mạch chủ ASUS ROG Strix X470 F Gaming đợt mua giảm giá trên Amazon chỉ khoảng 4 triệu và nhờ cuhiep lúc đó đang đi sự kiện ở Mỹ mang về giùm. Trước đây mình dùng Ryzen 5 1600 với bo ASUS Prime X370-Pro nhưng dàn VRM của nó khá kém, OC các thứ không ngon thành ra mình chỉ mua bo mới, giữ lại CPU cũ. Đến hôm nay thì mình lên Ryzen 5 2600 trên bo X470 F Gaming.
Trước khi nói về sự chênh lệch về sức mạnh giữa Ryzen 5 1600 và Ryzen 5 2600 thì mình chia sẻ vài bước để anh em thay nhanh CPU được.
Thao tác đầu tiên vẫn là tắt máy rút điện nguồn, tắt luôn công tắc trên cục nguồn và anh em nên đợi một lát để đảm bảo toàn hệ thống không còn điện nữa. Việc thay đổi linh kiện khi hệ thống vẫn còn điện dù nhỏ vẫn có thể gây rủi ro.
Mình giới thiệu sơ về dàn máy đang dùng ở nhà của mình. Mình đang dùng 2 dàn 1 Intel và 1 AMD, dàn AMD mình build xoay quanh hệ sinh thái của ASUS với bo mạch chủ ASUS ROG Strix X470 F Gaming đợt mua giảm giá trên Amazon chỉ khoảng 4 triệu và nhờ cuhiep lúc đó đang đi sự kiện ở Mỹ mang về giùm. Trước đây mình dùng Ryzen 5 1600 với bo ASUS Prime X370-Pro nhưng dàn VRM của nó khá kém, OC các thứ không ngon thành ra mình chỉ mua bo mới, giữ lại CPU cũ. Đến hôm nay thì mình lên Ryzen 5 2600 trên bo X470 F Gaming.
Trước khi nói về sự chênh lệch về sức mạnh giữa Ryzen 5 1600 và Ryzen 5 2600 thì mình chia sẻ vài bước để anh em thay nhanh CPU được.
Chiếc thùng mình dùng là dòng Genome của GamerStorm, phiên bản ASUS ROG Certified thành ra nó đi kèm với tản nhiệt GamerStorm Captain 360 EX - tản nhiệt nước AiO với rad 360 mm, 3 quạt. Cũng nói đôi chút về chiếc tản này thì mình không khuyên anh em mua nó, chẳng qua nó đi cùng với cái thùng thôi còn bản thân nó từng gặp "phốt" rò nước. Mình không rõ phiên bản sau này của nó đã được khắc phục hay chưa, cái mình dùng vẫn ổn định trong 1 năm nay, có lẽ hên xui.Thao tác đầu tiên vẫn là tắt máy rút điện nguồn, tắt luôn công tắc trên cục nguồn và anh em nên đợi một lát để đảm bảo toàn hệ thống không còn điện nữa. Việc thay đổi linh kiện khi hệ thống vẫn còn điện dù nhỏ vẫn có thể gây rủi ro.
Tháo card đồ hoạ, mình đang lắp card dọc vì chiếc thùng này có sẵn cáp PCIe nối ra và đế để bắt card dọc nên mình tận dụng luôn. Chiếc card mình đang dùng là Nvidia GeForce RTX 2080 bản Founders Edition.
Tháo luôn 2 thanh RAM G.Skill TridentZ Royal RGB bên cạnh để tạo khoảng trống cho việc tháo lắp CPU, cũng là cách để phòng rủi ro hư hỏng trong quá trình táy máy. Mình cũng tháo luôn cả cáp 24 pin cho bo mạch chủ để đề phòng củi lửa.
Giờ thì đến phần tháo tản nhiệt. Anh em đang dùng tản nhiệt khí theo CPU AMD, tản khí cỡ lớn hay tản nước AiO như mình thì mình chỉ xin nhắc anh em lưu ý 1 điều rất quan trọng là: Chúng ta phải tháo đều các ốc của tản nhiệt và đè lên tản nhiệt 1 chút để phòng trường hợp CPU bị bứng ra khỏi socket.Đây là tình huống mà mình thấy nhiều anh em dùng CPU AMD gặp phải, bản thân mình cũng gặp 1 lần nhưng may mắn không hỏng CPU. Những chiếc tản nhiệt thường dùng ốc lò xo hoặc cơ chế lò xo để tạo lực ép khiến bề mặt lấy nhiệt của tản và nắp CPU được áp sát vào nhau. Vấn đề là giữa 2 bề mặt này luôn có lớp keo tản nhiệt, qua thời gian thì 2 bề mặt này bị dính rất chặt vào nhau. Socket AM4 của AMD chỉ có 1 chốt để khoá ngàm chân CPU bên trong mà không có khung cố định như socket LGA của Intel thành ra khi tháo tản nhiệt, mà nhất là khi anh em tháo không đều, áp lực đè nén bị chênh đột ngột thì các lò xo của ốc hay bracket của tản nhiệt sẽ có xu hướng lôi CPU lên.
