Tóm tắt sách: DẠY CON LÀM GIÀU-Tập 4 (Robert Kiyosaki)

Hôm nay mình và các bạn sẽ tiếp tục tìm hiểu tập 4 của bộ sách: Dạy con làm giàu của tác giả Robert Kiyosaki!Các bạn thân mến nếu như trước kia trong xã hội tồn tại một phương pháp phổ biến để thành công là hãy đi học rồi ra trường kiếm việc làm ổn định, dành dụm tiền sau đó gửi tiết kiệm và đến tuổi sẽ về hưu để được xã hội chăm lo bằng chính những đồng lương hưu ít ỏi đó, thì ngày nay phương pháp đó đã quá lỗi thời và không còn phù hợp nữa, đó chỉ là phương pháp thành công của thời đại công nghiệp, đã qua rồi cái thời mà người ta yên vị làm việc và cần mẫn trong nhiều năm rồi từ từ neo lên địa vị cao hơn cho đến khi đáp xuống an toàn ở đâu đó gần đỉnh ở độ tuổi 55 tuổi đến 60 tuổi, ở cái độ tuổi mà chẳng còn đủ sức để trải nghiệm những điều tốt đẹp trong cuộc sống nữa.
Ngày nay ở thời đại công nghệ thông tin, xã hội vận động rất nhanh. Nếu bạn không đạt được những thành tựu đỉnh cao cho riêng mình trước tuổi 40 thì có lẽ bạn sẽ không còn cơ hội thực hiện điều đó nữa. Thời đại này cần những người có khả năng làm việc linh hoạt sáng tạo hơn là những người chỉ học và làm theo khuôn mẫu định sẵn, có một nghiên cứu nổi tiếng về con người đã được kiểm chứng và công bố, họ nói rằng con người có nhiều dạng tài năng khác nhau, trong các lĩnh vực tài năng như tính toán, liên quan đến dữ liệu số, chỉ có ở những nhà toán học và các kỹ sư trên không gian, còn liên quan đến khả năng sáng tạo thường bắt gặp ở những nghệ sĩ, các nhà thiết kế họ sẽ là những thiên tài khi mắt thấy, tay chạm và làm mọi thứ liên quan đến tài năng và đam mê của họ.
Vì vậy mà họ thường bị thu hút vào các công việc như kinh doanh địa ốc, chế tạo máy móc, xưởng mộc, đầu bếp hay các vận động viên. Với tài năng nội tâm hay còn gọi là thông minh cảm xúc. Đây là dạng tài năng quan trọng nhất bởi sức mạnh của cảm xúc sẽ vượt xa lý trí của con người. Điền hình là khi quá sợ hãi chúng ta sẽ không làm chủ được lý trí của mình nữa, giống như nỗi sợ không có tiền, sợ thua lỗ trong đầu tư, tiền bạc đã khiến cho người ta không thể bước sang được hai nhóm C và D trên Kim Tứ Đồ.
Tài năng giao tiếp là những người có tài ăn nói. Tài năng này thường có ở các nhà thầy giáo, nhà chính trị, người bán hàng hoặc người dẫn chương trình hay các ngôi sao ca nhạc và cuối cùng là tài năng môi trường nếu có điều kiện tốt họ sẽ là những nhà nông lớn, nhà huấn luyện thú hay các nhà địa hải Dương Học.
Ngoài ra 7 dạng tài năng cơ bản này có được phân biệt rõ hơn thành 30 dạng tài năng nữa, đáng tiếc là hệ thống giáo dục lại chỉ được thiết kế để tìm ra một dạng tài năng mà thôi, thay vì phát hiện ra từng năng khiếu riêng của mỗi đứa trẻ, thì trường học lại là nơi năng khiếu và tài năng bị lãng quen thay vào đó họ áp dụng mục tiêu chuẩn chung về IQ cho mọi đứa trẻ học đường, giống như một hệ thống lai tạo hơn là một hệ thống giáo dục. Chúng ta dễ gặp trường hợp nhiều người học xuất sắc ở trường nhưng lại không thành công trong cuộc sống, thực tế đó là vì những thầy cô chủ yếu chú trọng vào những kỹ năng trí tuệ sách vở, chứ không phải kỹ năng thực hành. Giống như một người có thể biết hết thảy với bóng chày, nhưng lại không thể chơi bóng chày được, những người phù hợp với những cách học khác nhau, có người học tốt nhất qua cách đọc và có người sẽ học tốt nhất qua cách làm cũng có người học tốt khi kết hợp nhiều cách với nhau.
