Hi anh em, bài này mình chia sẻ thông tin về loa active và loa passive cho anh em tham khào vì gần đây mình nhận được khá nhiều tin nhắn hỏi mình về điểm khác nhau giữa chúng, rồi giữa chúng có cái gì hơn/kém. Anh em đọc bài và để lại comment nhé 😁
Phân biệt 2 khái niệm
Loa passive
Loa passive và loa active có những điểm khác biệt rất dễ nhận biết. Một trong số đó chính là việc loa passive sẽ cần đến amplifier rời để khuếch đại tín hiệu, còn loa active thì được tích hợp sẵn amplifier riêng.
Phân biệt 2 khái niệm
Loa passive
Loa passive và loa active có những điểm khác biệt rất dễ nhận biết. Một trong số đó chính là việc loa passive sẽ cần đến amplifier rời để khuếch đại tín hiệu, còn loa active thì được tích hợp sẵn amplifier riêng.
Paradigm 95F - Loa Passive mình đang dùng
Loa passive có giá từ dưới $50 đến tận $50.000 (hàng hi-end), phù hợp cho cả người mới chơi âm thanh lẫn dân audiophile kỳ cựu. Loa công suất và loa active thì được chia ra thành 2 phân khúc khác nhau, trong đó loa active sẽ vào khoảng từ $1.000 đổ lại, còn loa active (thường luôn là hi-end) sẽ có giá từ $1.000 trở lên. Bên trong loa Passive mà chúng ta ai cũng có thể kể tên 1 vài cặp, ví dụ như Dyaudio Special 40, Harberth SHL5 hay các loa Nhật bãi, chúng có một điểm chung là sử dụng bộ crossover (phân tần) thụ động bao gồm tụ, trở, cuộn cảm để phân chia tần số.
Loa Active
Loa Active có 2 dạng, dạng bình dân, dễ chơi, không phức tạp như Klipsch The Sixes, Audioengine A5+ Wireless (loa công suất sở hữu 2 amplifier 70W cho driver mid/bass và tweeter, passive crossover) sẽ trông như hình trên. Loa Active dạng này thường sẽ có giá loanh quanh 20tr đổ xuống.
Mắc tiền hơn chúng ta có Dali Callisto 2C và 6C hay Devialet Phantom với nhiều tính năng hấp dẫn như kết nối không dây, streaming Tidal ngon lành. Các loa Active đắt tiền sẽ đi kèm với các cải tiến đáng kể ở bộ active crossover, amplifier và chất lượng củ loa.
Callisto 6C - loa active rất gọn gàng, tiếng trong trẻo, đầy chi tiết nhờ được trang bị các củ loa thượng hạng
Quảng cáo
Crossover hay bộ phân tần là 1 bộ lọc (filter) để chia tín hiệu âm thanh thành các dải tần số khác nhau và đưa đến driver phù hợp. Ở thiết kế loa 2 đường tiếng (2-way), crossover sẽ chia tín hiệu âm thanh thành các dải tần số cao (đi đến tweeter) và thấp hơn (đi đến driver mid/bass). Với thiết kế loa 3 đường tiếng (3-way), crossover sẽ chia tín hiệu âm thanh thành 3 dải tần treble, midrange và bass để đưa đến driver tương ứng.
Thiết kế 2-way
Thiết kế 3-way
Passive crossover
Passive crossover (được sử dụng ở loa passive và loa công suất) sẽ chia tín hiệu âm thanh sau khi nó được khuếch đại bởi amplifier. Thành phần cấu tạo của passive crossover gồm các điện trở, tụ và cuộn cảm công suất cao, tuy nhiên không bao gồm các linh kiện như chip bán dẫn hay mạch amplifier (vốn cần đến dòng nguồn riêng để hoạt động).
Quảng cáo
Active crossover
Active crossover (được sử dụng trong loa active đắt tiền) có công dụng chia tín hiệu âm thanh trước khi nó được khuếch đại bởi amplifier. Active crossover sẽ xử lý tín hiệu Line-level (1V-2V) nên các thành phần linh kiện của nó không cần phải đạt công suất cao, thường thì chỉ gồm các mạch op-amp và linh kiện bán dẫn nhưng sẽ cần đến dòng nguồn riêng để hoạt động.
Các hãng xịn sò như Devialet còn dùng hẳn các chip DSP để làm phân tần chủ động cho loa của mình để có được tần số cắt thật chính xác, mang lại chất âm sạch sẽ.
Ưu / khuyết điểm của passive và active crossover
Lợi thế to lớn của passive crossover là giúp sản phẩm có giá thành rẻ, cũng như không cần có thêm dòng nguồn bên ngoài. Bù lại nó chỉ cung cấp hiệu năng ở mức giới hạn do bị phụ thuộc vào tần số và trở kháng. Đây cũng là lý do vì sao những chiếc loa với passive crossover thường có các giới hạn nhất định.