Vì vậy theo kinh nghiệm của mình thì anh em cứ đè giữ với một lực vừa đủ lên tản nhiệt trong khi đang tháo ốc, sau khi các ốc đã được tháo xong thì xoay, vặn nhẹ qua lại tản nhiệt để tách bề mặt tiếp xúc của tản và CPU ra rồi nâng tản lên. Lúc đó CPU vẫn nằm yên tại vị trí, rất an toàn.
CPU đây rồi, anh em dùng giấy ăn hoặc khăn khô để lau sạch keo tản nhiệt cũ. Lưu ý là phải lau ngay lúc này, không nên tháo CPU ra rồi mới lau bởi keo có thể bị dính vào các chân tiếp xúc bên dưới, vệ sinh không sạch có thể làm hỏng CPU lẫn socket luôn. Anh em cũng phải lau luôn keo còn dính trên đế tản nhiệt.
Ryzen 5 2600 còn nguyên box đây, con CPU này được tặng kèm tản Wraith Spire, cơ bản nó đủ để Ryzen 5 2600 chạy ở xung tối đa theo thiết kế còn muốn OC lên thì cần phải dùng tản hiệu năng cao hơn. Mình chỉ thay CPU, tiếp tục dùng tản nước AiO có sẵn.
Tháo CPU cũ ra anh em nên bỏ nó vào chiếc khay nhựa của CPU mới, đây là cách đơn giản nhất để bảo quản CPU cũ bởi CPU AMD có chân tiếp xúc lộ ra ngoài, rất dễ gãy. Lắp CPU mới vào socket không mấy khó khăn, 1 mẹo nhỏ để anh em bỏ vào là khớp ngay mà không cần tìm dấu tam giác chỉ điểm trên socket đó là chữ Ryzen trên nắp CPU sẽ nằm dọc, cứ vậy mà lắp vào. Quảng cáo
Trét keo tản nhiệt mới và lắp lại tản nhiệt, chuyện keo tản nhiệt mình cũng đã nói nhiều lần rồi, chỉ cần trét vừa đủ, ít quá thì không tản tốt còn nhiều quá thì tràn ra xung quanh, phí mà hiệu năng tản nhiệt cũng không cải thiện mấy.
Có cần cài lại Windows không? Đây là lần thứ 2 mà mình đổi CPU trên một chiếc máy đang chạy ổn định. Lần trước là từ Ryzen 5 1400 lên Ryzen 5 1600 trên bo X370 và giờ là Ryzen 5 1600 lên Ryzen 5 2600 trên bo X470. Theo mình thấy chỉ khi bạn đổi bo mạch mới thì mới cần phải cài lại hệ điều hành còn nếu chỉ thay CPU thì không cần bởi khi khởi động, BIOS sẽ tự nhận CPU mới ngay. Tuy nhiên, có một điều mình muốn lưu ý với anh em là khi khởi động lên lần đầu tiên, anh em nên vào BIOS ngay và trả hết các thiết lập về mặc định rồi mới vào Windows bởi trước đó, nếu anh em đã thiết lập ép xung CPU, RAM và các thứ khác thì những thông số này vẫn được giữ nguyên và nó có thể không phù hợp với CPU mới gây crash.
Giờ thì mình test nhanh hiệu năng cho anh em xem sự chênh lệch và điểm khác giữa Ryzen 5 1600 và Ryzen 5 2600. Đây là con Ryzen 5 thế hệ Zen+ đầu tiên mình dùng nên vẫn rất tò mò về hiệu năng của nó. Chiếc máy của mình có cấu hình chi tiết như sau:- MOBO: ASUS ROG Strix X470 F Gaming
- CPU ban đầu: AMD Ryzen 5 1600 (Zen), 6 nhân 12 luồng, 3.2 GHz > 3.6 GHz, 65 W
- CPU đã thay: AMD Ryzen 5 2600 (Zen+), 6 nhân 12 luồng, 3.4 GHz > 3.9 GHz, 65 W
- GPU: Nvidia GeForce RTX 2080 Founders Edition
- RAM: 2 x 8 GB G.Skill TridentZ Royal RGB DDR4-3200 CL16
- SSD (Windows + Software): Plextor M8Se(Y) 256 GB PCIe SSD (dòng này cũ rồi, tốc độ tối đa chỉ 2400 MB/s đọc, 1000 MB/s ghi)
- HDD (Lưu trữ + Game): 2 x WD Black 1 TB 5400 rpm (2,5" HDD tận dụng từ laptop cũ) chạy RAID 0
- PSU: InWin C900W 80 Plus Platinum
- Cooler: Deepcool Gamerstorm Captain 360 EX
- Case: Deepcool Gamerstorm Genome ROG Edition.
