Hội đồng châu Âu có trụ sở tại Brussels, Bỉ có thể sẽ đưa ra án phạt đối với Apple, sau khi họ đi đến kết luận rằng những quy chế mới phân phối ứng dụng số thông qua App Store là những hành động đối phó với đạo luật DMA, không thực sự có hiệu quả giúp mở hệ sinh thái App Store cũng như những chợ ứng dụng của bên thứ ba.
Cụ thể hơn, theo uỷ ban châu Âu, nhà sản xuất iPhone, chủ quản chợ ứng dụng số App Store hiện giờ đang không tuân thủ nghiêm túc những quy định trong đạo luật thị trường số, không cho phép các nhà phát triển ứng dụng dễ dàng điều hướng người dùng ra những chợ ứng dụng hay những dịch vụ thanh toán trực tuyến bên ngoài App Store một cách dễ dàng hoặc miễn phí.
Quy chế mới của Apple với những chợ ứng dụng và những ứng dụng được vận hành tại châu Âu như thế này. Đầu tiên, để người dùng có thể tải, cài đặt và sử dụng ứng dụng từ các nguồn thứ ba, mọi ứng dụng và chợ ứng dụng đều sẽ phải đi qua một bước kiểm duyệt của Apple, gọi là Notarization Process. Đây là yếu tố mang tính tranh cãi, dù những ứng dụng đó hoàn toàn không phân phối qua App Store.
Mọi ứng dụng, bất chấp cách và nơi phân phối, đều sẽ phải được Apple phê duyệt để xác định năm tiêu chuẩn: Độ chính xác về tính năng, những tính năng của ứng dụng, mức độ an toàn, mức độ bảo mật và mức độ an ninh mạng. Sau đó, các nhà lập trình ứng dụng sẽ phải liên hệ với đơn vị vận hành chợ ứng dụng của bên thứ ba để "nhận token bảo mật phục vụ phân phối ứng dụng bên ngoài App Store.
Cụ thể hơn, theo uỷ ban châu Âu, nhà sản xuất iPhone, chủ quản chợ ứng dụng số App Store hiện giờ đang không tuân thủ nghiêm túc những quy định trong đạo luật thị trường số, không cho phép các nhà phát triển ứng dụng dễ dàng điều hướng người dùng ra những chợ ứng dụng hay những dịch vụ thanh toán trực tuyến bên ngoài App Store một cách dễ dàng hoặc miễn phí.
Muốn phân phối ngoài App Store, vẫn phải đóng phí cho Apple
Quy chế mới của Apple với những chợ ứng dụng và những ứng dụng được vận hành tại châu Âu như thế này. Đầu tiên, để người dùng có thể tải, cài đặt và sử dụng ứng dụng từ các nguồn thứ ba, mọi ứng dụng và chợ ứng dụng đều sẽ phải đi qua một bước kiểm duyệt của Apple, gọi là Notarization Process. Đây là yếu tố mang tính tranh cãi, dù những ứng dụng đó hoàn toàn không phân phối qua App Store.
Mọi ứng dụng, bất chấp cách và nơi phân phối, đều sẽ phải được Apple phê duyệt để xác định năm tiêu chuẩn: Độ chính xác về tính năng, những tính năng của ứng dụng, mức độ an toàn, mức độ bảo mật và mức độ an ninh mạng. Sau đó, các nhà lập trình ứng dụng sẽ phải liên hệ với đơn vị vận hành chợ ứng dụng của bên thứ ba để "nhận token bảo mật phục vụ phân phối ứng dụng bên ngoài App Store.
Sau đó, với công cụ App Store Connect, các nhà phát triển app sẽ được chọn chợ ứng dụng để phân phối sản phẩm và giải pháp của họ, cũng như lựa chọn cách cập nhật ứng dụng cho người dùng. Đến đoạn này cũng là một quyết định tạo ra nhiều ý kiến trái chiều.
Những ứng dụng phân phối bên ngoài App Store sẽ không phải trả phí chia sẻ doanh thu cho Apple tính trên mỗi giao dịch phát sinh. Tuy nhiên, Apple lại yêu cầu mỗi nhà phát triển và quản lý chợ ứng dụng bên thứ ba trả một khoản phí gọi là Core Technology Fee, tính theo số lượng lượt tải ứng dụng để phân phối app về iPhone hay iPad, mỗi lượt phải trả Apple 0.5 Euro.
Tuân thủ theo kiểu chống đối
Theo nguồn tin của Financial Times, cuộc điều tra của cơ quan chống độc quyền thuộc uỷ ban châu Âu đã kết thúc, và các nhà quản lý lục địa già đi đến kết luận rằng những quy chế mới của Apple được đưa ra theo kiểu chống đối, không có hệ quả gì tích cực đối với cả thị trường số lẫn người tiêu dùng. Nếu án phạt được đưa ra trong thời gian tới, Apple sẽ là tập đoàn công nghệ đầu tiên bị xử lý dựa theo đạo luật DMA đã được EU thông qua và có hiệu lực.
