Ở mức giá 4 ngàn Đô cho phiên bản trang bị chip Apple Silicon M1 Ultra, chiếc máy nhỏ xinh Mac Studio về cơ bản là một con quái vật đúng nghĩa xét đến hiệu năng xử lý những tác vụ chuyên nghiệp, dành cho giới nghệ sĩ, content creator và những người làm trong ngành công nghiệp sáng tạo.
Đến đây, một điều kỳ khôi bắt đầu dần trở nên thành hình. Con chip M1 Ultra với đầy những nhân xử lý chuyên dụng, mỗi mảnh bên trong con chip, với những transistor nằm san sát được tạo ra để thực hiện "hoàn hảo" một công việc duy nhất, xử lý những tác vụ sáng tạo. Còn trong khi đó, thế giới chip xử lý kiến trúc x86 thì vẫn dần được cải tiến qua từng năm, để phục vụ “tốt” mọi nhu cầu điện toán của con người, dù đó là công việc hay giải trí.
![[IMG]](https://photo2.tinhte.vn/data/attachment-files/2022/04/5937929_Tinhte_PC1.jpg)
Ấy vậy nên, luôn có một cộng đồng người dùng chuyên nghiệp coi việc bỏ 3.999 USD mua chiếc Mac Studio không phải một khoản đầu tư hợp lý, đặc biệt là khi ban ngày, họ làm hết sức, và đến tối họ chơi hết mình, tất cả cùng trên một dàn máy tính đắt tiền đã đầu tư để phục vụ công việc. Và với nhu cầu đó, Windows, và những con chip xử lý x86 vẫn là một lựa chọn hoàn hảo, chí ít là ở thời điểm hiện tại. Vui một chút, bài viết này xin phép gửi tặng cho hai người bạn đồng nghiệp bên Tinhte Media, những người bạn đang định dựng case máy tính để làm việc và… chơi điện tử.
Vậy, ở tầm giá 3.999 USD, tức là 91,5 triệu Đồng, anh em sẽ ráp được bộ case máy tính như thế nào?
Đến đây, một điều kỳ khôi bắt đầu dần trở nên thành hình. Con chip M1 Ultra với đầy những nhân xử lý chuyên dụng, mỗi mảnh bên trong con chip, với những transistor nằm san sát được tạo ra để thực hiện "hoàn hảo" một công việc duy nhất, xử lý những tác vụ sáng tạo. Còn trong khi đó, thế giới chip xử lý kiến trúc x86 thì vẫn dần được cải tiến qua từng năm, để phục vụ “tốt” mọi nhu cầu điện toán của con người, dù đó là công việc hay giải trí.
Ấy vậy nên, luôn có một cộng đồng người dùng chuyên nghiệp coi việc bỏ 3.999 USD mua chiếc Mac Studio không phải một khoản đầu tư hợp lý, đặc biệt là khi ban ngày, họ làm hết sức, và đến tối họ chơi hết mình, tất cả cùng trên một dàn máy tính đắt tiền đã đầu tư để phục vụ công việc. Và với nhu cầu đó, Windows, và những con chip xử lý x86 vẫn là một lựa chọn hoàn hảo, chí ít là ở thời điểm hiện tại. Vui một chút, bài viết này xin phép gửi tặng cho hai người bạn đồng nghiệp bên Tinhte Media, những người bạn đang định dựng case máy tính để làm việc và… chơi điện tử.
Vậy, ở tầm giá 3.999 USD, tức là 91,5 triệu Đồng, anh em sẽ ráp được bộ case máy tính như thế nào?
Những yêu cầu cơ bản của dàn máy
Cứ tưởng ở con số 90 triệu Đồng, anh em có thể dựng một dàn máy làm được mọi thứ, với những phần cứng mạnh nhất ở thời điểm hiện tại. Tuy nhiên điều này không đúng. Chỉ riêng chiếc RTX 3090 Ti vừa mới ra mắt thời gian gần đây cũng đã có mức giá lên tới gần 70 triệu Đồng rồi, và con số đó khiến việc chọn những phần cứng khác trở nên vô cùng khó khăn. Trừ tiếp giá một con chip Core i9-12900K là 15 triệu Đồng, anh em chỉ còn vỏn vẹn… hơn 5 triệu để nhặt nhạnh mainboard, RAM, SSD, nguồn máy tính, vỏ case và tản nhiệt CPU.
