![[Video] Chuyện gì xảy ra nếu chúng ta nhìn Mặt trời bằng kính thiên văn?](https://tinhte.cdnforo.com/store/2016/05/3686128_cv_kinh-vien-vong_tinhte.jpg)
Mặt trời nằm cách Trái đất những 150 triệu km, nhưng điều đó không có nghĩa là giác mạc mỏng manh - lớp ngoài trong suốt của mắt - có thể chịu được sự nguy hại của tia cực tím (UV), khi chúng ta cố gắng nhìn thẳng vào ‘vòng tròn rực lửa’ đó trên bầu trời. Nhưng nếu bạn đặt một ống kính giữa mắt và Mặt trời, điều đó có giúp bảo vệ bạn khỏi những tổn hại giác mạc do tia UV gây ra? Câu trả lời: Không. Để chứng minh cho lời đáp này, nhà thiên văn học người Anh và là người dẫn chương trình của BBC - ông Mark Thompson, sẽ cho bạn thấy quan niệm trên là hoàn toàn sai lầm.
Sử dụng mắt của một con lợn vừa lấy từ hàng thịt, Thompson sau đó điều chỉnh chiếc kính viễn vọng 80 mm với độ phóng đại 50x đặt ở sân vườn, sao cho nó hướng lên Mặt trời, và đặt con mắt này lại gần ống kính. Gần như tương tự mắt người về mặt giải phẫu học, các mạch máu, và cách phân phối tiếp nhận ánh sáng, mắt của lợn cho chúng ta một hình mẫu khá tốt về những gì sẽ xảy ra với mắt người, khi chúng ta cố gắng thực hiện điều gì đó dại dột với nó. Ban đầu, dường như không có gì xảy ra, nhưng sau khoảng 20 giây, mắt bắt đầu bốc khói, và xuất hiện một vết cháy lớn rõ rệt.
Khi Thompson tiến hành cắt các phần của nhãn cầu để phân tích tỉ mỉ, ông tìm thấy một mảng nâu gây ra bởi sự tổn thương các mô trên võng mạc, cho thấy tia UV có lẽ đã thâm nhập vào sâu bên trong mắt. “Nếu đây là mắt người thì gần như chắc chắn sẽ có một số thiệt hại khá nghiêm trọng, và đó là lý do tại sao đây là một ý tưởng rất, rất tệ để nhìn vào Mặt trời thông qua kính thiên văn”.
Ngoài ra, đây không phải là một thử nghiệm hoàn toàn chính xác, được thực hiện dưới điều kiện có kiểm soát với nhiều mẫu và một nhóm đối tượng dùng cho việc so sánh. Hơn nữa, mắt lợn dùng trong thí nghiệm cũng không được nối với ống lệ, thường tiết ra nước mắt để bảo vệ mắt nhờ độ ẩm, vì thế cũng không thể hoàn toàn tin tưởng vào kết quả thu được. Dù vậy, thử nghiệm cũng mô tả được phần nào sự nguy hiểm của việc quan sát Mặt trời bằng kính thiên văn không có bộ lọc đặc biệt.
Ngày 9/5 sắp tới, sao Thủy đi ngang qua Mặt trời và đây sẽ là sự kiện hấp dẫn đối với những người yêu thiên văn. Hành tinh này sẽ xuất hiện như một chấm đen nhỏ xíu phía trước đĩa Mặt trời, và Hiệp hội thiên văn Anh (BAA) có một số lời khuyên cho chúng ta để quan sát hiện tượng. “Cách an toàn nhất để xem là sử dụng một chiếc hộp chiếu mặt trời. Chúng được tạo thành từ hộp các - tông với thấu kính nhỏ lắp một bên. Dụng cụ này sẽ chiếu hình ảnh phóng lớn của Mặt trời lên một tấm bìa cứng màu trắng bên trong. Khi hành tinh đi ngang qua, vết đen cũng khá lớn để quan sát. Phương pháp này an toàn, dễ thực hiện và đặc biệt phù hợp với trẻ em hoặc một nhóm”.
Sử dụng mắt của một con lợn vừa lấy từ hàng thịt, Thompson sau đó điều chỉnh chiếc kính viễn vọng 80 mm với độ phóng đại 50x đặt ở sân vườn, sao cho nó hướng lên Mặt trời, và đặt con mắt này lại gần ống kính. Gần như tương tự mắt người về mặt giải phẫu học, các mạch máu, và cách phân phối tiếp nhận ánh sáng, mắt của lợn cho chúng ta một hình mẫu khá tốt về những gì sẽ xảy ra với mắt người, khi chúng ta cố gắng thực hiện điều gì đó dại dột với nó. Ban đầu, dường như không có gì xảy ra, nhưng sau khoảng 20 giây, mắt bắt đầu bốc khói, và xuất hiện một vết cháy lớn rõ rệt.
Khi Thompson tiến hành cắt các phần của nhãn cầu để phân tích tỉ mỉ, ông tìm thấy một mảng nâu gây ra bởi sự tổn thương các mô trên võng mạc, cho thấy tia UV có lẽ đã thâm nhập vào sâu bên trong mắt. “Nếu đây là mắt người thì gần như chắc chắn sẽ có một số thiệt hại khá nghiêm trọng, và đó là lý do tại sao đây là một ý tưởng rất, rất tệ để nhìn vào Mặt trời thông qua kính thiên văn”.
Ngoài ra, đây không phải là một thử nghiệm hoàn toàn chính xác, được thực hiện dưới điều kiện có kiểm soát với nhiều mẫu và một nhóm đối tượng dùng cho việc so sánh. Hơn nữa, mắt lợn dùng trong thí nghiệm cũng không được nối với ống lệ, thường tiết ra nước mắt để bảo vệ mắt nhờ độ ẩm, vì thế cũng không thể hoàn toàn tin tưởng vào kết quả thu được. Dù vậy, thử nghiệm cũng mô tả được phần nào sự nguy hiểm của việc quan sát Mặt trời bằng kính thiên văn không có bộ lọc đặc biệt.
Ngày 9/5 sắp tới, sao Thủy đi ngang qua Mặt trời và đây sẽ là sự kiện hấp dẫn đối với những người yêu thiên văn. Hành tinh này sẽ xuất hiện như một chấm đen nhỏ xíu phía trước đĩa Mặt trời, và Hiệp hội thiên văn Anh (BAA) có một số lời khuyên cho chúng ta để quan sát hiện tượng. “Cách an toàn nhất để xem là sử dụng một chiếc hộp chiếu mặt trời. Chúng được tạo thành từ hộp các - tông với thấu kính nhỏ lắp một bên. Dụng cụ này sẽ chiếu hình ảnh phóng lớn của Mặt trời lên một tấm bìa cứng màu trắng bên trong. Khi hành tinh đi ngang qua, vết đen cũng khá lớn để quan sát. Phương pháp này an toàn, dễ thực hiện và đặc biệt phù hợp với trẻ em hoặc một nhóm”.
Theo: IFLScience
