Vào ngày 3/4, Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) cho biết họ đã chọn được các đội do 3 công ty Intuitive Machines, Lunar Outpost và Venturi Astrolab dẫn đầu cho hợp đồng Dịch vụ Xe Địa hình Mặt Trăng (LTV) của mình. Hợp đồng bao gồm việc thiết kế và phát triển xe tự hành, sẽ được các phi hành gia sử dụng trong các sứ mệnh Artemis, bắt đầu từ sứ mệnh Artemis 5 vào cuối thập niên này.
Xe tự hành sẽ được các công ty cung cấp cho NASA như một dịch vụ, giống như cách cơ quan này đang mua sắm bộ đồ du hành vũ trụ và tàu đổ bộ Mặt trăng. Các phi hành gia của Chương trình Artemis 5 sẽ lái những chiếc xe này quanh vùng cực nam của Mặt trăng vào năm 2030.
Dù mục đích chính của hợp đồng LTV là chuyên chở các phi hành gia đi trên bề mặt Mặt trăng, nhưng NASA dự trù cũng sẽ vận hành xe thám hiểm từ xa, cho phép nó thực hiện các cuộc điều tra khoa học khi các phi hành gia vắng mặt. Vanessa Wyche, giám đốc Trung tâm Không gian Johnson của NASA, miêu tả nó là một phương tiện lai giữa xe thám hiểm Mặt trăng do các phi hành gia NASA điều khiển và một nền tảng di động không người lái cho mục đích khoa học.
Bà cho biết: “Chúng tôi mong muốn sự phát triển của phương tiện thám hiểm sẽ giúp tăng cường những gì chúng ta học được trên Mặt trăng. Phương tiện này sẽ nâng cao đáng kể khả năng khám phá và tiến hành khoa học trên bề mặt của các phi hành gia, đồng thời đóng vai trò là một nền tảng khoa học giữa các nhiệm vụ của phi hành đoàn.”
Xe tự hành sẽ được các công ty cung cấp cho NASA như một dịch vụ, giống như cách cơ quan này đang mua sắm bộ đồ du hành vũ trụ và tàu đổ bộ Mặt trăng. Các phi hành gia của Chương trình Artemis 5 sẽ lái những chiếc xe này quanh vùng cực nam của Mặt trăng vào năm 2030.
Dù mục đích chính của hợp đồng LTV là chuyên chở các phi hành gia đi trên bề mặt Mặt trăng, nhưng NASA dự trù cũng sẽ vận hành xe thám hiểm từ xa, cho phép nó thực hiện các cuộc điều tra khoa học khi các phi hành gia vắng mặt. Vanessa Wyche, giám đốc Trung tâm Không gian Johnson của NASA, miêu tả nó là một phương tiện lai giữa xe thám hiểm Mặt trăng do các phi hành gia NASA điều khiển và một nền tảng di động không người lái cho mục đích khoa học.
Bà cho biết: “Chúng tôi mong muốn sự phát triển của phương tiện thám hiểm sẽ giúp tăng cường những gì chúng ta học được trên Mặt trăng. Phương tiện này sẽ nâng cao đáng kể khả năng khám phá và tiến hành khoa học trên bề mặt của các phi hành gia, đồng thời đóng vai trò là một nền tảng khoa học giữa các nhiệm vụ của phi hành đoàn.”
Jacob Bleacher, nhà khoa học thám hiểm của NASA, giải thích rằng mục đích của NASA là tiến hành nghiên cứu khi có mặt các phi hành gia, chở họ di chuyển xung quanh, đưa họ tới những nơi không thể tới được rồi sau đó tiếp tục tiến hành khám phá khoa học sau khi họ đã rời đi.
Intuitive Machines đang dẫn đầu một đội có tên là Moon RACER, bao gồm nhân sự từ hai công ty AVL và Michelin trong ngành công nghiệp ô tô, có cả Boeing và Northrop Grumman. Chiếc Moon RACER sẽ được chở theo trên tàu đổ bộ Nova-D mà Intuitive Machines đang chế tạo, tàu này là phiên bản lớn hơn của tàu Nova-C đã hạ cánh trên Mặt trăng hồi tháng 2/2024.
Xe tự hành của Intuitive Machines.
Lunar Outpost, một startup hiện đang phát triển bốn xe robot tự hành nhỏ, đang dẫn đầu một đội Lunar Dawn bao gồm Lockheed Martin, MDA Space, General Motors (GM) và Goodyear. Lockheed và MDA Space sẽ cung cấp chuyên môn về thiết kế tàu vũ trụ và robot, GM sẽ cung cấp pin và các công nghệ ô-tô có liên quan, còn Goodyear sẽ cung cấp lốp xe.
Xe tự hành của Lunar Outpost.
Venturi Astrolab đang cung cấp xe tự hành FLEX, một phiên bản xe robot mà họ dự định đưa lên Mặt trăng trong sứ mệnh Starship của SpaceX cuối năm 2026. Trong hợp đồng LTV, họ đang hợp tác với Axiom Space và Odyssey Space Research.
Quảng cáo
Xe tự hành FLEX của Venturi Astrolab.
Mỗi đội nghiên cứu do Intuitive Machines, Lunar Outpost và Venturi Astrolab dẫn đầu sẽ tiến tới phát triển mẫu Xe LTV của mình trong 12 tháng tới đây, sau đó các phương tiện sẽ tham gia vào những cuộc trình diễn, thử nghiệm quan trọng. NASA dự kiến sẽ chỉ trao hợp đồng cho duy nhất một nhà cung cấp xuất sắc sau loạt kiểm thử này. Đội được chọn sẽ không chỉ chịu trách nhiệm chế tạo Xe LTV mà còn phải hỗ trợ đưa nó đến vùng cực nam Mặt trăng.
Dù toàn bộ hợp đồng LTV có giá trị tối đa là 4,6 tỷ USD trong 15 năm, nhưng đến nay 3 công ty này chỉ nhận được đơn đặt hàng các cho nhiệm vụ nhỏ. Chẳng hạn Intuitive Machines cho biết trong thông cáo về hợp đồng rằng đơn đặt hàng nhiệm vụ của họ trị giá 30 triệu USD, rất nhỏ so với 4,6 tỷ USD.
Ý tưởng thiết kế về Xe Địa hình Mặt Trăng của NASA.
Điều đáng lưu ý là NASA sẽ chỉ mua các dịch vụ mà xe cung cấp chứ không phải mua hẳn những chiếc LTV thực tế. Việc này giống như các hợp đồng mà cơ quan này đã ký với SpaceX về dịch vụ vận chuyển hàng hóa và phi hành đoàn tới Trạm ISS mà SpaceX đã hoàn thành với tên lửa Falcon 9 và khoang chở phi hành gia Dragon.
Bleacher cho biết ông rất muốn xem LTV có thể thúc đẩy khoa học nghiên cứu Mặt trăng ra sao, khi chúng chuyên chở các phi hành gia hoặc thông qua các hoạt động tự hành: “Tôi hay mường tượng những khung cảnh và chân trời đằng xa mà LTV cho phép chúng ta nhìn thấy từ Mặt trăng. Tính di động của nó về cơ bản sẽ thay đổi quan điểm của chúng ta về Mặt trăng.”
Quảng cáo
