Cây hẹ còn được biết đến với tên gọi cửu thái, cây thân thảo, cao khoảng 20-30 cm, có mùi thơm, giàu dinh dưỡng và dược tính. Không chỉ được sử dụng như một loại thực phẩm mà cây hẹ còn là cây thuốc chữa được nhiều bệnh. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nắm rõ tường tận những công dụng tuyệt vời của cây hẹ trong chữa trị bệnh.
1. Tên gọi – Chủng loại
Cây hẹ là thực vật thân thảo, có tuổi thọ cao. Khi trưởng thành cây cao khoảng 20 – 50 cm. Thân có hình trụ hoặc có gốc ở đầu. Lá mỏng, dài khoảng 15 – 30 cm, phẳng hẹp, có rãnh. Hoa hẹ có màu trắng, mọc thành cụm ở đầu một cán hoa như hình dạng bóng đèn. Qủa nang có hình trái xoan ngược. Hạt hẹ nhỏ, có màu đen.
Tổng quan về cây hẹ
1. Tên gọi – Chủng loại
- Tên gọi khác: Cửu thái, Cửu thái tử, Khởi dương thảo, Hẹ Trung Quốc,…
- Tên khoa học: Allium ramosum hay Allium tuberosum
- Họ: Thuộc họ Hành (Alliaceae)
2. Mô tả hình ảnh cây hẹ
Cây hẹ là thực vật thân thảo, có tuổi thọ cao. Khi trưởng thành cây cao khoảng 20 – 50 cm. Thân có hình trụ hoặc có gốc ở đầu. Lá mỏng, dài khoảng 15 – 30 cm, phẳng hẹp, có rãnh. Hoa hẹ có màu trắng, mọc thành cụm ở đầu một cán hoa như hình dạng bóng đèn. Qủa nang có hình trái xoan ngược. Hạt hẹ nhỏ, có màu đen.
3. Phân bố chủ yếu của cây hẹ
Cây hẹ được xem là một loại thực vật hoang dã, cây mọc ở đồng cỏ hoặc sườn đồi. Cây có nguồn gốc và được trồng khá nhiều ở Kazakhstan, Mông Cổ, Siberia, Nga và các tỉnh miền Bắc Trung Quốc như: Cam Túc, Cát Lâm, Ninh Hạ, Sơn Tây, Thiểm Tây, Thanh Hải, Tân Cương,… Tại Việt Nam, cây hẹ được xâm nhập từ khá sớm và được trồng rải rác các tỉnh.
4. Bộ phận sử dụng chính
+ Bộ phận dùng:
Sử dụng lá, hạt, rễ để làm thuốc chữa các bệnh.
+ Thu hái:
Thu hoạch cây hẹ vào mùa xuân, bởi thời điểm này, chất lượng của cây hẹ rất tốt trong việc sử dụng làm thuốc.
+ Chế biến:
Sau khi thu hoạch về, cần rửa sạch cây hẹ bằng nước sạch để loại bỏ bụi bẩn, đất, cát, tạp chất. Thái thành từng đoạn nhỏ khoảng 2 – 3 cm để sử dụng.
+ Bảo quản:
Đối với cây hẹ tươi, cần sử dụng trong ngày, nếu trong sử dụng hết có thể bảo quản trong ngăn lạnh để sử dụng qua ngày. Lưu ý, không được để hẹ quá lâu trong tủ lạnh, một phần dễ bay chất phần còn lại bị úng, dập.
5. Thành phần hóa học
Cây hẹ có vị cay, hăng, hơi chua, có tính ấm. Theo nghiên cứu dược lý hiện đại, trong cây hẹ có chứa:
Quảng cáo
- Chất đạm
- Đường
- Vitamin A
- Vitamin C
- Canxi
- Phốt pho
- Chất xơ
Một số tác dụng chữa bệnh của cây hẹ
Theo nghiên cứu hiện đại, cây lá hẹ có chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi có thể mang lại một số lợi ích cho sức khỏe, bao gồm cả tác dụng chống ung thư. Các tác dụng của lá hẹ theo y học hiện đại gồm có:
- Giảm đường huyết
- Giảm cholesterol có trong máu, giảm mỡ máu
- Ngăn ngừa xơ vữa động mạch
- Bảo vệ tuyến tụy
- Kháng vi khuẩn gây hại
- Chống đông máu, tụ cầu
- Bổ thận
- Giải độc
- Cầm máu
- Tiêu đờm
- Tan máu
- Đau lưng
- Ho thông thường, ho lâu ngày không khỏi
- Táo bón
- Đái tháo đường
Một số bài thuốc chữa bệnh từ cây hẹ
Bài thuốc chữa cảm mạo, ho do lạnh: Sử dụng 250g lá hẹ, cùng với 25g gừng tươi, cho thêm ít đường đem hấp chín, ăn cái, uống nước, sử dụng liền 5 ngày.
