Bản build nội bộ 75.0.109 của Microsoft Edge mới dùng nhân Chromium đã rò rỉ trên mạng, dưới đây là những trải nghiệm sớm của mình về trình duyệt này, so sánh với Edge cũ và Chrome. Link tải ngay bên dưới:
Giao diện Edge Chromium với 3 thanh cơ bản có chức năng y hệt Chrome dù thiết kế giống Edge cũ:
Chúng ta có thể tạm gọi trình duyệt Microsoft Edge dùng nhân Chromium này là Edge Chromium. File cài đặt mình tải về được dạng .exe, tự động cài không có giao điện hướng dẫn cài đặt, phiên bản chính thức chắc chắn sẽ có bởi Microsoft đã có ý định phát hành Edge dưới dạng ứng dụng rời để mọi người dùng Windows đều có thể sử dụng thay vì tích hợp vào Windows 10 mặc định.
Giao diện Edge Chromium với 3 thanh cơ bản có chức năng y hệt Chrome dù thiết kế giống Edge cũ:
Chúng ta có thể tạm gọi trình duyệt Microsoft Edge dùng nhân Chromium này là Edge Chromium. File cài đặt mình tải về được dạng .exe, tự động cài không có giao điện hướng dẫn cài đặt, phiên bản chính thức chắc chắn sẽ có bởi Microsoft đã có ý định phát hành Edge dưới dạng ứng dụng rời để mọi người dùng Windows đều có thể sử dụng thay vì tích hợp vào Windows 10 mặc định.
Tên gọi của trình duyệt vẫn là Microsoft Edge, logo y hệt không khác gì hết.
Khởi động trình duyệt lên thì giao diện vừa lạ vừa quen xuất hiện. Nhìn thoáng qua thì nó khá là giống Edge cũ với các thẻ duyệt (tab) hình vuông nhưng vẫn hơi bo góc. Nút dấu cộng bên cạnh tab để mở thêm, như vậy bố cục thanh tab rất đặc trưng của các trình duyệt bước ra từ dự án Chromium dùng chung engine Blink như Chrome, Opera, Vivaldi, Yandex …Dĩ nhiên Microsoft đã làm cho Edge Chromium trông thuần Edge hay thuần chất Microsoft hơn khi thiết kế nút dấu +, dấu x để tắt và thanh | để ngắt tab mảnh hơn, phù hợp với phong cách thiết kế Fluent Design.
Tuy nhiên thứ vẫn chưa có trên phiên bản Edge Chromium thử nghiệm này là hiệu ứng trong mờ. Fluent Design vinh danh hiệu ứng này, nó xuất hiện trên rất nhiều thành phần của Windows như Start Menu, các ứng dụng mặc định và Edge bản chính thức có lẽ sẽ phải có bởi đó là yếu tố thiết kế khiến Edge mới khẳng định là hàng Microsoft làm.
Cái này thì giống Chrome hơn bởi nó cho biết tài khoản nào đang đồng bộ dữ liệu với trình duyệt. Trên Chrome thì anh em đăng nhập bằng Gmail còn trên Edge Chromium thì dùng Microsoft Account. Khi mình mới cài đặt Edge Chromium thì nó tự động lấy tài khoản đang đăng nhập vào Windows. Tuy nhiên, tính năng đồng bộ vẫn chưa dùng được. Có thể dự đoán ở phiên bản chính thức thì anh em có thể dùng tài khoản Microsoft Account để đồng bộ dữa liệu với Edge trên nhiều nền tảng, từ Mac OS đến Edge trên Android, iOS và Edge trên Windows 10. Nội dung đồng bộ không chỉ là bookmark mà còn là các extension, mật khẩu …Dưới thanh địa chỉ là thanh bookmark hiển thị các trang đã lưu, hay mở. Thiết kế font chữ và biểu tượng vẫn y hệt Edge cũ, hiện tại thì favicon của trang web vẫn chưa hiển thị được.
Trang khởi đầu trên tab mới kết hợp giữa phong cách Google và News feed của Edge cũ:
Cũng giống như Edge cũ, mặc định khi mở tab mới thì một trang khởi đầu sẽ xuất hiện, cụ thể là trang tin tức News feed lấy nguồn từ dịch vụ MSN của Microsoft. Tuy nhiên trên Edge mới thì nó nằm bên dưới một trang Start page giống như Chrome với 7 trang web thường xuyên lui tới và khung tìm kiếm, dĩ nhiên là mặc định Bing Search thay vì Google.
Quảng cáo
Có một nút 3 gạch ngang tại góc trên của trang này cho phép anh em thay đổi nhanh layout của New tab như Focused - trả nền sang trắng, không có hình nền background, Inspirational - như anh em đang thấy trong hình trên, Informational - để một phần trang New feeds trồi lên gợi ý về thông tin cập nhật và Custom - có thể tùy chọn bật tắt các trang thường ghé, hình ảnh của ngày (backgroudn) và bật News feed luôn hiện hoặc cuộn mới thấy. Nếu tắt hết thì chỉ còn đúng khung tìm kiếm Bing Search, News feed vẫn còn nhưng phải cuộn lên mới thấy.