Nếu một đứa trẻ học kém ở trường học thì chắc chắn đứa trẻ đó sẽ có một tài năng khác nào đó đang được giấu kín mà ở nhà trường không thể nhận ra, về bản chất là làm cho một đứa trẻ bộc lộ ra tài năng của mình chứ không phải nhồi nhét thông tin vào đầu đứa trẻ, giáo dục phải đào tạo cho trẻ học bằng cách làm phạm lỗi, rồi rút ra bài học. Trong khi đó môi trường giáo dục lại yêu cầu chúng ta phải làm đúng và sẽ trừng phạt khi chúng ta sai, chính cách nghĩ đó đã ngăn cản người ta thành công. Vậy những yếu tố nào sẽ giúp của người thành công?
Vào cuối thập niên 30 một nghiên cứu trên những người thành đạt của viện Carnegie đã chỉ ra trình độ chuyên môn kỹ thuật chỉ chiếm với 15 % trong thành công của một người hơn 85% là do kỹ năng quản lý con người, khả năng giao tiếp và làm việc với người khác. Mặt khác chỉ số IQ được xác định theo công thức tuổi trí tuệ chia cho tuổi đời và nhân với 100 phần trăm. Nếu bạn ngừng học sau khi ra trường thì khi tuổi đời của bạn càng tăng, thì IQ của bạn sẽ càng giảm. Do đó nếu bạn dừng việc học ngay sau khi ra trường thì bạn sẽ ngày càng bị tụt lại phía sau nên giáo dục thật sự không phải chỉ ở trường học mà sẽ tiếp tục bắt đầu chu kỳ mới khi bạn ra trường và khi bạn làm việc thì việc học tập lại có một chu kỳ mới, nó lặp đi lặp lại như vậy để giúp bạn thành công.
Nếu bạn có ý nghĩ về một nghề nghiệp suốt đời và không nâng cấp bản thân thì bạn đang chỉ có một phương pháp để thành công, điều đáng nói là mỗi năm trôi qua phương pháp của bạn sẽ ngày càng cũ và bạn sẽ có nguy cơ bị rớt lại phía sau. Trong cuộc sống ai thành công hơn ai đơn giản vì người đó có nhiều phương pháp để thành công hơn mà thôi, những gì chúng ta học được là rất quan trọng, nhưng nó không quan trọng bằng tốc độ chúng ta học hỏi, thay đổi và thích nghi với lượng thông tin mới. Hầu hết người ta được huấn luyện để nghĩ khi được trả lương cho một công việc hơn là nghĩ theo kiểu họ có thể phục vụ được bao nhiêu người hoặc làm cách nào để có thể phục vụ cho nhiều người hơn.
