Chúng ta thường hay nghe nói rằng những thành phần linh kiện của máy tính thường có độ bền cao, ít hư hỏng, với chế độ bảo hành 3 - 5 năm. Trải nghiệm cá nhân của mình thì linh kiện máy tính rất bền, tuy nhiên có những yếu tố ảnh hưởng đến tuổi thọ về lâu dài, hoặc có khi gây hỏng hóc nhanh chóng. Nếu anh em đã xây dựng hệ thống hoàn chỉnh và hoạt động ổn định, môi trường đôi khi cũng ảnh hưởng tới hiệu năng hoặc gây ra những tình huống xấu cho máy tính.
Ở các bài viết về tản nhiệt và kem tản nhiệt cho máy tính, mình đã khẳng định rằng nhiệt độ cao là kẻ thù của linh kiện điện tử, điều này đúng không chỉ với nhiệt độ do chính linh kiện đó sinh ra mà còn cả nhiệt từ môi trường. Anh em có thể trang bị tản nhiệt cao cấp, kem xịn, thiết lập luồng gió hợp lý... nhưng đó chỉ gói gọn bên trong thùng máy. Nếu hệ thống tải cao và liên tục, lượng nhiệt sinh ra lớn, quạt làm mát phải chạy ở tốc độ cao có thể giảm tuổi thọ, gây ra tiếng ồn lớn. Giả sử anh em hạn chế tốc độ quạt để đổi lấy sự yên tĩnh, thứ cần đánh đổi là hiệu năng máy tính bị giảm do quá nhiệt.
Nhiệt độ cao - kẻ thù của máy tính
Ở các bài viết về tản nhiệt và kem tản nhiệt cho máy tính, mình đã khẳng định rằng nhiệt độ cao là kẻ thù của linh kiện điện tử, điều này đúng không chỉ với nhiệt độ do chính linh kiện đó sinh ra mà còn cả nhiệt từ môi trường. Anh em có thể trang bị tản nhiệt cao cấp, kem xịn, thiết lập luồng gió hợp lý... nhưng đó chỉ gói gọn bên trong thùng máy. Nếu hệ thống tải cao và liên tục, lượng nhiệt sinh ra lớn, quạt làm mát phải chạy ở tốc độ cao có thể giảm tuổi thọ, gây ra tiếng ồn lớn. Giả sử anh em hạn chế tốc độ quạt để đổi lấy sự yên tĩnh, thứ cần đánh đổi là hiệu năng máy tính bị giảm do quá nhiệt.

Nhiệt độ môi trường cũng ảnh hưởng tới máy tính. Thông thường mình sử dụng máy tính trong phòng không máy lạnh, nhiệt độ cỡ 30 - 32 độ thì nhiệt độ CPU ở trạng thái nghỉ là khoảng 34 - 36 độ, không cách biệt quá lớn. Trong những này nắng nóng, nhiệt độ phòng tăng lên thì nhiệt độ CPU cũng tăng tương ứng. Điều này thoạt nghe không quá ảnh hưởng, nhưng giả sử anh em đã thiết lập để CPU chạy hết công suất là khoảng 97 độ C, những ngày nắng nóng có thể xảy ra tình trạng throttle giảm xung, giảm hiệu năng.
Để giải quyết những vấn đề quá nhiệt, anh em có thể sử dụng máy tính trong phòng có máy lạnh để nhiệt độ chung được ổn định. Phòng kín cũng hạn chế bụi 1 phần, từ đó quạt làm mát trong máy tính ít bám bẩn hơn, thời gian vệ sinh định kỳ dài hơn.
Quá lạnh khiến máy tính không chạy được
Môi trường quá nóng có ảnh hưởng tới máy tính nhưng không quá nhiều, do ngưỡng nhiệt dưới 60 độ C là an toàn với linh kiện điện tử, tuy nhiên quá lạnh thì ngược lại. Anh em nếu có theo dõi nhiều các tay ép xung chuyên nghiệp sẽ thấy họ sử dụng LN2 (nitơ lỏng) để làm mát. Công đoạn chuẩn bị cần rất cẩn thận vì khi nhiệt độ quá thấp có thể xảy ra tình trạng đọng nước, cũng là 1 kẻ thù nguy hiểm của đồ điện tử.

Ngày xưa khi ép xung với LN2 hay đá khô, có những khi anh em không thể khởi động được hệ thống vì linh kiện không hoạt động ở ngưỡng nhiệt quá thấp. Hiện tại thì các hãng mainboard đã có những tùy chọn trong BIOS để hỗ trợ vấn đề này. Chúng ta ở vùng nhiệt đới thì không gặp, tuy nhiên trên thế giới có những khu vực con người sinh sống mà nhiệt độ dưới 0 độ C, có thể khiến máy tính không thể hoạt động. Dù vậy chắc chắn rất hiếm trường hợp người ta phải sử dụng máy tính ở nơi có nhiệt độ thấp như vậy, còn môi trường trong nhà sẽ ấm hơn. Những nhà sản xuất cũng chế tạo ra các sản phẩm chuyên dụng để có thể chịu được môi trường khắc nghiệt, phục vụ nhu cầu sử dụng ở những nơi quá nóng hoặc quá lạnh.
Độ ẩm ảnh hưởng máy tính thế nào?
Không chỉ máy tính, độ ẩm môi trường quá cao cũng khiến con người khó chịu. Độ ẩm liên quan tới nước, mà nước thì “giúp” linh kiện điện tử hư hỏng cực nhanh. Lý thuyết thì nước tinh khiết là chất cách điện, vấn đề chỉ là chúng ta không thể tìm ra nước tinh khiết ngoài môi trường tự nhiên, cho nên nước ngoài môi trường là chất dẫn điện. Nước làm ngắn mạch, chập điện, hư hỏng không thể phục hồi cho thiết bị.

Quảng cáo
Khi máy tính hoạt động, luồng khí di chuyển thông qua hệ thống nhờ quạt làm mát dẫn đường. Khi độ ẩm cao nhiều khả năng tạo ra môi trường hơi nước đậm đặc trong máy tính, nếu nhiệt độ hạ xuống có thể khiến hơi nước ngưng tụ thành giọt, gây ra rất nhiều vấn đề nguy hiểm. Độ ẩm thông thường thì không sao, nhưng có những lúc độ ẩm không khí tăng cao, anh em nên dè chừng. Cách giải quyết là sử dụng quạt để lưu thông không khí trong phòng tốt hơn, hoặc dùng máy hút ẩm.