Balatro: Nhân viên IT nghỉ việc, tạo ra trò chơi gây nghiện nhất năm 2024

Thật ra bài viết này cũng chỉ mang giá trị trải nghiệm game, cũng như kể về câu chuyện thành công của một anh nhân sự IT vì quá mê làm game nên đã nghỉ việc, rồi nhờ cả kỹ năng lẫn may mắn, đã tạo ra một trong những game indie hay nhất năm 2024 này, đó là Balatro.

Còn nếu anh em hỏi mình rằng có nên mua và tải trò chơi này về máy, nhất là khi Balatro vừa mới có phiên bản dành cho iOS và Android hay không, thì câu trả lời của mình rất là rõ ràng: Đừng làm thế, đừng mắc sai lầm giống hệt như mình. Lý do là, trò chơi giải đố này cực kỳ gây nghiện.

Cái thời điểm game mới ra mắt trên PC, macOS, PlayStation và Xbox, Charlie Brooker, người tạo ra series phim truyền hình hấp dẫn mà đầy ám ảnh, Black Mirror đã đưa ra một nhận xét vui vẻ nhưng cũng không sai chút nào: “Thời điểm trò chơi này ra mắt trên điện thoại, thì đảm bảo năng suất lao động trên toàn thế giới sẽ giảm 25%,” ám chỉ việc ai cũng dán mắt vào màn hình điện thoại để ngồi… đếm số, giải quyết những câu đố trong trò chơi này. Và đến cuối tháng 9 vừa rồi, điều đó đã xảy ra, khi phiên bản dành cho iOS và Android của Balatro đã ra mắt chính thức.



Nhưng hãy nói về bản thân quá trình tạo ra Balatro của anh chàng tự lấy nickname LocalThunk trước đã. Anh là một nhân viên mảng công nghệ thông tin hiện đang sinh sống ở Canada, với đam mê phát triển game. Trong vòng hơn chục năm qua, LocalThunk đã tạo ra vài trò chơi nho nhỏ, chia sẻ với bạn bè chứ không phát hành chính thức tới tất cả mọi người trên toàn thế giới.

Rồi ý tưởng Balatro cũng đến. Cái tên của trò chơi này đến từ khái niệm những anh hề mua vui cho giới có tiền có của ở thời đế chế La Mã cổ đại. Còn cơ chế gameplay thì đến từ binh xập xám, một phiên bản poker của người Trung Quốc, nhặt ra 5 lá bài trong 13 lá trên tay, ghép thành bộ với luật không khác nhiều bộ môn poker hình thành từ đầu thế kỷ XIX ở Mỹ. Binh xập xám hay Mậu binh mình để ý trong miền Nam các cô dì chú bác vẫn chơi rất nhiều.



Nhưng trái ngược hoàn toàn với “giao diện” không khác nhiều so với những trò chơi cờ bạc khác, Balatro là một game giải đố dạng roguelike đúng nghĩa đen, không có bất kỳ yếu tố nào liên quan tới cờ bạc. Những lá bài, những bộ được hình thành từ những lá bài chỉ được dùng để tính điểm rồi qua màn. Thành ra mới có rắc rối với cơ quan đánh giá độ tuổi phù hợp của từng trò chơi bên châu Âu (PEGI).

Đáng lẽ ra Balatro được xác định là phù hợp với độ tuổi từ 3 trở lên, nhưng vì vài vấn đề trong khâu kiểm duyệt, game trở thành một tác phẩm 18+, và nhà phát hành đang khiếu nại vì game chỉ có hình ảnh liên quan đến bộ bài, và liên quan tới luật chơi poker, chứ không hề có cơ chế đánh bạc thực sự, chẳng hạn như tính năng mở loot box trong nhiều trò chơi phổ biến khác.



LocalThunk khi ấy phát triển Balatro trong vòng 2 năm rưỡi. Sau khoảng 1 năm rưỡi phát triển, anh này quyết định nghỉ việc, tập trung toàn lực phát triển cả cơ chế gameplay, lẫn cả việc tự thiết kế đồ họa và hình ảnh trong game. Ý tưởng ban đầu của LocalThunk là đưa trò chơi này vào CV để đi xin việc ở một nhà phát triển game nào đó. Nhưng sau đó, anh quyết định phát hành bản build sơ khai của game lên Steam. Nhờ sức hút của bản thân trò chơi và sự may mắn khi được nhiều streamer nổi tiếng để mắt đến, Balatro nhanh chóng trở thành một hiện tượng trước cả khi được phát hành chính thức hôm 20/2.