Người cha giàu thường nói, con càng phục vụ được nhiều người con càng trở nên giàu có nhiều hơn nữa. Có hai nhóm bên trái Kim tứ đồ là nhóm L và nhóm T, họ chỉ phục vụ được số ít người. Nhóm L chỉ phục vụ ông chủ còn nhóm T họ chính là hệ thống, họ sẽ hòa lẫn vào hệ thống, họ sẽ bị những hạn chế về thời gian và sức lực dẫn đến việc họ chỉ phục vụ được một lượng khách hàng nhất định. Còn hai nhóm bên Phải kim tứ đồ, hệ thống được vận hành tự động và tiền bạc thì làm việc từng phút, từng giây cho họ mà không biết mệt mỏi và hai nhóm này có thể phục vụ được rất nhiều người. Vì vậy mà họ thuộc thế giới người giàu, tiền bạc có thể làm cho bạn giàu có cũng có thể làm cho bạn nghèo, nhiều người càng kiếm được nhiều tiền thì họ lại càng nghèo bởi vì họ làm việc kiếm tiền chỉ để tồn tại và chi tiêu hoang phí, chứ không tập trung vào việc nâng cao hàng hóa hay dịch vụ để làm cho xã hội tốt đẹp hơn, họ phải làm việc cật lực để chi trả các hóa đơn, còn đồng tiền của họ thì lại được nhàn rỗi. Nếu bạn không hạnh phúc khi đang làm giàu thì dù có giàu lên bạn cũng chẳng có được hạnh phúc. Chỉ số thông minh tài chính của một người được đo bằng thời gian hơn là tiền bạc.

Điều quan trọng không phải là bạn kiếm được bao nhiêu tiền? mà là bạn sử dụng tiền như thế nào? và tiền bạc mang lại thời gian cho bạn ra sao. Người cha giàu nói con không làm giàu ở chỗ làm mà con sẽ làm giàu ở nhà, ở chỗ làm con kiếm tiền và ở nhà con quyết định sẽ làm gì với tiền đó của mình, việc con làm gì với tiền của con sau khi con kiếm ra nó sẽ làm cho con giàu hay nghèo. Kế hoạch làm giàu đó có thể là xây dựng một doanh nghiệp hay đầu tư vào bất động sản hoặc một danh mục đầu tư nào đó, cũng có thể là một công việc kinh doanh bán thời gian. Làm bất cứ việc gì để ta có thể tự khởi nghiệp được, nếu bạn đang ở nhóm L hoặc nhóm T hãy sử dụng số tiền có được từ công việc đó để tạo ra và xây dựng tài sản cho mình rồi bước sang nhóm C và D. Khi đó bạn sẽ có nhiều nguồn thu và không bị rơi vào cái bẫy đường chuột chạy.
Như đã nói ở tập 1 đồng tiền làm ra bạn phải bắt nó tiếp tục làm việc cho bạn. Ở những gia đình giàu có, họ không truyền dạy cho con cái học cách kiếm tiền, mà họ truyền dạy cho chúng cách bắt đồng tiền phải làm việc cho mình. Họ dạy con cái về tiền bạc từ rất sớm bởi vì từ 9 tuổi đến 15 tuổi là mốc thời gian quan trọng để 1 đứa trẻ hình thành một phương pháp thành công sau này. Hầu hết sinh viên ra trường đều thiếu thốn tài chính, không ai trao cho bạn tấm bản đồ chỉ đường tới thành công, có người sẽ tìm được nó trong cuộc đời nhưng cũng có người không, khi không tìm được dấu vết bạn thường ngồi nghĩ về lối mòn cũ và ráo riết tìm kiếm sự an toàn bằng việc bấu víu vào một công việc ổn định nhưng điều trớ trêu là sự an toàn không thể tìm thấy ở bên ngoài mà chỉ được tìm thấy ở bên trong mỗi con người, muốn có được sự an toàn về tài chính bạn cần phải được chuẩn bị cả về 4 yếu tố: Trí tuệ, cảm xúc, thể chất và tinh thần. Có 4 yếu tố này là bốn mặt của hình tứ diện có tên Kim tự tháp.
Bí mật thứ nhất: Là trí tuệ, hãy luôn đầu tư và nâng cấp bản thân mình, hãy học những điều mới để luôn thay đổi cách làm. Đặc biệt tiền bạc tỉ lệ thuận với ý tưởng, vì vậy mà không cần phải có tiền mới làm ra tiền chỉ cần sẵn lòng thay đổi một vài ý tưởng và bạn có thể đạt được và hiểu được sức mạnh tiền bạc. Nhiều người nghèo vì họ bắt đầu cuộc hành trình trong đời họ bằng những ý tưởng nghèo nàn và hạn chế về tư duy và suy nghĩ.
