Chúng ta đều có những công việc phải hoàn thành trong thời gian quy định – hay thường gọi là deadline, và thường thì chúng ta đều cảm thấy không mấy vui vẻ khi nhắc đến chúng. Nếu bạn đang đọc bài viết này nhưng trong đầu vẫn đang nghĩ phải làm sao để hoàn thành deadline thật tốt thì bạn tôi ơi, hãy thư giãn một chút để đầu óc thoải mái nào. Deadline mà bạn đang có sẽ không thực sự khiến bạn phải gặp rắc rối khó gỡ đâu, nhưng “dead line” – nguồn gốc của từ deadline hiện giờ, thì lại có đấy. Cùng tìm hiểu một chút lí do vì sao nhé.
Deadline – thời hạn để hoàn thành một công việc nào đó, là ý nghĩa mà đến tận đầu thế kỷ 20 mới được sử dụng. Còn trước đó, từ này lại có hàm ý “ghê rợn” hơn hẳn. Những tài liệu thu thập được cho thấy từ deadline này đã sớm được sử dụng vào đầu những năm 1890, nó có ý nghĩa là: “đường đánh dấu vị trí nơi giam cầm hoặc đánh dấu xung quanh nơi giam cầm, nếu tù nhân nào vượt qua đường này sẽ có nguy cơ bị bắn chết”.
Một vài tài liệu khác – là những quyển nhật kí của các tù nhân bị giam giữ trong Cuộc Nội chiến, ghi chép rằng từ deadline bắt đầu xuất hiện vào năm 1863 được trích như sau “vạch mức được vẽ ra khiến cho khu vực nơi chúng tôi bị giam cầm ngày càng thu nhỏ lại, giữ chúng tôi xa khỏi nguồn nước; mục đích là khiến chúng tôi phải ngoan ngoãn khuất phục bọn chúng; chúng tôi bị dồn vào một nơi mà xung quanh có những cái rãnh được đào nhằm khiến chúng tôi không thể trốn khỏi đây được, hoặc nếu có vượt qua được những cái rãnh ấy, khả năng chúng tôi bị phát hiện và bị giết là khá cao. Chúng gọi những cái rãnh này là “dead line” – rãnh chết.”
Cũng vào thời điểm đầu năm 1863, có một nhà tù Liên bang tại Andersonville thuộc bang Georgia – là nhà tù khét tiếng bởi điều kiện tồi tàn, những màn tra tấn man rợ, và tất nhiên có cả những “deadlines”. Từ này cũng ngày càng được sử dụng nhiều hơn trong các bản tin thời sự, những bản báo cáo, hay trong cả thơ của những người lính; và họ dùng từ này thường để chỉ đến những tù nhân ở Andersonville.
Mặc dù mang ý nghĩa “chết chóc” khá ghê rợn, nhưng phần nghĩa này cũng chỉ được dùng cho đến thời kỳ cuối cuộc Nội chiến; khoảng trước giữa thế kỷ 20, nghĩa của từ deadline như hiện nay chúng ta biết – thời hạn để hoàn thành một việc gì đó, được sử dụng rộng rãi và phổ biến hơn chứ không còn mang ý nghĩa là “nếu ai vượt qua ranh giới này thì sẽ bị bắn” nữa. Tuy nhiên thì, kể cả với nghĩa gốc hay như hiện nay, cụm từ này cũng sẽ khiến chúng ta phải chú ý hơn về mọi việc. Bây giờ thì, hãy quay lại với công việc nào! 😁
Ý nghĩa và nguồn gốc của từ deadline
Deadline – thời hạn để hoàn thành một công việc nào đó, là ý nghĩa mà đến tận đầu thế kỷ 20 mới được sử dụng. Còn trước đó, từ này lại có hàm ý “ghê rợn” hơn hẳn. Những tài liệu thu thập được cho thấy từ deadline này đã sớm được sử dụng vào đầu những năm 1890, nó có ý nghĩa là: “đường đánh dấu vị trí nơi giam cầm hoặc đánh dấu xung quanh nơi giam cầm, nếu tù nhân nào vượt qua đường này sẽ có nguy cơ bị bắn chết”.
Một vài tài liệu khác – là những quyển nhật kí của các tù nhân bị giam giữ trong Cuộc Nội chiến, ghi chép rằng từ deadline bắt đầu xuất hiện vào năm 1863 được trích như sau “vạch mức được vẽ ra khiến cho khu vực nơi chúng tôi bị giam cầm ngày càng thu nhỏ lại, giữ chúng tôi xa khỏi nguồn nước; mục đích là khiến chúng tôi phải ngoan ngoãn khuất phục bọn chúng; chúng tôi bị dồn vào một nơi mà xung quanh có những cái rãnh được đào nhằm khiến chúng tôi không thể trốn khỏi đây được, hoặc nếu có vượt qua được những cái rãnh ấy, khả năng chúng tôi bị phát hiện và bị giết là khá cao. Chúng gọi những cái rãnh này là “dead line” – rãnh chết.”
Cũng vào thời điểm đầu năm 1863, có một nhà tù Liên bang tại Andersonville thuộc bang Georgia – là nhà tù khét tiếng bởi điều kiện tồi tàn, những màn tra tấn man rợ, và tất nhiên có cả những “deadlines”. Từ này cũng ngày càng được sử dụng nhiều hơn trong các bản tin thời sự, những bản báo cáo, hay trong cả thơ của những người lính; và họ dùng từ này thường để chỉ đến những tù nhân ở Andersonville.
Mặc dù mang ý nghĩa “chết chóc” khá ghê rợn, nhưng phần nghĩa này cũng chỉ được dùng cho đến thời kỳ cuối cuộc Nội chiến; khoảng trước giữa thế kỷ 20, nghĩa của từ deadline như hiện nay chúng ta biết – thời hạn để hoàn thành một việc gì đó, được sử dụng rộng rãi và phổ biến hơn chứ không còn mang ý nghĩa là “nếu ai vượt qua ranh giới này thì sẽ bị bắn” nữa. Tuy nhiên thì, kể cả với nghĩa gốc hay như hiện nay, cụm từ này cũng sẽ khiến chúng ta phải chú ý hơn về mọi việc. Bây giờ thì, hãy quay lại với công việc nào! 😁
Theo Merriam-Webster