Active crossover thì lại có thiết kế mỗi amplifier kết nối trực tiếp đến riêng từng driver, đồng nghĩa với việc mỗi amplifier sẽ được tinh chỉnh sao cho phù hợp nhất với hiệu năng của từng driver trong loa, từ đó cho giúp tăng cường chất lượng âm thanh đến mức cao nhất. Một ưu điểm khác nữa là amplifier của thiết kế active crossover chỉ cần sở hữu mức công suất vừa phải do quá trình xử lý crossover hoàn toàn không làm ảnh hưởng đến tín hiệu. Thiết kế active crossover tuy nhiên sẽ làm giá thành đội lên khá cao vì cấu trúc phức tạp và thời gian cân chỉnh cho nó.
Loa passive, loa active: Loại nào tốt nhất?
Loa passive
Như nói trên, ưu điểm của loa passive là có giá thành linh hoạt (rất rẻ cũng có mà rất đắt cũng có) nên sẽ phù hợp với đa dạng người dùng. Bạn có thể phối ghép thoải mái các mẫu loa passive và amplifier để tìm ra combo tốt nhất cho mình, tuy nhiên cũng không nên quên rằng điều này sẽ đi chung với những phức tạp nhất định.
Loa passive nói chung không cung cấp cho chúng ta tùy chọn đơn giản “cắm và chạy tốt” như những chiếc loa công suất hay loa active, và thường thì bạn sẽ cần đến 1 bộ dàn đầy đủ gồm amplifier rời và một số thứ khác nữa, cũng như tốn công lắp đặt hơn, chiếm nhiều chỗ hơn và dây nhợ lỉnh kỉnh hơn. Việc phải mua thêm amplifier rời còn khiến chi phí đội lên thêm một chút.
Loa Active
Dali Zensor 1AX
Một hệ thống với loa active không chiếm nhiều chỗ như loa passive do amplifier đã được tích hợp sẵn trong loa. Loa active cũng là tùy chọn rất tốt về giá thành (so với combo loa passive + amplifier), phù hợp cho người mới chơi âm thanh hoặc không có nhiều không gian đặt loa. Muốn nâng cấp chất lượng âm thanh của loa Active ta chỉ có thể thay DAC, dây nối 2 loa.
Audioengine A5+ Wireless
Hiện tại thì các loa active đời mới, giá thành bìn dân như Dali Zensor 1AX hay Audioengine A5+ Wireless đã có thêm nhiều kết nối như Bluetooth, Optical để anh em có thể tùy ý phối ghép.
Trong những năm gần đây, Devialet nổi lên như một hiện tượng trong làng loa active hi-end với series Phantom chấn động giang hồ. Đây là các loa Active sử dụng nhiều công nghệ, amplifier chất lượng cao, đầu tư cực nhiều vào chất lượng driver cũng như các công nghệ DSP khác để tạo ra chất tiếng xứng đáng với tầm giá lên đến gần 100.000.000VNĐ. Điển hình ta có Devialet Gold Phantom Opera De Paris, vừa đẹp, vừa hay, và cực kỳ khỏe (4500W). Hỗ trợ từ Airplay, Wifi, Bluetooth và Optical.
Về chất lượng âm thanh, loa active có thiết kế amplifier riêng biệt cho từng driver vì thế các kỹ sư của hãng sẽ có thể tinh chỉnh amplifier đồng bộ nhất với hiệu năng driver và cung cấp chất âm tốt nhất khi nghe.
Cách kết nối loa passive, loa active
Loa passive
Trong 1 hệ thống âm thanh sử dụng loa passive, chúng ta sẽ kết nối loa đến amplifier/receiver bằng cable loa, sau đó tiếp tục cắm amplifier/receiver vào nguồn phát (đầu CD, PC, smartphone, turntable...) bằng cable RCA/digital.
Loa Active
Với hệ thống âm thanh sử dụng loa Active, 1 trong 2 loa sẽ có cổng cắm để kết nối đến nguồn phát (đầu CD, PC, smartphone, turntable...) bằng cable RCA/digital. Hai loa sẽ kết nối với nhau bằng cable loa, và amplifier của loa thường được đặt cùng bên với panel chân cắm.
Tuy nhiên cũng có các loại loa Active mà 1 trong 2 loa sẽ có cổng cắm để kết nối đến nguồn phát (đầu CD, PC, smartphone, turntable...) bằng cable RCA/digital. Hai loa sẽ kết nối với nhau qua các kết nối như RCA, XLR, chứ không sử dụng dây loa. Đây là do 2 bên loa có mạch amplifier riêng biệt.
