Tại Computex 2024 vừa kết thúc, Microsoft, Asus, Acer, MSI cùng nhiều nhà sản xuất phần cứng máy tính cá nhân khác đã cùng với CEO Qualcomm, Christiano Amon lên sân khấu để giới thiệu những thế hệ sản phẩm máy tính cá nhân kết hợp AI mới, chạy Windows 11. Tuy nhiên, chỉ có trong mắt của những người yêu các thiết bị công nghệ, thì trung tâm của sự chú ý mới là những thiết bị máy tính với chip xử lý tích hợp nhân NPU, vận hành những thuật toán, dịch vụ và phần mềm AI ngay trên thiết bị.
Còn trong mắt các nhà đầu tư cổ phiếu công nghệ, những chủ đề bàn luận chính tại Computex, nhất là giữa những người tham gia Computex 2024 vừa qua, là những bất đồng và tranh chấp về thương quyền ứng dụng kiến trúc tập lệnh ARM giữa Qualcomm của Mỹ và ARM của Anh Quốc. Hiện tại Qualcomm và ARM đang khởi kiện nhau trong vòng 2 năm vừa qua. Chính vụ kiện liên quan tới bản quyền sở hữu trí tuệ này có nguy cơ khiến tham vọng đem những hệ thống PC sở hữu chip ARM đến thị trường của cả Qualcomm lẫn Microsoft bị ảnh hưởng.
Những ước tính sơ bộ của các nhà nghiên cứu thị trường cho rằng, từ nay đến hết năm 2024, Microsoft sẽ đạt thị phần 5% thị trường laptop chip xử lý ARM, với doanh số từ 1 dến 2 triệu thiết bị bán ra.
Dự kiến ngày 18/6 tới đây, những chiếc laptop trang bị chip kiến trúc ARM từ Microsoft, Dell hay Samsung sẽ bắt đầu bán ra thị trường. Nếu ARM thắng kiện Qualcomm, những thiết bị trang bị những con chip Snapdragon X Elite và Snapdragon X Plus hoàn toàn có thể bị tạm ngừng bán ra thị trường.
Năm 2022, ARM, thuộc quyền sở hữu của tập đoàn Nhật Bản SoftBank, đã khởi kiện Qualcomm ngay sau khi Qualcomm bỏ 1.4 tỷ USD mua lại startup nghiên cứu chip xử lý kiến trúc tập lệnh ARM Nuvia, được những cựu kỹ sư và giám đốc của Apple tách ra thành lập.
Còn trong mắt các nhà đầu tư cổ phiếu công nghệ, những chủ đề bàn luận chính tại Computex, nhất là giữa những người tham gia Computex 2024 vừa qua, là những bất đồng và tranh chấp về thương quyền ứng dụng kiến trúc tập lệnh ARM giữa Qualcomm của Mỹ và ARM của Anh Quốc. Hiện tại Qualcomm và ARM đang khởi kiện nhau trong vòng 2 năm vừa qua. Chính vụ kiện liên quan tới bản quyền sở hữu trí tuệ này có nguy cơ khiến tham vọng đem những hệ thống PC sở hữu chip ARM đến thị trường của cả Qualcomm lẫn Microsoft bị ảnh hưởng.
Những ước tính sơ bộ của các nhà nghiên cứu thị trường cho rằng, từ nay đến hết năm 2024, Microsoft sẽ đạt thị phần 5% thị trường laptop chip xử lý ARM, với doanh số từ 1 dến 2 triệu thiết bị bán ra.
Dự kiến ngày 18/6 tới đây, những chiếc laptop trang bị chip kiến trúc ARM từ Microsoft, Dell hay Samsung sẽ bắt đầu bán ra thị trường. Nếu ARM thắng kiện Qualcomm, những thiết bị trang bị những con chip Snapdragon X Elite và Snapdragon X Plus hoàn toàn có thể bị tạm ngừng bán ra thị trường.
Năm 2022, ARM, thuộc quyền sở hữu của tập đoàn Nhật Bản SoftBank, đã khởi kiện Qualcomm ngay sau khi Qualcomm bỏ 1.4 tỷ USD mua lại startup nghiên cứu chip xử lý kiến trúc tập lệnh ARM Nuvia, được những cựu kỹ sư và giám đốc của Apple tách ra thành lập.
Theo ARM, khi Qualcomm sở hữu Nuvia, họ cũng sẽ phải có thoả thuận mới để tiếp tục sử dụng những thương quyền sở hữu trí tuệ mà Nuvia trước đó đã mua của ARM.
ARM hiện tại đang bán thương quyền kiến trúc tập lệnh và kiến trúc nhân chip xử lý mà họ phát triển cho nhiều bên, như Apple, Qualcomm hay cả Nvidia, để họ tạo ra những con chip thương mại hoá, chẳng hạn như A17 Pro trên iPhone 15 Pro, Snapdragon 8 Gen 3 của Qualcomm, hay chip CPU Grace trong hệ thống siêu chip Grace Hopper vận hành AI trên máy chủ đám mây của Nvidia.
