OpenAI giờ chỉ còn đúng 1 người từng sát cánh với Sam Altman những ngày đầu thành lập

Những tháng kế tiếp kể từ khi sự kiện CEO bị đuổi việc rồi quay lại sau 5 ngày, Altman đã bắt đầu lôi kéo những người trung thành nhất với mình, cùng lúc triển khai kế hoạch tái cơ cấu một trong những startup có tốc độ phát triển và tăng trưởng nhanh nhất hiện tại, để biến nó từ một đơn vị nghiên cứu phi lợi nhuận trở thành một doanh nghiệp công nghệ đúng nghĩa.



Cũng đã có những thông tin không chính thức nói rằng Altman đang đàm phán để nhận cổ phần của OpenAI. Trước đó Altman vốn cũng đã là tỷ phú nhờ những startup công nghệ trước đó anh đổ vốn đầu tư, nhưng từng khẳng định rằng bản thân sẽ không nhận cổ phần OpenAI để nắm giữ vị trí trung lập trong công ty, cũng như trong việc đưa ra những quyết định điều hành startup.

Ở thời điểm gửi tới anh em bài viết này, OpenAI vừa gọi thêm được 6.6 tỷ USD tiền vốn từ Microsoft, SoftBank, Nvidia, Thrive Capital và Khosla Ventures. Giá trị vốn hóa ước tính của startup này hiện tại đã là 157 tỷ USD.

Những nguồn tin của Financial Times, những cá nhân từ kỹ sư, nhà nghiên cứu cho tới những giám đốc từng làm việc cho OpenAI mô tả cách Altman thâu tóm quyền lực và sự trung thành của những nhân sự OpenAI. Theo họ, OpenAI có kế hoạch phụ thuộc vào năng lực kỹ thuật và những nhân sự mới được mời về làm việc để thay thế cho vai trò của CTO Mira Murati, cùng lúc lấy chính sự kiện cô này rời công ty để cơ cấu lại bộ máy vận hành. Bản thân Altman cũng sẽ đóng góp vai trò chuyên biệt về kỹ thuật hơn trong tương lai gần.

Bất chấp những sự kiện mô tả việc tranh giành quyền lực nội bộ, OpenAI vẫn đang là đơn vị dẫn đầu cuộc đua công nghệ AI. Hồi đầu tháng 9 vừa rồi, họ giới thiệu mô hình ngôn ngữ o1, với lời hứa hẹn về khả năng của ngôn ngữ này có thể tư duy lý luận, thứ mà những mô hình do các đơn vị đối thủ như Meta và Anthropic vẫn đang gặp khó khăn trong việc phát triển.



Một nguồn tin nói rằng: “Mira đã tập trung hết sức để triển khai quá trình chuyển giao với nhóm nhân sự của cô ấy, trước khi dồn toàn lực của bản thân cho chương mới trong sự nghiệp.”

Mira Murati từ nhiệm vị trí CTO, Altman đã đưa Mark Chen lên vị trí giám đốc mảng nghiên cứu, làm việc song song với Jakub Pachocki, người đã thay thế trưởng khoa học gia Ilya Sutskever, một trong 4 cá nhân đã tiến hành sa thải Altman hồi tháng 11 năm ngoái, và đã rời khỏi OpenAI hồi tháng 5 vừa qua.

Hồi đầu tháng 9, trong cuộc phóng vấn với Financial Times, cô Murati đã giới thiệu Chen là người dẫn đầu nhóm nghiên cứu phát triển mô hình o1. Tại đây, Chen cho biết khả năng tư duy lý luận của AI “sẽ cải thiện sản phẩm của chúng tôi, cũng như có những cải tiến trên mọi ứng dụng.”

Còn lại, hiện giờ ở OpenAI, những vị giám đốc cấp cao vẫn còn sát cánh với Sam Altman có thể kể tới giám đốc vận hành Brad Lightcap, người quản lý việc kinh doanh các sản phẩm AI với các doanh nghiệp. Một người khác là giám đốc chiến lược Jason Kwon. Cả hai người này đều là đồng minh lâu năm với Altman, từng làm việc chung với anh ở đơn vị nuôi dưỡng startup mới mang tên Y Combinator.

Tháng 6 vừa rồi, Altman đưa Kevin Weil về làm giám đốc sản phẩm. Weil từng làm việc ở Twitter, Instagram và Facebook. Giám đốc tài chính mới là Sarah Friar, cựu CEO Nextdoor, một MXH cho hàng xóm kết bạn và trò chuyện với nhau. Cả hai vị này đều là những nhà quản lý các tập đoàn công nghệ, tập trung vào sản phẩm và tăng trưởng người dùng, chứ không có kinh nghiệm nghiên cứu khoa học máy tính.


Kevin Weil

Trước đó, OpenAI chưa hề có giám đốc sản phẩm và giám đốc tài chính. Nhưng với mọi startup ở Silicon Valley, đó là những chức vụ quá quen thuộc. Đây cũng là một động thái nữa mô tả định hướng mới của OpenAI, trở thành một tập đoàn công nghệ theo ý nghĩa truyền thống hơn, tập trung phát triển những sản phẩm phục vụ thị trường, rồi kiếm tiền từ những sản phẩm ấy. OpenAI thì từng có tuyên bố chính thức nói rằng, định hướng kinh doanh mới hoàn toàn không xung đột với những nỗ lực đảm bảo AI sẽ giúp tất cả mọi người được hưởng lợi.

