Mobile TV - Tồn tại hay không tồn taị?

(Mobilenet) - Dịch vụ truyền hình di động (Mobile TV) khi mới ra mắt tại Việt Nam đã được các nhà cung cấp dịch vụ dự báo với các con số lạc quan. Nhưng sau gần 2 năm triển khai, dịch vụ này lại đang có dấu hiệu thoái trào…
Còn nhiều hạn chế…
Được giới thiệu đầu tiên vào cuối năm 2006, trong thời gian diễn ra OPEC tại Hà Nội, dịch vụ truyền hình trên điện thoại di động sử dụng công nghệ DVB-H của VTC Mobile sau đó được thương mại hóa vào đầu năm 2007.

http://mobilenet.vn/Library/Images/25/2008/Thang8/175/Thitruong/MObileTV/1.jpg
Sau gần 2 năm triển khai, dịch vụ Mobile TV lại đang có dấu hiệu thoái trào

Thời điểm đó, nhà cung cấp này dự đoán số thuê bao trong năm đầu tiên sẽ đạt được là 80.000, hai năm sau nữa sẽ đạt tổng cộng 500.000, nhưng con số hiện nay chỉ khoảng 10.000 thuê bao trong hơn 1 năm triển khai.
Gần như cùng thời điểm với VTC Mobile, mạng CDMA S-Fone cũng cung cấp đến các thuê bao của mình dịch vụ VOD (Video theo yêu cầu) và các dịch vụ giá trị gia tăng khác dựa trên nền công nghệ CDMA 2000 1x EV-DO. Tuy nhiên, đến nay, theo nguồn tin từ S-Fone, thì dịch vụ này cũng có rất ít thuê bao sử dụng.

Việc phát triển truyền hình di trên di động là một xu hướng rất đúng đắn, được dự báo là sẽ đạt mức 20 tỉ Euro vào năm 2011 trên toàn thế giới. Vì thế, việc các nhà cung cấp Việt Nam khi mới ra đời đã lạc quan về nguồn doanh thu khổng lồ từ dịch vụ này không phải không có cơ sở.
http://mobilenet.vn/Library/Images/25/2008/Thang8/175/Thitruong/MObileTV/2.jpg
Việc phát triển truyền hình di trên di động là một xu hướng rất đúng đắn

Tuy nhiên, những hạn chế xuất phát từ hai nhà cung cấp này là rào cản rất lớn trong việc phát triển thêm thuê bao. Thứ nhất, dịch vụ Mobile TV của cả VTC Mobile lẫn S-Fone có vùng phủ sóng chưa đủ rộng, chỉ gói gọn trong 4, 5 tỉnh thành lớn trong cả nước. Thứ 2, cước phí mà hai nhà cung cấp này đưa ra cho dịch vụ Mobile TV là chưa hợp lí.
Để sử dụng VTC Mobile, người dùng phải trả 500.000 VND phí hòa mạng, sau đó khi sử dụng dịch vụ phải đóng thêm một khoản thuê bao hàng tháng là 120.000 VND cho các gói MobileTV1 và MobileTV2. Trong khi đó, nếu muốn sử dụng VOD của S-Fone, khách hàng phải trả phí thuê bao tháng từ 25.000 VND đến 200.000 VND, được sử dụng miễn phí một khoản tiền nhất định, sau đó khách hàng phải trả thêm cước nội dung và cước dữ liệu cho một đoạn video tải về.
Theo trả lời của một nhân viên cửa hàng S-Fone Cộng Hòa (đường Cộng Hòa, Q.Tân Bình, TP.HCM), nếu xem TV trong 1 tiếng đồng hồ thì “tốn cả trăm ngàn”! Lí do thứ 3 chính là sự hạn chế về thiết bị đầu cuối.
Để sử dụng dịch vụ truyền hình di động của VTC Mobile, trước đây khách hàng có 2 lựa chọn là Nokia N92 và Nokia N77, nay lựa chọn đó chỉ còn là Nokia N77 với rất ít mẫu có mặt trên thị trường.

http://mobilenet.vn/Library/Images/25/2008/Thang8/175/Thitruong/MObileTV/3.jpg
Phí dịch vụ là điều đáng quan tâm của người sử dụng

