inait là một startup có trụ sở tại Lausanne, Thụy Sỹ. Mới đây nhất, Microsoft đã công bố thỏa thuận hợp tác với startup này, để phát triển một mô hình trí tuệ nhân tạo thế hệ mới, mô phỏng cách não bộ các loài động vật có vú tư duy logic để dạy cho máy móc làm điều tương tự. Kết quả của quá trình nghiên cứu này sẽ là những mô hình AI cho phép tư duy phục vụ đủ mọi ngành nghề, từ giao dịch tài chính đến tự động hóa.
Để làm được điều này, thành tựu nghiên cứu thần kinh học và số hóa những nghiên cứu tìm hiểu cách não bộ động vật hoạt động sẽ được ứng dụng. Mục tiêu có lẽ giống hệt như ngành nghiên cứu phát triển AI hiện giờ, tìm cách dạy cho máy móc có thể suy nghĩ giống như não bộ, bắt chước được trí thông minh sinh học để máy móc tư duy hoàn hảo hơn.
Những nhà khoa học tại inait khẳng định như thế này, thứ họ đang phát triển có khả năng thay đổi toàn bộ ngành AI, vì nó triệt tiêu nhu cầu huấn luyện mô hình ngôn ngữ với những gói dữ liệu khổng lồ, rồi đi tìm sự tương đồng trong gói dữ liệu ấy khi thực hiện nội suy. Thay vào đó, thuật toán máy móc và AI sẽ có thể học từ chính những ví dụ mà con người cung cấp cho nó.
Theo CEO Richard Frey của inait, startup được thành lập vào năm 2018 “với ý tưởng rằng trí thông minh duy nhất được xác nhận chính là não bộ, và nếu chúng ta có thể hiểu rõ cách não bộ hoạt động, chúng ta có thể tạo ra những dạng AI rất khác, rất mạnh và hoàn toàn mới.” Anh cho biết thêm: “Tôi háo hức khi được chia sẻ rằng chúng tôi đang xây dựng những sản phẩm, nơi chúng tôi đang dạy cho bộ não kỹ thuật số, đủ kích thước và hình dạng, để tìm ra cách giải quyết những thử thách lớn nhất mà nhiều ngành nghề đang phải đối mặt ngày hôm nay.”
Công nghệ của inait, theo tuyên bố thỏa thuận hợp tác vừa được công bố, sẽ được Microsoft ứng dụng để mở rộng những dịch vụ AI mà Microsoft cung cấp cho các khách hàng, từ cá nhân đến doanh nghiệp.
Để làm được điều này, thành tựu nghiên cứu thần kinh học và số hóa những nghiên cứu tìm hiểu cách não bộ động vật hoạt động sẽ được ứng dụng. Mục tiêu có lẽ giống hệt như ngành nghiên cứu phát triển AI hiện giờ, tìm cách dạy cho máy móc có thể suy nghĩ giống như não bộ, bắt chước được trí thông minh sinh học để máy móc tư duy hoàn hảo hơn.
Những nhà khoa học tại inait khẳng định như thế này, thứ họ đang phát triển có khả năng thay đổi toàn bộ ngành AI, vì nó triệt tiêu nhu cầu huấn luyện mô hình ngôn ngữ với những gói dữ liệu khổng lồ, rồi đi tìm sự tương đồng trong gói dữ liệu ấy khi thực hiện nội suy. Thay vào đó, thuật toán máy móc và AI sẽ có thể học từ chính những ví dụ mà con người cung cấp cho nó.
Theo CEO Richard Frey của inait, startup được thành lập vào năm 2018 “với ý tưởng rằng trí thông minh duy nhất được xác nhận chính là não bộ, và nếu chúng ta có thể hiểu rõ cách não bộ hoạt động, chúng ta có thể tạo ra những dạng AI rất khác, rất mạnh và hoàn toàn mới.” Anh cho biết thêm: “Tôi háo hức khi được chia sẻ rằng chúng tôi đang xây dựng những sản phẩm, nơi chúng tôi đang dạy cho bộ não kỹ thuật số, đủ kích thước và hình dạng, để tìm ra cách giải quyết những thử thách lớn nhất mà nhiều ngành nghề đang phải đối mặt ngày hôm nay.”
Công nghệ của inait, theo tuyên bố thỏa thuận hợp tác vừa được công bố, sẽ được Microsoft ứng dụng để mở rộng những dịch vụ AI mà Microsoft cung cấp cho các khách hàng, từ cá nhân đến doanh nghiệp.