Cuộc điều tra của uỷ ban châu Âu đã chính thức diễn ra kể từ tháng 3 vừa rồi. Cùng lúc, EC cũng tuyên bố điều tra luôn cả Alphabet và Meta, chủ quản Google và Facebook. Hai nguồn tin của FT cho biết, án phạt dành cho Apple sẽ được công bố trong vòng vài tuần tới.
Hiện tại, theo nguồn tin giấu tên của FT, cuộc điều tra Apple của những nhà quản lý chống độc quyền tại uỷ ban châu Âu mới đưa ra những kết luận sơ bộ. Apple vẫn có quyền và thời gian tìm cách sửa chữa những cáo buộc này, thay đổi quy chế để các nhà phát triển ứng dụng và các nhà quản lý chợ ứng dụng của bên thứ ba dễ dàng hoạt động, không phải trả phí cho Apple hoặc không bị gây khó dễ để buộc họ ở lại với hệ sinh thái App Store.
Nếu án phạt được đưa ra, thì theo quy chế của DMA, Apple có thể phải đối mặt với án phạt hàng ngày ở ngưỡng 5% tổng doanh thu toàn cầu mà Apple kiếm được mỗi ngày. Con số này hiện tại là khoảng hơn 1 tỷ USD mỗi ngày. Apple sẽ bị phạt và phải đóng phạt cho tới khi có những thay đổi trong quy chế vận hành nền tảng số mà họ sở hữu.
Những khiếu nại khác mà Apple đang phải đối mặt
Quảng cáo
Epic Games khởi kiện Apple vào năm 2020, và hiện tại hãng game đến từ nước Mỹ này đang chờ đợi quyết định của thẩm phán liên bang tại toà án California đưa ra quyết định xem liệu Apple có đang tuân thủ nghiêm túc quy định của toà án hay không. Quy định này cấm Apple ứng dụng những quy định “chống định hướng người dùng”, không cho những nhà phát triển ứng dụng dẫn người dùng ra những dịch vụ thanh toán bên ngoài hoặc thông báo những chương trình giảm giá hay khuyến mại có lợi cho người tiêu dùng.
Hiện tại, đang diễn ra một cuộc chiến để giành quyền kiểm soát nền tảng phân phối ứng dụng đang diễn ra trong hệ sinh thái iPhone bên châu Âu. Các nhà phát triển ứng dụng và những tổ chức hoạt động vì quyền lợi của người tiêu dùng đang gây sức ép để các nhà lập pháp liên minh châu Âu vào cuộc, chỉnh sửa những lỗ hổng trong đạo luật thị trường điện tử (Digital Markets Act), chính là thứ đã ép Apple phải mở hệ sinh thái iOS, trước giờ thường bị gọi là “khu vườn kín”.
Matthias Pfau, đồng sáng lập kiêm CEO Tuta, một dịch vụ thư điện tử mã hóa đưa ra tuyên bố như thế này: “Apple đang tống tiền những đơn vị phân phối ứng dụng hệt như lũ mafia.” Theo Pfau, Apple đang coi iPhone là “lãnh địa" của riêng họ, từ đó kiểm soát vô cùng chặt chẽ cách các dev tiếp cận với nền tảng, trước khi lấy đi một khoản lợi nhuận của họ: “Bất kỳ ai muốn cung cấp ứng dụng iOS đều phải trả một khoản tiền cho Apple, không có cách nào khác.”
Cũng theo vị CEO này, trong nhiều năm qua, Apple đã từ chối phân phối ứng dụng Tuta trong trường hợp ứng dụng này thêm đường link dẫn về trang chủ của công ty. Giống hệt như tất cả mọi ứng dụng iOS khác, Tuta không được phép trực tiếp thu tiền từ những người dùng mua dịch vụ, mà luôn phải qua nền tảng thanh toán của App Store.
Pfau từng kỳ vọng rằng đạo luật thị trường số mà liên minh châu Âu thông qua, dự kiến tháng 3 tới sẽ có hiệu lực sẽ cho phép các công ty phát triển ứng dụng bớt phụ thuộc vào Apple. Nhưng tiếc thay, những quy định mới “tuân thủ luật châu Âu” đang khiến Pfau cùng nhiều nhà phát triển ứng dụng khác cảm thấy thất vọng: "Thứ họ nghĩ ra là bằng chứng rõ ràng nhất mô tả việc họ đang lợi dụng sự thống trị trên thị trường số. Apple giờ đang cư xử hệt như độc tài.”
Theo FT