New feeds có thiết lập nội dung quan tâm tương tự như Edge cũ, nhấn vào nút Personalize là có thể chọn các chủ đề tin tức. Với tính năng đồng bộ thì nó sẽ tự thiết lập các nguồn tin đã chọn theo tài khoản Microsoft Account.Menu như bê nguyên từ Edge cũ sang, giữ lại nhiều tính năng hay:
Nhấn vào nút … mở Menu thì anh em sẽ thấy sự quen thuộc nếu thường dùng Edge. Khác với menu mặc định của Chrome thì menu trên Edge Chromium vẫn giữ lại nút Zoom để phóng to thu nhỏ trang, các nút còn lại y hệt Edge cũ như Favorites (thay vì bookmark), History, Downloads, Print …
Tính năng Read aloud để đọc to trang web khi không tiện đọc chữ được giữ lại nhưng nhiều dịch vụ đặc trưng của Edge như Books (đọc sách mua từ Microsoft Store) hay Reading Lists vẫn chưa có. Một điều đáng chú ý là nó có thêm nút Apps, bấm vào thì hiện ra một trang trắng có thể là chứa các ứng dụng PWA - Progressive Web App - dạng ứng dụng nền web với nhiều tính năng tương đương ứng dụng native. Cái này mình chưa test được.
Với những anh em thích quản lý bookmark theo kiểu Chrome thì tin vui là trên Edge Chromium, Microsoft dùng cơ chế quản lý y hệt luôn, không còn ngu ngu như Edge cũ nữa.Quảng cáo
Extension: chạy cả extension viết riêng cho Edge lẫn từ Chrome Web Store:
Đây là thứ khiến Edge cũ thất bại và cũng là thứ khiến anh em bị phụ thuộc vào Chrome. Giờ đây với cùng nhân thì Edge Chromium có thể thoải mái cài extension định dạng .crx từ Chrome Web Store hay những extension được phát hành riêng bởi nhà phát triển. Thêm vào đó, Microsoft vẫn giữ lại kho extension riêng của Edge.
Bằng chứng là khi mở mục Extension, dòng Get extensions from Microsoft Store vẫn có. Khi bấm vào thì nó mở ra trang Microsoft Edge Insiders Addons - giống như mục Edge extension trên Microsoft Store hiện tại nhưng do là phiên bản trình duyệt đang được phát triển, nó cần kho riêng để tránh cài lẫn qua Microsoft Store vào Edge cũ. Mình thử cài 3 extension cơ bản là Pocket, McAfee Web Advisor và AdBlock Plus thì tất cả đều chạy tốt, cài rất nhanh.
Thú vị hơn là khi mở Chrome Web Store, dòng thông báo quen thuộc nhắc anh em mở Allow extensions from other stores hiện ra. Chúng ta nhấn vào nút Manage Extensions và gạt nút dưới cùng sang phải là xong. Ngoài ra còn có cả nút Developer mode để anh em load thủ công extension bằng folder.
Trở lại với Web Store, anh em tìm extension và nhấn Add to Chrome, extension tự động được tải về và cài, bảng thông báo kích hoạt extension hiện ra phía trên. Giờ thì chẳng thấy khác Chrome là mấy nữa. Như trong hình mình cài extension hỗ trợ dịch thuật Mate Translate, chạy quá ngọt.Settings: thiết kế khá là giống Settings của Opera, thông minh hơn Chrome:
Mình cực thích thiết kế Settings của Edge Chromium, nó trực quan hơn hẳn so với settings toàn là chữ của Chrome hiện tại và mình thấy nó hao hao Opera. Khung tìm kiếm phía trên sẽ giúp chung ta tìm nhanh các thiết lập nhưng về cơ bản, việc phân chia các thành phần thiết lập theo mục khiến chúng ta dễ tìm hơn nhiều.
Trang mặc định của Settings là Profile, cho biết tài khoản đang đồng bộ (anh em có thể thấy hiện tại chưa sync được), thêm các profile mới, quản lý mật khẩu, thông tin thanh toán, địa chỉ, …- Appearance để thiết lập nhanh giao hiển thị của trình duyệt, chủ yếu là 2 thứ font chữ, hiện thanh bookmark và nút Home.
- On startup: Thiết lập khi khởi động trình duyệt, mở tab mới, tiếp tục các tab lần trước hay mở một trang cụ thể
- Privacy and services: Thiết lập riêng tư và bảo mật, bật tắt Do not track, xem Certificates, và thú vị là nó vẫn được tích hợp Windows Defender SmartScreen để chặn các trang có malware và quét file tải về.
- Site permissions: Quản lý các quyền truy xuất của trang web.
- Downloads: Quản lý các file đã tải về và đổi vị trí mặc định khi tải file.
- Languages: Thêm ngôn ngữ hiển thị giao diện trình duyệt cũng như ngôn ngữ hỗ trợ sửa lỗi chính tả.
- Printing: Thiết lập in ấn.
- System: Bật tắt chức năng chạy nền của trình duyệt, các ứng dụng dạy nền, hỗ trợ tăng tốc bằng phần cứng, thiết lập Proxy.