Hình ảnh số tái tạo lại hồi hải mã trong não bộ, với 800 nghìn nơ ron thần kinh
Cụ thể hơn đối với ứng dụng hỗ trợ trong ngành tài chính, kỹ thuật phát triển AI mà inait tạo ra sẽ được ứng dụng để phát triển những thuật toán giao dịch cao cấp, những công cụ quản trị rủi ro và tạo ra những lời khuyên được cá nhân hóa. Còn trong mảng tự động hóa, những cỗ máy phục vụ cho các ngành công nghiệp nặng sẽ có thể thích nghi tốt hơn trong những môi trường phức tạp và thay đổi liên tục, vì AI giờ có khả năng tự học dựa trên những tình huống trong đời thực.
Thỏa thuận hợp tác giữa Microsoft và inait có lẽ là ví dụ mới nhất và tiêu biểu nhất mô tả sự quan tâm của ngành công nghệ đối với ngành nghiên cứu thần kinh học, để tìm ra phương pháp cho máy tính và máy chủ bắt chước cách não bộ động vật và con người hoạt động, từ đó tiến gần hơn tới mục tiêu tạo ra được những trí tuệ nhân tạo phổ quát.
Công trình nghiên cứu của inait được thực hiện dựa trên sáng kiến từng được chính phủ Thụy Sĩ tài trợ trong 20 năm, đã hoàn thành vào tháng 12/2024, nhằm sử dụng nghiên cứu não bộ để tạo ra các bản sao kỹ thuật số chính xác về mặt sinh học của các cơ quan nội tạng. Henry Markram, người đứng đầu dự án kiêm đồng sáng lập của inait cho biết, dự án đã thu thập dữ liệu từ nghiên cứu về não bộ của những loài động vật có vú, từ đó tạo ra được 18 triệu dòng code nhằm tạo ra các mô phỏng.
Ông Markram cho biết: "Phần lớn dự án được xây dựng dựa trên mô hình não bộ của chuột, nhưng đây là công thức chung và có thể được sử dụng để tái tạo hoặc sao chép não của các loài khác, từ kiến đến con người". Ông cũng cho biết thêm rằng các mô hình AI dựa trên mô phỏng não có tiềm năng tiêu tốn ít điện năng hơn, và học nhanh hơn nhiều so với các mô hình được huấn luyện bằng giải pháp củng cố sâu hiện có, và khi AI được ứng dụng thương mại, chi phí cũng sẽ tiết kiệm hơn.
Hình ảnh tái tạo trực quan một vùng vỏ não neocortex và đồi thị, cùng những mạch máu trong não
Phương pháp này đương nhiên gặp phải một số rào cản, chẳng hạn như mức độ phức tạp và tốn nhiều tài nguyên khi xây dựng bản sao não người. Tuy nhiên, Markram lập luận rằng nhiều sản phẩm AI thương mại sẽ không cần tới mức độ phức tạp như vậy.
Quảng cáo
Công nghệ mô phỏng não bộ được phát triển tại inait đang được cung cấp cho các nhà khoa học, thông qua sự kết hợp giữa các sản phẩm miễn phí và việc đăng ký từ viện nghiên cứu Open Brain Institute, một tổ chức phi lợi nhuận do Markram thành lập. Ông cho biết, đó có thể là chìa khóa giúp tạo ra các mô phỏng theo yêu cầu để các nhà khoa học có thể nghiên cứu và hiểu rõ hơn về các tình trạng thần kinh, như chứng tự kỷ chẳng hạn.
Các nhà nghiên cứu hy vọng sẽ phát triển dựa trên kiến thức thu được từ các dự án như bản đồ não của một con ruồi giấm trưởng thành được công bố vào năm ngoái. Những ý tưởng lập bản đồ như vậy cho phép thiết lập một bản đồ “connectome”, một tập hợp các con đường để thông tin chạy giữa các tế bào thần kinh, từ đó tạo nên não bộ và các khớp thần kinh liên kết chúng.
Nhưng trong khi connectome là tĩnh, thì các đặc điểm động của mô phỏng có thể rất quan trọng để hiểu cách thức hoạt động của các quá trình não, dẫn lời Anton Arkhipov, một nhà nghiên cứu tại Viện Allen, một tổ chức nghiên cứu khoa học sinh học phi lợi nhuận có trụ sở tại Mỹ.
Ông Arkhipov so sánh: "Có lẽ một phép so sánh hợp lý là connectome là bản đồ các con đường trong thành phố, trong khi mô phỏng cung cấp cho bạn các kịch bản thực tế về giao thông di chuyển qua thành phố trong nhiều điều kiện khác nhau".
Theo FT