Bí mật thứ hai của kim tự tháp: Là cảm xúc, nếu tài năng nội tâm mạnh mẽ thì bạn sẽ không bị chi phối bởi lòng ham muốn và nỗi sợ hãi, nỗi sợ không có tiền, sợ thất bại, sợ thua lỗ hay những ham muốn vật chất xa xỉ sẽ không thể làm phiền bạn.
Bí mật thứ ba của kim tự tháp: Là thể chất, làm việc cật lực không phải là cách tốt nhất để làm giàu, 2 nhóm L và T phụ thuộc vào lao động thể chất, còn 2 nhóm C và D thì lại đòi hỏi lao động tài chính, bạn càng làm ít công việc thuộc thể chất thì bạn sẽ càng phục vụ được nhiều người và có được nhiều tiền hơn.
Mặt thứ tư của kim tự tháp: Là tinh thần, càng có nhiều tiền thì bạn càng có nhiều cơ hội để thành công, nhưng nếu khi quá phụ thuộc vào tiền bạn sẽ trở thành nô lệ của đồng tiền. Vì vậy hãy luôn giữ vững tinh thần, hãy bắt đồng tiền làm việc cho bạn, kết quả học tập thật sự của một người không thể tìm thấy trong học bạ của họ, một trong những thước đo tốt nhất là xem họ xoay sở thế nào về mặt tài chính sau khi ra trường, ngân hàng không bao giờ hỏi học bạ của bạn, ngân hàng luôn hỏi bản báo cáo tài chính, báo cáo tài chính mới là học bạ của một người, khi họ ra trường nó là học bạ của người lớn và nó là bằng chứng của thành công.
Nhưng hầu hết người lớn lại không biết thực sự một bản báo cáo tài chính là gì và nó cần những gì, trong trường học các học sinh được cấp học bạ và cuối học kỳ nếu một đứa trẻ mắc lỗi nào đó thì nó sẽ có thời gian để khắc phục, nhưng trong cuộc đời không ai trao cho bạn học bạ. Vì vậy mà nhiều người đã sa lầy về tài chính, họ không thực sự quan tâm để hiện trạng tài chính của mình cho đến khi họ thất nghiệp, họ không lo lắng hay nghĩ đến việc nghỉ hưu cho đến khi đã quá muộn màng. Một doanh nhân cần có một bản báo cáo tài chính, 1 bất động sản cũng cần có một bản báo cáo tài chính, báo cáo tài chính là nên tàng cho mọi vấn đề liên quan đến tiền bạc.
Báo cáo tài chính bao gồm 2 bản. Bản thứ nhất là báo cáo thu nhập thể hiện tại cột riêng biệt là thu nhập và chi phí. Ở bảng thứ hai là bảng cân đối thu chi thể hiện hai cột tài sản và tiêu sản.
Chắc hẳn bạn còn nhớ khái niệm về tài sản và tiêu sản đã được phân tích trong tập 1 của bộ sách. Hiểu một cách đơn giản tài sản là thứ bỏ tiền vào túi bạn, còn tiêu sản là thứ lôi tiền ra khỏi túi bạn, người nghèo và người trung lưu kiếm tiền để mua tiêu sản, rồi lại kiếm tiền mua tiêu sản tiếp và họ phải làm lụng vất vả cả đời để sống, còn người giàu thay vì vứt số tiền kiếm được vào những thứ tiêu sản xa xỉ đó, thì họ sẽ giữ tiền và băt chúng làm việc để giúp họ có được những gì mình muốn, bằng cách xây dựng tài sản trước sau đó những tài sản này sẽ làm việc tạo ra lợi nhuận để mua những thứ họ cần.