Trước đó với Ryzen 5 1600, mình đã cho OC và chạy ổn định một thời gian dài. Ryzen 5 1600 có xung mặc định 3.2 GHz và tối đa 3.6 GHz Boost nhưng kỳ thực nó có thể chạy rất ổn định ở mức xung 3.8 GHz. Tùy bo mạch chủ, bộ nguồn PSU và hệ thống tản nhiệt, như hình trên mình thiết lập Core Ratio 38 (38 x 100 MHz = 3800 MHz = 3,8 GHz) và dĩ nhiên chích cho nó thêm điện với CPU Voltage (Vcore) mình thiết lập Manual ở 1.375 V. Với kit TridentZ Royal RGB DDR4-3200 thì mình có thể bật A XMP (DOCP trên bo mạch ASUS) để nó chạy ở xung tối đa 3200 MHz CL16 theo thiết kế. Anh em đang dùng Ryzen 5 1600 có thể thử theo mấy thông số của mình, 3.8 GHz vô tư 😁.Thử Ryzen 5 2600 với 4.2 GHz nhưng chưa thành công.
Benchmark và so sánh:
Quảng cáo
Đầu tiên với Cinebench R15 và AIDA64 MemBench để kiểm tra hiệu năng xử lý đơn/đa nhân của CPU và sự cải tiến về tốc độ truy xuất bộ nhớ DRAM giữa 2 thế hệ Ryzen 5 1600 và Ryzen 5 2600. Mình cho test ở 4 tình huống: Ryzen 5 1600 chạy mặc định và 3.8 GHz OC so với Ryzen 5 2600 chạy mặc định và 4.0 GHz OC, RAM giữ nguyên ở thiết lập DDR4-3200 CL16, Vcore ở 2 chế độ mặc định để tự động, Vcore ở OC thiết lập Manual.
Điểm số OC thì anh em dễ hình dung hơn, mình thiết lập 4.0 GHz cho Ryzen 5 2600 và tắt các tính năng tối ưu hóa cho Precision Boost trong BIOS để khiến toàn nhận chạy đồng xung. Điểm đa nhân của Ryzen 5 2600 đạt 1311, hiển nhiên chỉ nhỉnh hơn 5% so với điểm đa nhân khi chạy mặc định bởi chênh lệch chỉ 100 MHz nhưng hiệu năng này được duy trì. Mình bench nhiều lần thì điểm đa nhân vẫn ở quanh mốc này. Nếu như mình OC thành công ở 4.2 GHz và chạy ổn định thì chắc chắn tốc độ xử lý đa nhân sẽ đã hơn nhiều, sẽ thử lại!
Ryzen 5 2600 không OC khi chạy benchmark Shadow of the Tomb's Raider.
Stress Test bằng AIDA64 để kiểm tra nhiệt và điện năng tiêu thụ. Ở thiết lập mặc định không OC, Ryzen 5 1600 khi full load ăn khoảng 78,5 W trong khi Ryzen 5 2600 ăn gần 83 W, xung cao hơn, ăn điện nhiều hơn cũng dễ hiểu. Thế nhưng điều mình quan tâm nhất là nhiệt độ khi full load, với hệ thống tản nhiệt nước AIO rad 360 mm 3 quạt Captain EX mình dùng, cùng một loại keo tản là Cooler Master MasterGel thì Ryzen 5 1600 khi full load chỉ tối đa 56 độ C còn Ryzen 5 2600 full load lên 66 độ C. Khi mình ép xung con Ryzen 5 2600 lên 4.0 GHz thì nhiệt độ khi full load xê dịch từ 75 đến 80 độ C.Trần nhiệt độ tối đa của Ryzen 5 2600 là 95 độ C thành ra mình cho rằng muốn đưa nó lên 4.2 GHz thì phải cần giải pháp tản nhiệt tốt hơn bởi lên 85 độ C, con Ryzen 5 2600 sẽ bắt đầu throttle, xung giảm và không ổn định. Sau bài test này mình sẽ kiểm tra lại dàn tản xem sao, nhiệt độ này chưa ổn lắm.
Vừa vọc, vừa chỉnh, vừa viết bài, điều mình thấy là Ryzen 5 2600 mạnh hơn Ryzen 5 1600 đáng kể, nhất là vệ hiệu năng render với các công cụ dùng tập lệnh AVX, game thì mình thấy mức cải thiện về tỉ lệ khung hình chưa cao, 1 phần là do mình chỉ mới test được các game không ăn nhiều CPU. Khả năng OC thì mình vẫn đang thử nghiệm thêm, hiện tại chỉ mới ở 4.0 GHz trong khi nhiều người nói nó chạy 4.2 GHz ổn định được, thèm quá :D.