Cùng lúc, những phản hồi của người chơi cũng được LocalThunk ứng dụng, chẳng hạn như những màn đấu trùm ở mỗi bậc Ante, với những hiệu ứng bất lợi để người chơi vượt qua, cũng như tính toán chiến lược để qua màn.

Rồi tới thời điểm hiện tại, Balatro chưa cần tính đến doanh số bán trên iOS và Android cũng đã hơn 2 triệu bản, biến nó trở thành một trong số những game thành công nhất năm 2024 về doanh số và đánh giá của cộng đồng. Còn về phần LocalThunk, chỉ bằng một trò chơi như thế này, anh cũng đã xứng đáng đứng trong hàng ngũ những nhà làm game solo tự do xuất sắc nhất thế giới.

Trong danh sách đó cũng có những cái tên đã tạo ra những trò chơi vô cùng thân quen với anh em. Chẳng bạn như Lucas Pope (Papers, Please và Return of the Obra Dinn), Eric "ConcernedApe" Barone (Stardew Valley), hay Toby Fox (Undertale và Deltarune)…



Nói về Balatro, như mình đã đề cập, đây là một game giải đố dạng roguelike, tức là không có checkpoint, thua phải chơi lại từ đầu. Những lá bài và những bộ ghép dựa trên luật chơi poker chỉ đơn thuần là cơ chế để giải đố, để tạo ra điểm số vượt qua những gì mà một màn chơi yêu cầu.

Đầu tiên rất đơn giản, anh em có một cỗ bài 52 lá quen thuộc. Công việc của anh em là ở mỗi màn chơi, sẽ có số lượt chơi nhất định, mặc định là 4 lượt. Anh em sẽ phải ghép những lá bài thành các bộ dựa trên những gì có trên tay, bốc từ cỗ bài. Nếu đã từng chơi poker, anh em sẽ rất nhanh hiểu luật chơi của Balatro. Những bộ như 1 đôi, 2 đôi, 3 cây, tứ quý, 5 cây đồng chất (thùng), 5 lá cùng một chuỗi (sảnh), rồi cả cù lũ (full house), hay xịn nhất là thùng phá sảnh (straight flush) đều hiện diện trong trò chơi này. Đó là cơ chế cơ bản nhất để anh em thưởng thức game.

Đấy chính là lúc anh em sẽ nhận ra vì sao Balatro lại gây nghiện đến mức hàng triệu người trên toàn thế giới đều thưởng thức. Đó chính là cách mà game tính điểm cho người chơi. Ở cạnh trái màn hình là hai ô xanh và đỏ. Ô xanh tính điểm của từng lá bài dựa theo giá trị của nó, còn ô đỏ là Mult, một dạng hệ số để nhân với điểm. Kết quả của từng lượt chơi sẽ là kết quả của phép tính ấy.



Càng lên Ante cao, điểm số anh em phải ghi được sẽ càng nhiều. Rồi đó là lúc những cơ chế khác của gameplay tạo ra vòng lặp trải nghiệm vô cùng hấp dẫn, dán mắt vào màn hình là có thật.

Đầu tiên là những lá Joker, với 150 lá khác nhau tính đến thời điểm hiện tại. Chúng có những nhiệm vụ và tác động khác nhau. Cơ bản thì có thể cộng hệ số Mult để anh em giành nhiều điểm hơn. Nhưng cũng có lúc, chúng sẽ là những công cụ rất mạnh, để nâng điểm số của anh em lên. Chẳng hạn như có lá bài nhân đôi giá trị lá thấp nhất trong tay anh em rồi cộng vào Mult. Hoặc nếu có đôi và ba cây, Mult sẽ được cộng, thậm chí nhân lên vài lần…



Nhưng cũng có lúc, mọi thứ được nhân lên vài lần nếu anh em thỏa mãn một số điều kiện, chẳng hạn như chỉ chơi những bộ ít được dùng nhất trong từng lượt, hoặc thậm chí là vô hiệu hóa tác động tiêu cực của từng con trùm trong những Ante khác nhau…

Kết hợp cả những yếu tố của từng bộ bài, rồi kết hợp công dụng của từng lá Joker mà anh em có được, chiến lược bắt đầu hình thành để vượt qua mọi thử thách ở mọi mức Ante càng lúc càng cao. Đó sẽ là lúc anh em bỏ cả tiếng đồng hồ để ngồi trải nghiệm từng lượt chơi, thử nghiệm những lá Joker mới, rồi nâng cấp điểm số của từng bộ, để đáp ứng được yêu cầu điểm số của từng cấp độ, từng màn chơi.