Với S-Fone, khách hàng trước nay cũng chỉ biết có mẫu Samsung F363 là sử dụng tốt công nghệ EV-DO, và một mẫu khác của Samsung ít được biết đến là F603. Thật khó tưởng tượng một dịch vụ được kì vọng sẽ bùng phát trong thời gian gần lại khan hiếm thiết bị đầu cuối đến thế.
Trên diễn đàn didongCDMA.com, nickname HNDiep (được cho là của ông Hoàng Ngọc Diệp, cố vấn CNTT-TT của Qualcomm tại Việt Nam) cho rằng, các dịch vụ giá trị gia tăng cao cấp của S-Fone “chỉ là việc làm có tính cách thử nghiệm và “báo cáo” cho vui chứ không thật sự có dịch vụ”.
Những xu hướng truyền hình di động mới

http://mobilenet.vn/Library/Images/25/2008/Thang8/175/Thitruong/MObileTV/4.jpg
Những xu hướng truyền hình di động mới

Trong khi hai nhà cung cấp dịch vụ truyền hình di động của Việt Nam chưa tung ra đủ “chiêu thức” để lôi kéo khách hàng thì những xu thế mới trong việc sử dụng dịch vụ này đã xuất hiện và đang lan nhanh.
Đầu tiên là việc xuất hiện ồ ạt những dòng điện thoại xem TV analog (TV Mobile analog) trên thị trường, đặc biệt từ mùa bóng đá EURO 2008, với những thương hiệu mới như: Hittech, Suntek hay Wellcom...
Những chiếc điện thoại này có ưu điểm là giá rẻ (khoảng 2-3 triệu VND) nhưng lại có thể xem miễn phí các kênh truyền hình trong nước phát. Nhu cầu chính đáng được xem TV mọi lúc mọi nơi của người dùng được thỏa mãn dễ dàng chỉ với chi phí 1 lần duy nhất để mua điện thoại.
Họ vẫn xem được các kênh TV phát sóng hàng ngày, không phải lo ngại về việc bị giới hạn vùng phủ sóng. Đơn giản, vì những chiếc điện thoại này không khác gì một chiếc TV thu nhỏ, hoạt động theo nguyên lý: nơi nào có sóng truyền hình analog, nơi đó sẽ xem được… TV Mobile.

http://mobilenet.vn/Library/Images/25/2008/Thang8/175/Thitruong/MObileTV/5.jpg
Cước dữ liệu GPRS trong trường hợp này là rẻ hơn so với cách tính cước của S-Fone

Với những người dùng cao cấp hơn, chỉ cần 1 chiếc PDA phone hỗ trợ GPRS hay Wi-fi, họ hoàn toàn có thể truy cập vào trang pda.vn để được xem các kênh truyền hình thu gọn dành cho PDA/PDA phone.

Cước dữ liệu GPRS trong trường hợp này là rẻ hơn so với cách tính cước của S-Fone; còn tại các quán cà phê hay nhiều nơi công cộng tại trung tâm TP.HCM, người ta có thể dễ dàng tìm được một trạm phát Wi-fi miễn phí để truy cập Internet và xem TV theo cách trên vô tư.
Đó là chưa kể, một bộ phận rất lớn người đi làm hiện nay có thể truy cập Internet tại cơ quan, và nhiều điểm công cộng khác để tìm kiếm thông tin thay vì xem các bản tin trên đài truyền hình; còn trong trường hợp thực sự có nhu cầu, họ vẫn có thể xem truyền hình online mà rất nhiều trang web hiện nay cung cấp miễn phí.
Tại các điểm mà người ta không thể mang theo một chiếc TV to đùng để coi (như một xe thuốc lá vỉa hè, trên xe hơi,…) thì họ dùng… TV mini với màn hình khoảng 7 inch cực kì cơ động, chỉ cần một nguồn điện vừa đủ và mức phí ban đầu khoảng trên 3 triệu VND là có thể xem TV mọi nơi, mọi lúc.
Giải pháp nào cho truyền hình di động Việt Nam?
VTC Mobile bắt đầu có hướng đi khá đúng đắn khi cung cấp miễn phí gói kênh VTCs, giúp khách hàng không trả tiền hàng tháng vẫn xem được các kênh nội địa của VTC. Tất nhiên, VTC Mobile vẫn nên có những bước đi mạnh dạn hơn trong tương lai, như cung cấp miễn phí hoàn toàn các gói kênh khác, bù vào đó họ có thể thu lợi từ nguồn quảng cáo.

