Việc va phải chim có thể gây thiệt hại nặng nề cho các phi cơ đang bay. Chẳng hạn một đàn ngỗng đã khiến 2 động cơ của một chiếc Airbus A320 bị hỏng và buộc nó phải đáp khẩn cấp xuống sông Hudson ở New York hồi năm 2009. Hay như tai nạn của chiếc Boeing 737-800 tại Hàn Quốc mới đây cũng xuất phát từ việc hút phải chim. Nhưng có một mối nguy khác không kém gì chim là drone.
Trên máy bay thì động cơ là bộ phận quan trọng hàng đầu và có một cơ chế khiến chúng dễ gặp nạn hơn mấy bộ phận khác: Lực hút. Các động cơ phải liên tục hút không khí vào trong, rồi trộn chung với nhiên liệu để đốt và tạo lực đẩy. Những động cơ phản lực mạnh nhất tạo ra lực đẩy tới hàng trăm kilonewton nên drone có thể bị nuốt vào đó với sức hút cực lớn.
Vì chim mềm, động cơ vẫn chịu được lực va đập của chim ở một mức nhất định. Nhưng drone cứng hơn nhiều nên động cơ sẽ khó mà trụ vững nếu hút phải chúng. Hồi năm 2016, một nhóm nghiên cứu ở Đại học Virginia Tech từng làm một mô phỏng, trong đó họ phóng một drone 4 cánh quạt nặng 3,6 kg vào một động cơ phản lực có đường kính 2,7 mét, tất nhiên là quạt hút trong động cơ bị gãy nát.
Động cơ
Trên máy bay thì động cơ là bộ phận quan trọng hàng đầu và có một cơ chế khiến chúng dễ gặp nạn hơn mấy bộ phận khác: Lực hút. Các động cơ phải liên tục hút không khí vào trong, rồi trộn chung với nhiên liệu để đốt và tạo lực đẩy. Những động cơ phản lực mạnh nhất tạo ra lực đẩy tới hàng trăm kilonewton nên drone có thể bị nuốt vào đó với sức hút cực lớn.
Vì chim mềm, động cơ vẫn chịu được lực va đập của chim ở một mức nhất định. Nhưng drone cứng hơn nhiều nên động cơ sẽ khó mà trụ vững nếu hút phải chúng. Hồi năm 2016, một nhóm nghiên cứu ở Đại học Virginia Tech từng làm một mô phỏng, trong đó họ phóng một drone 4 cánh quạt nặng 3,6 kg vào một động cơ phản lực có đường kính 2,7 mét, tất nhiên là quạt hút trong động cơ bị gãy nát.
Động cơ piston cánh quạt cổ điển cũng không hề miễn nhiễm trước drone, dù cách tác động sẽ hơi khác. Hồi năm 2021, chiếc Cessna 172N trang bị một động cơ piston Lycoming đã đâm vào một drone DJI Matrice M210 bốn cánh quạt do cảnh sát Canada điều khiển. Nó đã đập vào mũi phi cơ và tạo nên một vết móp ở phần vỏ bên dưới động cơ, điều lạ là cánh quạt của máy bay vẫn còn nguyên.
Cánh máy bay
Vào đầu năm nay trong vụ cháy rừng Palisades ở bang California, một chiếc thủy phi cơ chữa cháy Canadair CL-415 đã bị một drone của DJI đâm vào gần rìa cánh bên trái, làm nó lủng một lỗ lớn.
Vụ va chạm đã khiến mọi máy bay chữa cháy trong khu vực phải tạm thời hạ cánh, còn chiếc CL-415 thì phải nằm chờ sửa chữa. May là nó chỉ va vào cánh chứ nếu đập vào cánh quạt động cơ thì thiệt hại còn lớn hơn nữa.
Lỗ thủng trên cánh chiếc CL-415.
Khi drone đâm vào cánh, nó còn gây thiệt hại cho những thứ nằm dưới lớp vỏ cánh. Tuy nhỏ nhưng tốc độ va đập của chúng cực nhanh và đủ sức làm hỏng trục kim loại, là một "khung xương" chạy dọc theo chiều dài cánh. Các loại cánh khác như cánh tà, cánh liệng, bánh lái, đuôi thăng bằng dọc và ngang đều có thể gặp thiệt hại tương tự khi va phải drone.
Quảng cáo
Buồng lái
Bộ phận dễ bị hư hại thứ ba là cửa sổ buồng lái, giả sử drone lọt được vào buồng lái và gây thương tích cho phi công thì máy bay có thể mất kiểm soát và lao xuống nơi đông dân cư. Cho nên đa phần máy bay chở khách đều phải có kính chắn gió làm bằng vật liệu siêu bền để chống lại chim và drone.
Người ta thường làm kính chắn gió từ nhựa polycarbonate và nhựa acrylic. Polycarbonate là loại nhựa cực bền, thường được dùng làm lớp bên trong của cửa sổ buồng lái. Còn Acrylic là nhựa nhiệt dẻo trong suốt, đóng vai trò là lớp bên ngoài cửa sổ do chống được tia cực tím. Nhưng các vật liệu này thường chỉ có trên máy bay chở khách, còn máy bay tư nhân và trực thăng lại dễ hư hại bởi drone do kính chắn gió kém bền hơn.
Một điểm tích cực về drone là máy bay ít chạm trán với chúng hơn là chim. Theo Cục Hàng không Liên bang Mỹ, trung bình có 47 vụ va chạm máy bay mỗi ngày chỉ riêng ở Mỹ, mà hết 97% là liên quan tới chim. Còn va chạm với drone hiếm thấy bởi có nhiều quy định nghiêm ngặt nhằm kiểm soát chúng.
Theo SlashGear, Aviation Week, Simple Flying.