Bài thuốc chữa nhức răng: Sử dụng một nắm hẹ bao gồm cả rễ, đem rửa sạch, giã nhuyễn sau đó đặt vào chỗ đau cho đến khi khỏi.
Bài thuốc hỗ trợ điều trị đái tháo đường: Sử dụng từ 100-200g rau hẹ, nấu cháo, nấu canh hoặc xào ăn hàng ngày. Không dùng muối hoặc chỉ sử dụng một chút muối khi chế biến món ăn. Hoặc sử dụng củ rễ hẹ 150g, thịt sò 100g, đem nấu canh ăn thường xuyên. Bài thuốc này có tác dụng tốt đối với bệnh nhân bị đái tháo đường, cơ thể đã suy nhược.
Bài thuốc nhuận tràng, chữa táo bón: Sử dụng hạt cây hẹ rang vàng, giã nhỏ, mỗi lần dùng 5g hòa với nước sôi uống, ngày uống 3 lần, dùng liền trong 10 ngày.
Bài thuốc chữa chứng đái dầm ở trẻ em: Dùng 50 gạo nấu cháo, sau đó lấy 25g rễ hẹ vắt lấy nước cho vào cháo đang sôi, rồi thêm ít đường, ăn nóng, dùng liên tục trong 10 ngày.
Bài thuốc chữa ho trẻ em do cảm lạnh: Sử dụng lá hẹ xắt nhỏ trộn với đường phèn hoặc mật ong cho vào bát, sau đó để vào nồi cơm hấp chín. Cho trẻ uống mỗi lần 1 thìa cà phê, ngày uống 2 - 3 lần, dùng liên tục trong 5 ngày.
Quảng cáo
Bài thuốc giúp bổ mắt: Sử dụng 150g rau hẹ, 150g gan dê thái mỏng, ướp gia vị vừa rồi xào với rau hẹ, khi xào dùng lửa to, ăn với cơm, cách ngày ăn một lần, 10 ngày một liệu trình.
Bài thuốc hỗ trợ điều trị xuất tinh sớm: Sử dụng 200g rau hẹ, 200g tôm nõn, xào ăn với cơm.
Bài thuốc chữa đau lưng, mỏi gối, ăn uống kém: Sử dụng 20g hạt hẹ, gạo 100g, đem nấu cháo ăn nóng ngày 2 lần, 10 ngày là một liệu trình.
Lưu ý khi dùng cây hẹ để chữa bệnh
Không thể phủ nhận các lợi ích của hẹ mang lại cho sức khỏe người dùng và các tác dụng điều trị bệnh của hẹ. Tuy nhiên, khi dùng vị thuốc này, người dùng cần lưu ý những điều sau:
- Người dùng cần hỏi qua ý kiến của bác sĩ chuyên khoa trước khi áp dụng điều trị bệnh bằng các bài thuốc từ cây hẹ;
- Ăn quá nhiều hẹ có thể gây ra một số tác dụng phụ như bốc hỏa, âm suy, bứt rứt;
- Không nên ăn hẹ vào mùa hè;
- Rau hẹ kiêng kỵ với mật ong và thịt trâu. Do đó, không chế biến rau hẹ cùng với các loại thực phẩm này;
Các bài thuốc từ rau hẹ chỉ có tính chất hỗ trợ trị bệnh, không có hiệu quả ngay lập tức. Do đó, người dùng không nên bỏ dùng thuốc Tây. Khi có ý định ngưng sử dụng thuốc Tây, bệnh nhân cần hỏi ý kiến của bác sĩ chuyên khoa.
Tài liệu được tham khảo từ: https://helloykhoa.com/thao-duoc/
