Ý tưởng về robot hình người đã luôn là một đề tài khoa học viễn tưởng ăn khách trong thế kỷ 20. Năm 1939, Tập đoàn Westinghouse đã giới thiệu robot Elektro hình người cao 2,1 mét. Cỗ máy 120 kg này có thể di chuyển và nói chuyện với vốn từ vựng 700 từ. Ngày nay, những khao khát công nghệ của thế kỷ trước đang dần trở thành hiện thực khi nhiều công ty đang đạt bước tiến lớn trong việc phát triển robot hình người và chứng tỏ tiềm năng to lớn của chúng từ những công việc đơn giản cho đến phức tạp nhất.
Hanson Robotics có trụ sở tại Hồng Kông là công ty đứng sau Sophia, robot hình người được mô phỏng theo hình mẫu của nữ diễn viên Audrey Hepburn. Được hỗ trợ bởi AI và mạng lưới thần kinh, Sophia trang bị khả năng xử lý hình ảnh và ngôn ngữ tự nhiên cho phép nó tham gia vào các tương tác như con người. Nó có thể hình thành các câu mạch lạc, trả lời câu hỏi, giao tiếp bằng mắt và đồng bộ chuyển động của cơ thể với lời nói. Sophia sử dụng các thuật toán machine learning để cải thiện sắc thái và cách phản hồi, thậm chí còn được lập trình để có "tính hài hước".
Khuôn mặt của Sophia có thể bắt chước nhiều loại cảm xúc nhờ vào vật liệu Frubber, một loại da công nghệ nano mô phỏng cơ bắp và chuyển động thực của mặt người. Bên cạnh đó Hanson còn sản xuất 11 robot khác, được mô phỏng theo các giới tính và chủng tộc khác nhau, dành cho các ứng dụng đa dạng từ chăm sóc người già, dịch vụ khách hàng đến nghiên cứu, giáo dục và trị liệu.
Hanson Robotics
Hanson Robotics có trụ sở tại Hồng Kông là công ty đứng sau Sophia, robot hình người được mô phỏng theo hình mẫu của nữ diễn viên Audrey Hepburn. Được hỗ trợ bởi AI và mạng lưới thần kinh, Sophia trang bị khả năng xử lý hình ảnh và ngôn ngữ tự nhiên cho phép nó tham gia vào các tương tác như con người. Nó có thể hình thành các câu mạch lạc, trả lời câu hỏi, giao tiếp bằng mắt và đồng bộ chuyển động của cơ thể với lời nói. Sophia sử dụng các thuật toán machine learning để cải thiện sắc thái và cách phản hồi, thậm chí còn được lập trình để có "tính hài hước".
Khuôn mặt của Sophia có thể bắt chước nhiều loại cảm xúc nhờ vào vật liệu Frubber, một loại da công nghệ nano mô phỏng cơ bắp và chuyển động thực của mặt người. Bên cạnh đó Hanson còn sản xuất 11 robot khác, được mô phỏng theo các giới tính và chủng tộc khác nhau, dành cho các ứng dụng đa dạng từ chăm sóc người già, dịch vụ khách hàng đến nghiên cứu, giáo dục và trị liệu.
“Não bộ” của Sophia.
Engineered Arts
Engineered Arts (EA) là công ty chế tạo robot của Anh chuyên tạo ra các robot tinh vi phục vụ cho hoạt động dịch vụ và giải trí. Sản phẩm chủ lực của họ là Ameca, một robot hình người mà công ty tuyên bố là tiên tiến nhất thế giới. Được hỗ trợ bởi phần mềm Tritium độc quyền, Ameca có thể tham gia tương tác thông minh và thể hiện cảm xúc chân thực. Giống Sophia, Ameca chưa thể đi hoặc chạy, nhưng thiết kế dạng mô-đun của nó giúp tùy chỉnh được cả phần cứng lẫn phần mềm cho mục đích sử dụng cụ thể. Nhờ vậy việc nâng cấp thiết bị trong tương lai cũng dễ dàng và tiết kiệm hơn bởi người dùng không cần mua robot mới.
Ameca bản đầy đủ (trái) và để bàn (phải).
Ameca còn có phiên bản để bàn, theo kiểu một bức tượng bán thân với đầy đủ khả năng biểu cảm, ngoại trừ việc nó không có tay chân. Ngoài ra, EA còn có robot Quinn, dành để phục vụ khách hàng và robot diễn xuất RoboThespian cũ hơn.
Người máy RoboThespian.
Tesla
CEO Elon Musk đã tiết lộ ý tưởng về robot hình người vào tháng 8/2021. Tesla gọi nó là Optimus và hứa hẹn nhiều tính năng rất tham vọng. Robot là một thiết bị có thể tự lái, giống như xe Tesla tự lái nhưng mang hình người. Optimus được thiết kế để đảm nhận các nhiệm vụ nguy hiểm và lặp đi lặp lại, với nhiều ứng dụng tiềm năng từ hoạt động hậu cần, công việc nhà máy cho đến giúp việc nhà.