View attachment 8009816

Một trong vô vàn những chiến thuật mà mình rất thích, đó là tìm lá Joker tên là Pareidolia, coi mọi lá bài là lá mặt (J, Q, K), rồi kết hợp nó với Smiley Face, cộng 5 Mult cho mỗi lá mặt, và kẹp chung với Ancient Joker, nhân Mult với mỗi lá bài đồng chất… Dĩ nhiên đó chỉ là một trong rất rất nhiều những chiến lược để anh em nhân điểm số lên.

Rồi cùng với Joker, sẽ là ba dạng bài nâng cấp, bao gồm Tarot, biến đổi những lá bài để biến chúng thành những lá đặc biệt, lúc sẽ cộng điểm, lúc thì cộng Mult, nhưng có lúc lại cho anh em tiền nếu không đánh chúng ra ở mỗi lượt.



Dạng bài thứ hai là Planet, dùng để nâng cấp từng bộ, từ ba cây cho tới cù lũ. Vấn đề lại nằm ở chỗ, cấp độ của từng bộ là vô hạn, không dừng lại ở ngưỡng 5 hay 10, anh em có thể nâng cấp tùy ý để đạt điểm số cao nhất cho từng bộ mà anh em hay chơi:



Thứ ba, hiếm gặp hơn, là những lá Spectral, với sức mạnh khá đặc biệt, vừa biến đổi được những lá bài, vừa biến đổi được sức mạnh của những lá Joker. Cá biệt Spectral còn có cả một lá gọi là Black Hole, tăng một cấp cho mọi bộ tính điểm trong mỗi màn chơi.



Kết hợp tất cả những cơ chế kể trên, chúng ta có một trò chơi “tính toán” đúng nghĩa đen, hoàn toàn không có yếu tố cờ bạc, để anh em động não, kết hợp với cả may mắn để giải quyết mọi màn chơi.

Nghe thì có vẻ phức tạp, nhưng một khi đã bắt đầu, anh em sẽ làm quen rất nhanh. Những Ante đầu tiên chỉ cần anh em đạt vài trăm điểm. Nhưng ở Ante 8, điểm số cần để vượt qua sẽ là 100 nghìn. Và thậm chí nếu muốn tiếp tục ở chế độ Endless Mode, điểm số sẽ lên tới hàng triệu, thậm chí hàng chục triệu. Rồi những lá bài nâng cấp để anh em có nhiều hơn 5 lá Joker, nhiều lượt chơi hơn, bốc được nhiều lá bài cùng lúc hơn, và chính bản thân tổng số lá bài cũng sẽ tăng lên.

Và vì là một game giải đố tập trung vào tính toán, anh em hoàn toàn có thể dồn hết cỗ bài về 1 bộ duy nhất, hay thậm chí cầm vài lá A cơ hay K bích để phục vụ chiến thuật.



Vòng lặp gameplay cứ thế tiếp diễn, vừa giữ chân người chơi, vừa thôi thúc anh em thử nghiệm những chiến lược mới để phù hợp với những gì anh em có trong tay, đặc biệt là với tác dụng của từng lá Joker mà anh em mua được trong cửa hàng sau mỗi lượt chơi.

Mà thậm chí, game cũng có một cơ chế cực kỳ hay, đó là tính năng bỏ màn chơi, không nhất thiết phải chơi đủ từng lượt ở mỗi Ante. Mỗi lần bỏ cuộc như thế này, sẽ có một phần thưởng để trợ giúp cho anh em. Có lúc số tiền để mua đồ nâng cấp trong cửa hàng sẽ được nhân đôi, có lúc tặng miễn phí một lá bài, hoặc cũng có lúc vô hiệu hóa được chức năng của từng con trùm… Tuy nhiên đó cũng là con dao hai lưỡi, vì nếu không chơi từng lượt thì cũng không mở được cửa hàng, và không có tiền nâng cấp. Đó cũng là một chi tiết cần cân nhắc.



Và với giá trị chơi lại gần như vô hạn, cũng như gameplay đơn giản mà cực kỳ cuốn hút, Balatro thực sự là một trò chơi mà mình nghĩ rằng, anh em cài vào máy thì sẽ không thể rời mắt ra được.