Những người nghiện tiêu xài sẽ phải làm việc cật lực suốt đời để thỏa cơn nghiện đó, có những người dành dụm suốt đời nhưng cuối cùng vẫn bị thua lỗ. Bởi vì bạn có thể được trả 4% tiền lãi cho số tiền tiết kiệm của mình, nhưng lạm phát tăng 5% nên bạn chẳng được gì cả, có thời điểm bạn còn âm đi. Những gia đình nghèo thường dạy con rằng tiền bạc rất khan hiếm và khó kiếm, phải làm việc cật lực mới có được. Nhưng người cha giàu của Robert Kiyosaki thì lại cho rằng, kiếm tiền chỉ là một trò chơi và ông thích thú với trò chơi đó và cách người cha giàu dạy Robert Kiyosaki cũng là thông qua các trò chơi đặc biệt là chơi cờ. Các gia đình tỷ phú nói rằng chơi đùa là cách tự nhiên nhất để hướng tất cả trẻ em vào việc học, thay vì trừng phạt sai lầm, hãy khuyến khích sai lầm, thay vì yêu cầu học trò tự làm bài kiểm tra hãy để chúng làm theo nhóm, thay vì phòng học phải im lặng thì hãy khuyến khích sự thảo luận và có thể nhắc nhở các em làm thêm.
Hãy để những đứa trẻ được hành động phạm sai lầm và rút ra bài học, cùng cười đùa với người lớn. Hãy tìm ra và duy trì phương pháp học tập tốt nhất đối với mình, trong các phương pháp thành công thì quan trọng nhất là phương pháp để thành công trong tài chính.
Sau đây là một hướng dẫn về việc bắt tiền bạc làm việc cho mình. Bạn hãy chia thu nhập của bạn vào ba chú heo và gọi là phương pháp: Ba chú heo con giữ tiền:
Chú heo thứ nhất: Có tên là Thiện Nguyện người cha giàu của Robert Kiyosaki tin vào việc làm từ thiện, ông nhất quyết rằng mình có được tài sản và giàu có là nhờ vào việc biết cho đi, vì vậy ông thường chích 10% tổng thu nhập của mình để làm từ thiện.
Chú heo thứ hai: Có tên là Dành Dụm đây là khoản tiền để dành đủ cho bản thân có thể chi tiêu, sinh hoạt trong vòng 1 năm kể cả bạn không làm gì cả.
Chú heo thứ ba: Có tên là Đầu Tư hãy sử dụng chú heo này để trải nghiệm việc đầu tư, rèn luyện từ những việc đầu tư nhỏ, càng luyện tập đầu tư bạn sẽ càng trở nên sành sỏi hơn. Tỷ lệ phân bổ thu nhập trên 3 chú heo là tùy thuộc vào tình hình thực tế của bạn. Một nhà đầu tư thực sự thường sống bằng 20% thu nhập còn 80 % để dành cho việc làm từ thiện và đầu tư.
Một điều rất quan trọng là những biến động về số tiền bỏ vào hay lấy ra từ những chú heo con này cần được giải trình rõ ràng trên bản báo cáo tài chính hàng tháng của bạn, đặc biệt bạn nên phân biệt rạch ròi chi phí cá nhân và chi phí của công việc kinh doanh thành hai bản báo cáo khác nhau. Nếu bạn đã có con cái trong độ tuổi từ 9 tuổi đến 15 tuổi hãy hướng dẫn cả bài học này cho chúng. Nếu bạn tự biến mình thành cây ATM để con cái của bạn có thể rút tiền bất cứ lúc nào thì có nghĩa chúng muốn bạn đang hủy hoại tương lai của chúng. Nếu con bạn xin tiền để mua một cây gậy đánh Golf, bạn dạy con bạn đi kiếm tiền để tự mua lấy cây gậy đó. Còn nếu bạn đáp ứng yêu cầu đó của có nghĩa bạn đang mua những thứ mà chúng không cần thiết và bạn đang huấn luyện con mình thành một kẻ tiêu tiền hoang phí, không tính toán, mua những thứ tiêu sản rồi lại kiếm tiền để mua tiêu sản, giống như một người đã mắc kẹt trong cái bẫy đường chuột chạy!