Nếu như Windows Phone 7, 8 từng gây ấn tượng bằng kiểu thiết kế ứng dụng phẳng với nhiều mảng nội dung lớn độc đáo thì Windows 10 đã không còn như thế. Thay vào đó, Microsoft chuyển sang một phong cách có phần truyền thống hơn với sự xuất hiện của các thanh công cụ nằm trên hoặc dưới, có cả menu giấu trong cạnh phải tương tự như phần mềm của Android và iOS. Và phong cách mới này không chỉ áp dụng cho các ứng dụng hệ thống mà nó còn trở thành một chỉ dẫn cho những lập trình viên nào đang có ý định viết app cho Windows 10.
Sự khác biệt có thể thấy rất rõ trong ứng dụng điện thoại. Ở WP 8.1, chúng ta thấy app kiểu "Modern" có các trang nằm kế tiếp nha, với tiêu đề của mỗi trang được thể hiện khá rõ ràng ở cạnh trên của app. Trong khi đó, bên Windows 10, các tiêu đề này đã chuyển thành một thanh công cụ có gắn icon theo phong cách "universal" mới. Thanh chức năng ở cạnh dưới màn hình cũng được thiết kế với các icon mảnh hơn và không còn vòng tròn bao quanh bên ngoài, vốn cũng là một nét đặc trưng của app Modern.
Ghi chú: ảnh WP 8.1 chụp trên Lumia 830 5", ảnh Windows 10 chụp trên Lumia 1520 6" nên sẽ có sự khác biệt về kích thước của giao diện. Điều đó không gây ảnh hưởng gì đến việc so sánh phong cách thiết kế
Khi đi vào ứng dụng danh bạ (People), sự thay đổi càng thể hiện rõ nét hơn. Trên Windows 10, tên của từng số liên lạc có kích thước nhỏ hơn và hình đại diện đổi thành tròn thay vì vuông vức như WP 8.1. Các tiêu đề ở cạnh trên thì không bị đổi hoàn toàn, tuy nhiên kích cỡ của nó nhỏ hơn và làm người dùng liên tưởng đến chúng như là các tab hơn là các trang của WP 8.1. Về mặt tính năng thì vẫn như nhau, thao tác vuốt để đổi giữa các tab cũng vẫn còn, chỉ khác về mặt thiết kế mà thôi.
Ghi chú: ảnh WP 8.1 chụp trên Lumia 830 5", ảnh Windows 10 chụp trên Lumia 1520 6" nên sẽ có sự khác biệt về kích thước của giao diện. Điều đó không gây ảnh hưởng gì đến việc so sánh phong cách thiết kế
Lấy thêm một ví dụ nữa để minh họa, đó là app Outlook Mail mới so với trình Mail mặc định của WP 8.1. App Outlook Mail trên Windows 10 có một thanh công cụ với màu xanh đặc trưng cho Outlook nằm to rõ, trong khi Mail của WP 8.1 vẫn giữ kiểu thiết kế trang của Modern. Danh sách liệt kê email của Outlook Mail cũng không còn như trước khi nó có nhiều lằn chia cắt từng thư, trong khi WP 8.1 thì hạn chế tối đa việc sử dụng các đường cắt như thế này. Thành thật mà nói thì app Outlook Mail trông rất giống các app Android và iOS chứ không có dấu hiệu nào cho thấy nó là một app Windows Phone cả.
Ghi chú: ảnh WP 8.1 chụp trên Lumia 830 5", ảnh Windows 10 chụp trên Lumia 1520 6" nên sẽ có sự khác biệt về kích thước của giao diện. Điều đó không gây ảnh hưởng gì đến việc so sánh phong cách thiết kế
Ngoài ra còn có sự xuất hiện của nút menu, nút này sẽ bật ra một menu điều hướng ẩn trong cạnh trái màn hình. Thành phần này đã được Android và iOS sử dụng từ lâu, trong khi WP 8.1 thì chưa bao giờ sử dụng nó cả (ngoại trừ những app được các lập trình viên bên thứ ba cố ý viết ra như thế). Menu này sẽ giúp chúng ta truy cập đến các tính năng một cách nhanh hơn, tiện hơn, bù lại nó không còn mang cái "chất" WP 8.1 nữa.
Vậy vì sao Microsoft lại quyết định bỏ đi phong cách vốn đã từng là đặc trưng của mình? Trang Neowin cho rằng Microsoft làm như thế là để khuyến khích các nhà phát triển làm app cho Windows 10. Nếu họ đã viết app cho Android và iOS thì giờ chỉ cần tinh chỉnh lại một chút là app đã có thể chạy trên Windows 10 mà không tốn quá nhiều công sức, chi phí. Ngay cả khi họ không làm app cho những nền tảng khác mà chỉ tập trung vào Windows 10 thì những giới hạn của phong cách Modern cũng sẽ không làm phiền các nhà phát triển. Có thể nói Microsoft đã đánh đổi phong cách Modern để có được sự ủng hộ rộng rãi hơn từ phía lập trình viên, và nước đi này sẽ giúp ích được khá nhiều cho hệ sinh thái phần mềm Windows.
Giao diện của Instagram trên Android và iOS rất giống nhau, trong khi giao diện của app bên WP thì khác biệt khác nhiều
Ngoài việc đơn giản hóa quy trình phát triển app, phong cách mới cũng sẽ giúp các ứng dụng universal chạy được trên nhiều loại thiết bị khác nhau, từ smartphone, tablet cho đến PC và cả TV. Chúng ta đã từng nghe rất nhiều lời than phiền về các app Modern trên Windows 8.1, chúng quá bất tiện để tương tác bằng chuột và bàn phím. Lý do của chuyện này là vì ngôn ngữ Modern vốn dĩ được tạo ra để sử dụng với màn hình cảm ứng. Trong khi đó, với phong cách universal, bạn có xài chuột/bàn phím hay chọt bằng ngón tay thì cũng đều phù hợp cả.
Thêm một ví dụ về giao diện của Facebook Messenger qua các nền tảng. Android và iOS rất giống nhau, tiết kiệm thời gian và chi phí phát triển, trong khi app bên Windows Phone khác biệt nhiều.
Quảng cáo
Chúng ta có thể than phiền rằng Microsoft không còn tạo được sự khác biệt về giao diện cho Windows 10 nữa, nhưng cũng phải nhìn nhận rằng sự thay đổi sang phong cách universal không gây ảnh hưởng lớn đến trải nghiệm của chúng ta. Bằng chứng là với các app mới như Outlook Mail, Outlook Calendar hay Photos và cả Spartan, bạn vẫn có thể sử dụng các cử chỉ cảm ứng mà không gặp khó khăn gì. Cách bố trí các nút công cụ cũng không quá xa lạ, vẫn nằm ở cạnh dưới, cạnh trên, chỉ khác là icon đã được thiết kế theo kiểu mới. Menu ẩn trong cạnh phải thì tiết kiệm được một vài thao tác nhấn khi cần truy cập một số thứ nhất định, chẳng phải là tiện hơn hay sao?
Đồng ý là hiện tại các app universal vẫn chưa hoàn thiện, một số app vẫn còn bị lỗi về giao diện nhưng đây chỉ mới là bản thử nghiệm của Windows 10 mà thôi. Một khi hệ điều hành đã được phát triển xong thì mình tin rằng Microsoft sẽ khắc phục hết các vấn đề đó.
Còn bạn, bạn nghĩ như thế nào về sự chuyển đổi trong ngôn ngữ thiết kế này? Bạn thích kiểu universal hay thích kiểu modern? Hãy cùng thảo luận với những anh em khác nhé.