Sau khi mua lại Nuvia, Qualcomm đưa nhóm kỹ sư thiết kế chip xử lý của startup này từ nghiên cứu chip xử lý máy chủ sang phát triển chip xử lý máy tính cá nhân. Những nhân CPU Oryon trên Snapdragon X Elite và sắp tới đây là Snapdragon 8 Gen 4 chính là thành quả nghiên cứu của các kỹ sư từng thuộc Nuvia.
ARM nói rằng, thiết kế kiến trúc Oryon trên Snapdragon X Elite dự kiến trang bị cho những laptop đạt chuẩn Copilot+ PC của Microsoft chính là thành quả kỹ thuật từ những nghiên cứu của Nuvia. Nhưng trước đó, sau khi mua lại Nuvia, Qualcomm đã không gia hạn thương quyền những sáng chế và kiến trúc tập lệnh. ARM cho biết đã huỷ thương quyền ứng dụng thiết kế và kiến trúc mà họ phát triển rồi bán cho Nuvia.
Người phát ngôn của Nuvia nói rằng “những cáo buộc của ARM đối với Qualcomm và Nuvia được đưa ra để bảo vệ hệ sinh thái kiến trúc tập lệnh ARM, bảo vệ cả những đối tác và khách hàng, những đơn vị phụ thuộc vào sở hữu trí tuệ và thiết kế sáng tạo của chúng tôi, và thông qua đó yêu cầu Qualcomm tuân thủ nghiêm túc thương quyền, và ngưng sử dụng những thiết kế do Nuvia đã phát triển trước đó, dựa trên công nghệ mà ARM đã tạo ra.”
Nói cách khác, theo ARM, Qualcomm không có những chi trả hợp lý về thương quyền với những con chip Snapdragon X Elite và Plus mà họ chuẩn bị bán ra thị trường, trang bị trong những chiếc laptop của các OEM.
Qualcomm thì phủ nhận cáo buộc này, nói rằng giấy phép sử dụng thương quyền sở hữu trí tuệ mà họ ký kết với ARM đã bao gồm cả những sản phẩm chip xử lý dành cho máy tính cá nhân. Ở thời điểm ARM khởi kiện Qualcomm năm 2022, những thoả thuận này hoàn toàn không có thay đổi gì. Ann Chaplin, tư vấn pháp lý của Qualcomm đưa ra tuyên bố chính thức ở thời điểm ấy, rằng “những khiếu nại của ARM đã lờ đi một thực tế rằng Qualcomm có thương quyền phổ rộng và được áp dụng từ lâu, áp dụng cho những thiết kế nhân CPU dựa trên kiến trúc tập lệnh mà họ phát triển, và chúng tôi tin chắc rằng những quyền lợi ấy của chúng tôi sẽ được bảo vệ.”
Những tranh chấp pháp lý kể trên thậm chí còn trở nên phức tạp hơn, khi đến cuối năm 2024 này, thoả thuận cung cấp độc quyền chip xử lý ARM cho các nhà sản xuất laptop của Qualcomm sẽ kết thúc, tức là các đối thủ cạnh tranh của Qualcomm sẽ được nhảy vào cuộc chơi laptop Windows chip ARM.
Quảng cáo
Đã từng có những tin đồn nói rằng, cả Nvidia lẫn AMD đều đang phát triển chip xử lý kiến trúc ARM cho máy tính cá nhân. Rồi những hãng khác cũng sẽ tham gia thị trường này, khi kiến trúc tập lệnh x86 đã để lộ những giới hạn rõ ràng về tiêu thụ điện năng, thời lượng pin của thiết bị và nhiệt năng toả ra trong quá trình sử dụng.
Những nỗ lực hiện tại của Nvidia, AMD và Qualcomm hoàn toàn có thể làm lung lay cuộc đua song mã trên thị trường máy tính cá nhân, vốn chỉ có hai cái tên là Intel và AMD chạy đua trong mấy chục năm qua. Bản thân thị trường máy tính cá nhân, dù Intel vẫn ngồi khá vững ở ngôi vương, nhưng càng lúc cái ngai vàng ấy càng bị lung lay bởi áp lực từ Apple với kiến trúc chip ARM Apple Silicon. Cuộc đua hiệu năng chỉ là một yếu tố. Thứ khiến cho những chiếc máy tính của Apple càng lúc càng hấp dẫn trong mắt người tiêu dùng chính là vì thời lượng pin ấn tượng so với những CPU ngốn nhiều điện năng của Intel và AMD.
Nhiều nhà phân tích thị trường cũng như các nhà đầu tư tin rằng, sau ngày 18/6, thời điểm những chiếc máy tính trang bị chip Snapdragon X Elite và Snapdragon X Plus ra mắt, nhưng trước thời điểm vụ kiện được đưa ra toà vào tháng 12 ở toà án liên bang Delaware, Qualcomm và ARM sẽ đạt được thoả thuận dàn xếp vụ kiện.
Jay Goldberg, CEO của đơn vị tư vấn D2D Advisory cho rằng: “Có sự nực cười nhất định khi ARM quyết định khởi kiện khách hàng lớn thứ nhì của họ, là Qualcomm, rồi Qualcomm lại bị đơn vị đối tác lớn nhất của họ khởi kiện.”
Theo Reuters