Chính xác hơn thì người phát ngôn của OpenAI nói như thế này: “Khi chúng tôi biến đổi từ một phòng thí nghiệm nghiên cứu công nghệ AI trở thành một tập đoàn toàn cầu, cung cấp những nghiên cứu AI hiện đại tới hàng trăm triệu người, chúng tôi đã và đang đảm bảo đi theo đúng định hướng nhiệm vụ ban đầu đặt ra, và rất tự hào khi cho ra mắt những mô hình có khả năng mạnh nhất và an toàn nhất trong ngành, để giúp mọi người giải quyết những vấn đề khó khăn.”


Sarah Friar

Giữa lúc OpenAI có những chuyển dịch như vậy, nhân sự đang hoang mang, thì giám đốc Friar đã tìm cách trấn an tinh thần nhân viên startup. Tuần trước ông được cho là đã đưa ra tuyên bố rằng, giá trị vốn hóa của OpenAI hiện tại chính là minh chứng cho những nỗ lực làm việc của mọi kỹ sư và nhà khoa học tại đây.

Một cái tên đáng nhắc tới khác vừa đến OpenAI, là Chris Lehane, một cựu cố vấn cho tổng thống Mỹ Bill Clinton, phó chủ tịch Airbnb. Ngay từ thời điểm Altman gặp rắc rối khi bị sa thải hồi tháng 11 năm ngoái, Lehane đã bắt đầu trở thành cố vấn cho Altman, và sau đó vào đầu năm nay đã chính thức gia nhập OpenAI. Gần đây vị này đã đảm nhiệm vị trí phó chủ tịch quan hệ toàn cầu, thay thế cho Anna Makanju, cái tên đầu tiên OpenAI mời về làm việc ở mảng chính sách và pháp lý. Cô Makanju hiện tại đang đảm nhiệm vị trí mới toanh, là phó chủ tịch “tác động toàn cầu” của OpenAI.



Còn trong số những người được coi là sáng lập OpenAI vào năm 2015, hiện tại chỉ còn hai người, Sam Altman và Wojciech Zaremba. Bản thân chủ tịch OpenAI, Greg Brockman cũng đã xin nghỉ từ nay đến cuối năm 2024.

Đối với nhiều nhân sự OpenAI, họ rất muốn làm việc để tạo ra giấc mơ của ngành trí tuệ nhân tạo, một mô hình AGI, thứ có thể tư duy như não bộ con người, và muốn thành công trước khi Meta hay xAI của Elon Musk làm được điều đó. Nhiều người trong số đó tin tưởng tuyệt đối vào khả năng dẫn dắt của Sam Altman, tin rằng cách điều hành của anh sẽ giúp OpenAI tạo ra được đột phá. Tuy nhiên vẫn còn những người khác bày tỏ lo ngại về mục tiêu phát triển AGI, cho rằng quá trình nghiên cứu sản phẩm thương mại đang được ưu tiên hơn quá trình nghiên cứu những biện pháp cho phép AI vận hành an toàn.


Daniel Kokotajlo

Daniel Kokotajlo là một cựu nhân viên OpenAI, từng làm việc ở vị trí nhà nghiên cứu quản lý AI. Anh cho biết, khi rời khỏi OpenAI vào tháng 3 vừa rồi, thứ đáng kể nhất về khía cạnh an toàn AI chỉ là một kế hoạch ngắn do Jan Leike và Ilya Sutskever viết ra hồi tháng 12.

Kokotajlo cho biết: “Bạn có thể sẽ kỳ vọng một công ty với hơn 1000 người đang xây dựng siêu trí tuệ nhân tạo sẽ phải có một kế hoạch chi tiết và cụ thể dưới dạng văn bản, với những mục mô tả những biện pháp đảm bảo AGI vận hành an toàn, rồi công khai nó để các nhà nghiên cứu trên toàn thế giới xem xét và phê bình. OpenAI biết rằng những kế hoạch họ có sẽ không chịu nổi sự phán xét của cộng đồng nghiên cứu, nhưng đó là thứ tối thiểu phải có đối với một đơn vị đang xây dựng một trong những thứ công nghệ mạnh và nguy hiểm nhất hiện tại.”

OpenAI thì coi kế hoạch ngắn do những người đã rời khỏi công ty viết ra gần 1 năm về trước là một ví dụ cho sự minh bạch và khả năng lên kế hoạch của họ, và liên tục nhấn mạnh vào những tiềm năng tích cực của AGI:

“OpenAI luôn đầu tư mạnh tay để nghiên cứu an toàn, tạo ra những biện pháp bảo mật, hợp tác với các bên thứ ba, và sẽ tiếp tục quản lý và xác thực những nỗ lực này.” Đó là tuyên bố của Zico Kolter và Paul Nakasone, hai thành viên của ủy ban an toàn và bảo mật, hoạt động độc lập ở OpenAI.

Theo FT