Keo ong được ong mật tạo ra, là phương thuốc tự nhiên được sử dụng rộng rãi từ thời cổ đại. Keo ong có công dụng chống vi khuẩn, virus, nấm; kháng viêm; tăng cường miễn dịch… Quý giá như vậy, nhưng bạn có biết keo ong được tạo ra như thế nào?
Keo ong có hơn 300 hợp chất hóa học, chủ yếu là polyphenol (chất có đặc tính chống oxy hóa). Thành phần trong keo ong gồm có:
- Nhựa cây (50-70%)
- Sáp ong (30-50%)
- Phấn hoa (5-10%)
- Tinh dầu (tùy thuộc vào khu vực mà ong sinh sống – khoảng 5-10%)
Tận dụng đặc tính chống mục của keo ong, người Ai Cập đã sử dụng nó cho việc ướp xác. Thầy thuốc Ả Rập sử dụng keo ong làm thuốc sát trùng miệng, điều trị vết thương. Nền văn minh Inca thì dùng keo ong như một phương thuốc hạ sốt.
Từ thế kỷ 17 đến thế kỷ 20, ở châu Âu, keo ong trở thành một loại thuốc phổ biến vì khả năng kháng khuẩn của nó.
Keo ong được tạo ra như thế nào?
Ong mật tạo ra keo ong (propolis, bee glue) từ nhựa cây, chồi cây, chồi lá của nhiều loài cây như bạch dương; thông; sủi; cọ; liễu… Khi nở hoa, những cây này sẽ tiết ra nhựa quanh nụ hoa nhằm bảo vệ hoa tránh khỏi các tác nhân gây bệnh. Thời điểm này, ong mật đến lấy phấn hoa giúp cây thụ phấn. Đồng thời, cũng mang keo về làm vật liệu xây dựng và khử trùng cho tổ ong.
Nhựa cây được ong mật thu thập, nhai, kết hợp với nước bọt để hình thành một hỗn hợp chất mới. Hợp chất này được gọi là keo ong.
Keo ong được ong mật dùng để lấp kín những khoảng trống nhỏ (khoảng 6 mm hoặc ít hơn). Còn các khoảng trống lớn hơn được lấp đầy với sáp ong.
Màu sắc của keo ong phụ thuộc vào việc ong lấy nhựa từ loài cây nào. Tuy nhiên, keo ong thường có màu nâu sẫm.
Cách thu hoạch keo ong
Ong mật chỉ đi tìm kiếm keo ong khi bề mặt tổ ong có nhiều khe hở, vết nứt và cần phải sửa chữa. Để thu thập được nhiều keo ong, người ta thường đặt những tấm nhựa mỏng có nhiều đường nứt hở bên trong tổ ong. Theo thời gian, ong sẽ lấp đầy các khe hở trong tấm nhựa bằng keo ong.
Quảng cáo
Người nuôi ong sẽ thu lấy những tổ ong có nhiều keo ong và để vào trong tủ đá. Keo ong có đặc tính đóng cứng lại ở nhiệt độ thấp, sau khi chúng bị đóng cứng trong tủ đá, người ta sẽ dễ tách keo ong giòn rơi vỡ ra khỏi tấm nhựa.
Nếu thu thập keo ong trực tiếp từ tổ ong phế liệu sau khi thu mật ong, hỗn hợp này sẽ có thêm các tạp chất như: gỗ, ong chết, sáp ong… Để loại bỏ tạp chất này, người nuôi ong sẽ ngâm tổ ong vào nước. Trong môi trường nước, tạp chất sẽ nổi lên và keo ong sẽ chìm xuống.
Sau khi keo ong được tách ra sẽ được làm lạnh để loại bỏ bước, thu lấy keo ong thô. Keo ong thô được dùng để chế biến: kẹo, kem đánh răng, rượu…
Để bào chế các sản phẩm cao cấp như thuốc, thực phẩm chức năng, keo ong được chiết xuất theo phương pháp khác để lấy hàm lượng hoạt chất flavonoid cao và tinh khiết.
Một số phương pháp chiết xuất keo ong được sử dụng như: chiết bằng nước, chiết bằng cồn 70%, chiết bằng dầu, chiết ở nhiệt độ cao hay chiết bằng phương pháp ép lạnh.
Theo: HDPHARMA.VN