Máy bay là một trong những phương tiện chiến đấu quan trọng nhất của hải quân. Nhưng làm thế nào để đưa máy bay lên không từ một chiếc tàu sân bay? Đây là câu hỏi mà nhiều người tự đặt ra, trong đó có mình khi xem xong bộ phim chiến đấu Mỹ có cảnh đó. Trong bài viết này, mình sẽ tìm hiểu thử về cách tàu sân bay đưa máy bay lên không với đường cất cánh ngắn và khó khăn như trên sàn tàu sân bay.
Một trong những yếu tố quan trọng nhất để đưa máy bay lên không từ một tàu sân bay là độ dài của sàn đỗ. Sàn đỗ phải đủ dài để cho phép máy bay chạy với tốc độ cao và tạo đủ lực nâng để nâng máy bay lên không. Đối với một tàu sân bay di động, sàn đỗ thường có chiều dài từ 200-300 mét.
Để đưa máy bay lên không, tàu sân bay sử dụng một hệ thống gọi là "catapult" (tạm dịch: giàn ná). Catapult là một thiết bị giúp tạo ra lực đẩy mạnh mẽ để đẩy máy bay từ trạng thái yên lặng sang trạng thái chạy với tốc độ cao. Cách hoạt động của catapult là thông qua việc sử dụng áp suất hơi nén hoặc nước để tạo ra lực đẩy. Khi máy bay được đặt trên sàn đỗ, một cơ chế khóa sẽ giữ chặt máy bay. Sau khi cơ chế khóa được mở, máy bay sẽ được đẩy đi bằng lực đẩy từ catapult.
Một trong những loại catapult phổ biến nhất được sử dụng trên các tàu sân bay là steam catapult. Steam catapult sử dụng áp suất hơi nước để tạo ra lực đẩy. Nước được nấu sôi trong một bình nén và sau đó được phun ra thông qua một ống dẫn. Áp suất của hơi nước sẽ tạo ra lực đẩy mạnh mẽ, đủ để đẩy máy bay từ trạng thái đứng yên sang trạng thái chạy với tốc độ cao.
Một trong những yếu tố quan trọng nhất để đưa máy bay lên không từ một tàu sân bay là độ dài của sàn đỗ. Sàn đỗ phải đủ dài để cho phép máy bay chạy với tốc độ cao và tạo đủ lực nâng để nâng máy bay lên không. Đối với một tàu sân bay di động, sàn đỗ thường có chiều dài từ 200-300 mét.
Để đưa máy bay lên không, tàu sân bay sử dụng một hệ thống gọi là "catapult" (tạm dịch: giàn ná). Catapult là một thiết bị giúp tạo ra lực đẩy mạnh mẽ để đẩy máy bay từ trạng thái yên lặng sang trạng thái chạy với tốc độ cao. Cách hoạt động của catapult là thông qua việc sử dụng áp suất hơi nén hoặc nước để tạo ra lực đẩy. Khi máy bay được đặt trên sàn đỗ, một cơ chế khóa sẽ giữ chặt máy bay. Sau khi cơ chế khóa được mở, máy bay sẽ được đẩy đi bằng lực đẩy từ catapult.
Một trong những loại catapult phổ biến nhất được sử dụng trên các tàu sân bay là steam catapult. Steam catapult sử dụng áp suất hơi nước để tạo ra lực đẩy. Nước được nấu sôi trong một bình nén và sau đó được phun ra thông qua một ống dẫn. Áp suất của hơi nước sẽ tạo ra lực đẩy mạnh mẽ, đủ để đẩy máy bay từ trạng thái đứng yên sang trạng thái chạy với tốc độ cao.
Ngoài ra, còn có một loại catapult khác được gọi là electromagnetic catapult (EMALS) (giàn ná điện từ trường). EMALS sử dụng điện từ để tạo ra lực đẩy. Một điện áp cao được áp dụng vào một hệ thống dây dẫn và tạo ra một lực điện từ cực mạnh. Lực này sau đó được truyền vào máy bay thông qua một giá treo. EMALS cho phép điều chỉnh lực đẩy theo thiết kế của từng loại máy bay, làm cho quá trình đưa máy bay lên không trở nên linh hoạt hơn.
Sau khi máy bay đã được đẩy đi bằng catapult, nó sẽ tiếp tục chạy trên sàn đỗ cho đến khi có đủ lực nâng để nâng máy bay lên không. Đối với các máy bay có cánh cố định, quá trình này diễn ra tự nhiên khi máy bay chạy với tốc độ cao. Tuy nhiên, với các máy bay có cánh gập, quá trình này cần có sự hỗ trợ từ một hệ thống gọi là "ski-ramp".
![[IMG]](https://photo2.tinhte.vn/data/attachment-files/2023/12/8203772_180925-o-zz999-005-6452c80e10515.jpeg)
Ski-ramp là một bề mặt cong vuốt lên được thiết kế để giúp máy bay có cánh gập nâng lên không. Khi máy bay chạm vào ski-ramp, nó sẽ được hướng lên trên và tạo ra lực nâng. Điều này giúp máy bay có cánh gập nâng lên không mà không cần phải chạy với tốc độ cao như các máy bay có cánh cứng.
Cuối cùng, khi máy bay đã được nâng lên không, nó sẽ tiếp tục bay theo quỹ đạo đã được chỉ định. Máy bay có thể tiếp tục hoạt động trong khoảng thời gian nhất định trước khi phải quay lại tàu sân bay để hạ cánh.
Như vậy, việc đưa máy bay lên không từ một tàu sân bay di động là một quá trình phức tạp và yêu cầu sự kỹ thuật cao. Tuy nhiên, nhờ vào các công nghệ hiện đại như catapult và ski-ramp, việc này đã trở nên dễ dàng và an toàn hơn. Nghe đơn giản, nhưng thực chất đằng sau đó còn cả một bầu trời công nghệ, bao gồm cả những bí mật quân sự để 2 hệ thống trên vận hành một cách hoàn hảo như hiện nay.