Quảng cáo
Optimus Gen 1 (trái) và Gen 2 (phải).
Tháng 12/2023, Tesla đăng một video cho thấy robot Optimus thế hệ 2 đang đi bộ, nhận dạng và thao tác với trứng gà. Nó có đầu trơn nhẵn không mắt-mũi-miệng, giúp tránh nỗi bất an đối với những robot giống người như Ameca và Sophia, cộng với tốc độ giới hạn ở mức 8 km/giờ khiến Optimus không còn đáng sợ. Elon Musk dự trù Optimus sẽ đạt đủ chức năng để làm một số công việc tại nhà máy vào cuối năm 2024 và có thể tung ra thị trường cuối năm 2025.
Video giới thiệu Optimus Gen 2. Nguồn: YT.
Boston Dynamics
Boston Dynamics đã nhận được nhiều lời khen với robot 4 chân Spot và robot HD Atlas hình người. HD Atlas sử dụng chất lỏng để truyền tải điện cho các chuyển động chạy nhảy và lộn ngược của nó. Nhưng do hệ thống thủy lực phức tạp, cần bảo trì nhiều, hay rò rỉ chất lỏng và dễ gây tai nạn, Boston cho biết họ đã ngừng phát triển HD Atlas và thay thế nó bằng robot New Atlas chạy điện, đẹp hơn và có thể thực hiện một số chuyển động khác thường.
Quảng cáo
Robot HD Atlas (trái )và New Atlas (phải).
Với phần đầu xoay 360 độ, New Atlas có thể đi về phía trước lẫn phía sau, thực hiện các động tác uốn cong và lật. Đây là một lợi thế vì kiểu chuyển động độc đáo này cho phép Atlas hoàn thành nhiệm vụ hiệu quả hơn so với cử động của con người. Nó giữ lại mọi khả năng mà HD Atlas có như nâng và thao tác với đồ vật, đồng thời khai mở một số cách thức mới để kẹp đồ vật, giúp nó phù hợp với nhiều công việc khác nhau.
Video giới thiệu robot New Atlas với các cử động lạ mắt. Nguồn: YT.
Xiaomi
Nhà sản xuất đến từ Trung Quốc cũng không đứng ngoài cuộc chơi. Tháng 8/2022, Xiaomi đã giới thiệu robot hình người đầu tiên của mình tại Bắc Kinh. CyberOne được trang bị tay, chân tiên tiến và có thể cân bằng tư thế khi đi bằng hai chân. CEO Lei Jun cho biết các khả năng cơ học và AI của CyberOne đều do Phòng thí nghiệm Robotics của họ tự phát triển.
CyberOne có chiều cao 1,77 mét, nặng 52 kg và sải tay 1,68 mét. So với robot 4 chân CyberDog của Xiaomi, CyberOne phức tạp hơn về mặt cơ học, cần động cơ mạnh hơn và các thuật toán điều khiển hai chân phức tạp.
Figure
Figure hé lộ robot Figure 01 của mình vào tháng 3/2023, được cho là có thể suy nghĩ, học hỏi, nói và tự thích ứng để làm việc trong một số ngành phù hợp. Những tính năng tham vọng này đã làm dấy lên sự hoài nghi, nhất là khi Figure chỉ mới thành lập năm 2022. Tuy nhiên đội ngũ của họ gồm các cựu kỹ sư có chuyên môn cao về công nghệ robot đến từ Tesla, Google DeepMind và Boston Dynamics.
Trong vòng 1 năm kể từ khi công bố lần đầu, Figure đã có một nguyên mẫu với khả năng đi bộ. Họ cũng công bố màn hợp tác với OpenAI để đưa vào mô hình ngôn ngữ lớn và giúp Figure 01 thông minh hơn, giàu tính tương tác và tự lực. Công ty đặt mục tiêu tạo ra một robot giúp con người giảm bớt những công việc tẻ nhạt, kém vệ sinh và nguy hiểm.
Công nghệ chế tạo robot hình người đang chứng kiến sự đổi mới và phát triển nhanh chưa từng có. Các công ty trên đang cố gắng tạo ra những robot không chỉ giống mà còn bắt chước hành động, cách suy tư của con người. Khi nhiều hạn chế công nghệ được khắc phục, robot hình người sẽ đóng một vai trò ngày càng thiết thực trong đời sống, thay đổi cách con người làm việc và tương tác với thế giới xung quanh. Vì vậy một tương lai được hỗ trợ bởi các robot như vậy thật sự hấp dẫn và cũng có phần đáng ngại.
Theo [1], [2].
