Hôm thứ 5 vừa qua, NASA đã tổ chức một buổi họp báo thảo luận về những tuần cuối cùng của sứ mạng khám phá môi trường bụi và khí quyển Mặt Trăng (LADEE) trước khi con tàu vũ trụ này va chạm có kiểm soát vào mặt xa của Mặt Trăng vào ngày 21 tháng 4 tới.
Kể từ khi được phóng lên quỹ đạo vào năm ngoái, LADEE vẫn đang miệt mài gởi dữ liệu về Trái Đất nhằm cung cấp cho các nhà khoa học một cái nhìn rõ hơn về bụi và lớp khí quyển mỏng xung quanh Mặt Trăng cũng như chứng minh khả năng sử dụng tia laser để liên lạc trong không gian sâu. Giờ đây khi sắp sửa kết thúc sứ mạng khoa học mở rộng, bộ phận kiểm soát trên mặt đất tại trung tâm nghiên cứu Ames của NASA ở Moffett Field, California đang chuẩn bị đưa con tàu vào quỹ đạo rất thấp, cách bề mặt Mặt Trăng chỉ từ 2 đến 3 km.
Theo NASA, việc giảm quỹ đạo tự nhiên sẽ sớm đưa LADEE xuống bề mặt hành tinh này. Tuy nhiên, lực hút của Mặt Trăng không thể kéo LADEE xuống một vị trí cụ thể. Vì vậy, vụ va chạm được lên kế hoạch nằm tại mặt xa của Mặt Trăng để con tàu không ảnh hưởng đến các khu vực hạ cánh lịch sử (khu vực có các chứng tích hạ cánh của nhiều tàu vũ trụ từ trước đến nay) tại mặt gần của Mặt Trăng.
Butler Hine - quản lý dự án LADEE tại Ames cho biết: "Trường trọng lực của Mặt Trăng rất bất ổn và địa hình cũng rất đa dạng với các đỉnh núi, miệng hố và thung lũng. Vì vậy, LADEE cần được vận động thường xuyên nếu không con tàu sẽ va chạm mạnh xuống bề mặt Mặt Trăng. Ngay cả khi chúng tôi thực hiện các vận động cho tàu một cách hoàn hảo, vẫn có khả năng LADEE sẽ va chạm vào Mặt Trăng trước ngày 21 tháng 4 - đây là mốc thời gian dự đoán LADEE sẽ rời quỹ đạo thấp và lao xuống sau khi sử dụng tất cả nhiên liệu còn lại trên tàu."
Trong vài tuần tới, LADEE sẽ thực hiện một loạt các điều chỉnh bằng hệ thống đẩy để đưa tàu vào vị trí trước khi thực hiện lần kích hoạt cuối cùng vào ngày 11 tháng 4. Lúc đó, tàu sẽ sử dụng toàn bộ nhiên liệu để giảm thiểu va chạm bề mặt. NASA cho biết LADEE sẽ tiếp tục gởi về dữ liệu khoa học cho đến khi kết nối mất hoàn toàn trước va chạm.
Hiểm họa chính mà LADEE phải đối mặt là hiện tượng nguyệt thực vào ngày 15 tháng 4. Mặt Trăng sẽ tối hẳn trong vòng 4 giờ và LADEE có thể sẽ mất năng lượng và đóng băng, ngưng hoạt động. Điều tốt nhất mà bộ phận kiểm soát có thể làm là thực hiện các vận động cho tàu trước khi nguyệt thực xảy ra và giám sát con tàu ngay khi nó trở lại vùng sáng và đón nhận ánh nắng mặt trời.
"Chúng tôi rất háo hức được thấy LADEE sẽ chống chịu như thế nào khi trải qua thời gian cực lạnh của nhật thực và theo dữ liệu bay, chúng tôi dự đoán rằng con tàu sẽ ổn. Tuy nhiên, nhật thực sẽ là một bài kiểm tra khắc nghiệt đối với thiết kế của tàu, đặc biệt là hệ thống đẩy," Hine nói.
NASA cho biết cơ quan không thể quan sát trực tiếp cú va chạm giữa LADEE và bề mặt nhưng họ sẽ biết được khi nào va chạm xảy ra khi con tàu không tái xuất hiện từ phía sau Mặt Trăng. Do không thể dự đoán điểm va chạm, NASA đang thử thách cộng đồng để dự đoán địa điểm LADEE lao xuống Mặt Trăng. Nếu quan tâm, bạn có thể truy cập vào liên kết này để đưa ra dự đoán của mình trước ngày 11 tháng 4.
Theo: NASA