http://mobilenet.vn/Library/Images/25/2008/Thang8/175/Thitruong/MObileTV/7.jpg
Yếu tố quan trọng hơn cả quyết định truyền hình di động phát triển hay không phần vẫn chính là quyết định của người sử dụng dịch vụ

Đây cũng là cách mà các nhà cung cấp dịch vụ truyền hình di động công nghệ T-DMB tại Hàn Quốc đang làm, và dù xuất hiện sau nhưng với lợi thế miễn phí, công nghệ này đang dần lấn át S-DMB và được sử dụng rộng rãi tại quốc gia này.
Việc phủ sóng cũng cần được quan tâm khi biết rằng, tại Hàn Quốc, ngay từ khi ra đời truyền hình di động (chuẩn S-DMB và T-DMB) vào giữa và cuối năm 2005, các nhà cung cấp ở đây đã mạo hiểm phủ sóng trên toàn lãnh thổ quốc gia.
Sự đa dạng của các thiết bị đầu cuối cũng là điều mà các nhà cung cấp truyền hình di động cần quan tâm. Trong vòng 2 năm kể từ khi ra mắt, đã có 8,7 triệu chiếc di động dùng công nghệ T-DMB được bán ra tại Hàn Quốc
.
http://mobilenet.vn/Library/Images/25/2008/Thang8/175/Thitruong/MObileTV/6.jpg
Giải pháp nào cho truyền hình di động Việt Nam?

Con số này có thể thấp hơn nhưng không dưới 4 triệu chiếc đối với công nghệ S-DMB. Điều này có được là nhờ sự kết hợp chặt chẽ giữa các nhà cung cấp dịch vụ với các "đại gia" như Samsung hay LG.
Tuy nhiên, yếu tố quan trọng hơn cả quyết định truyền hình di động phát triển hay không phần vẫn chính là quyết định của người sử dụng dịch vụ. Có vẻ khái niệm Mobile TV còn quá xa xỉ, và tỏ ra chưa thực sự cần thiết với nhiều người tiêu dùng Việt Nam.
Một nghiên cứu ở Hàn Quốc cho thấy có 36% người dùng sử dụng dịch vụ này khi ăn trưa và trong giờ nghỉ; 18% theo dõi khi đang trên đường đi làm; 12% sử dụng khi xếp hàng hoặc đợi bạn bè và 10% xem tại nhà.
Còn tại Việt Nam, số người sử dụng TV Mobile trong giờ ăn hay nghỉ giải lao là rất hiếm, lượng người sử dụng dịch vụ khi đang trên đường đi làm hầu như không có (bởi điều kiện đi lại, làm việc ở Việt Nam không giống ở Hàn Quốc, hay Nhật Bản nơi tàu điện ngầm, xe bus... rất tiện lợi); việc xem tại nhà lại càng hiếm hơn.
Chính vì thế, ở Việt Nam, để có thể thay đổi thói quen của người tiêu dùng, kích cầu, hướng họ đến với những dịch vụ của truyền hình di động, các doanh nghiệp sẽ gặp nhiều khó khăn gấp bội ở các nước phát triển.
Mặc dù hứa hẹn mang lại nguồn doanh thu lớn nhưng TV Mobile hiện vẫn là ngành kinh doanh non trẻ trong số các dịch vụ giá trị gia tăng tại thị trường Việt. Do vậy, dù thành công hay thất bại trong thời thời điểm hiện nay cũng vẫn chưa đủ để nói lên điều gì. Quan trọng là việc phải tìm ra một hướng đi riêng phù hợp nhất cho TV Mobile trong điều kiện kinh tế xã hội và cơ sở hạ tầng còn chưa đồng bộ như ở Việt Nam.

e-Chip Mobile