Vì thế yêu cầu đơn giản là chọn phần cứng mạnh nhất trong khả năng, nhưng không gây ra nghẽn cổ chai khi hiệu năng những phần cứng đó không tương xứng với nhau. Quan trọng hơn, ít nhất hệ thống PC cài Windows phải có thông số kỹ thuật gần giống với bản Mac Studio trang bị M1 Ultra rẻ nhất: 64GB RAM, SSD 1TB, v.v…
Lựa chọn ATX
Lợi thế quan trọng nhất khi kiếm đồ ATX chính là mức giá, và anh em về cơ bản sẽ không phải lo nghĩ đến chuyện món nào vừa, món nào không vừa vỏ case. Cùng lắm thì thỉnh thoảng sẽ có chuyện anh em có tiền xúc một bộ tản nước AIO với kích thước lớn quá, ví dụ như bộ Corsair H170i Elite với ba quạt kích thước 140mm, còn hầu hết vỏ case hiện giờ đều chỉ hỗ trợ lắp tản AIO tối đa 3 quạt 120mm chẳng hạn.
Cấu hình PC với mức giá “tương đồng” với Mac Studio nó trông như thế này:
- CPU: Intel Core i9-12900K - 15.800.000 VNĐ
- Mainboard: Gigabyte Z690 Aorus Elite DDR4 - 6.850.000 VNĐ
- RAM: Corsair Vengeance RGB RS Black 2x32GB 3200MHz Cas 16 - 7.990.000 VNĐ
- Card đồ họa: MSI GeForce RTX 3090 Gaming X - 46.690.000 VNĐ
- SSD: 1TB Samsung 980 Pro PCIe Gen 4 NVMe - 4.350.000 VNĐ
- Nguồn: Corsair RM1000X 80 Plus Gold - 4.450.000 VNĐ
- Tản nhiệt CPU: Corsair H150i Elite Capellix - 4.499.000 VNĐ
- Thùng máy: Corsair 5000D Airflow - 2.990.000 VNĐ
- Tổng cộng: 93.619.000 VNĐ
Quảng cáo
Có vài vấn đề với hệ thống này. Thứ nhất là để đảm bảo dàn PC nằm trong tầm giá, không quá cao so với chiếc Mac Studio, nhưng vẫn đủ 64GB bộ nhớ RAM, thì lựa chọn duy nhất chỉ có thể là mainboard và RAM DDR4. Dù những bộ RAM DDR4 cao cấp giờ có độ trễ rất thấp so với DDR5, nhưng xét về cơ bản, vẫn có một khoảng cách có thể quan sát được về mặt hiệu năng giữa hai công nghệ bộ nhớ trong máy tính để bàn. Hiệu năng làm việc và chơi game từ đó cũng sẽ bị ảnh hưởng.
Từ đó, chọn xong bộ RAM phù hợp với dàn máy, chúng ta mới chọn sang được bo mạch chủ. Z690 Aorus Elite DDR4 về bản chất là một trong những mainboard ổn nhất phục vụ nhu cầu ép xung với hệ thống VRM đủ khỏe để chiều được nhu cầu của những con chip khủng nhất thế hệ Alder Lake. Và kế đến, không có lý do gì chúng ta lại không chọn chiếc card đồ họa mà chính Apple đã dùng để so sánh khi giới thiệu Mac Studio chạy chip M1 Ultra cả.
Và cuối cùng, ở tầm Core i9, thiết nghĩ chúng ta có hai lựa chọn tản nhiệt phù hợp nhất để đảm bảo hệ thống vận hành ổn định và mát mẻ. Một là Noctua NH-D15 với hai chiếc quạt khổng lồ, và hai là một bộ tản AIO với radiator 360mm, ghép ba chiếc quạt tản nhiệt 120mm lại với nhau, mới đủ diện tích xử lý luồng nhiệt mà con chip của Intel tạo ra.
Như đã nói ở đầu bài viết, M1 Ultra được tạo ra để làm một việc một cách hoàn hảo, còn bộ đôi CPU và GPU trong dàn máy ở trên được tạo ra để làm mọi việc một cách xuất sắc. Hãy tạm thời bỏ qua hai vấn đề cơ bản. Đầu tiên là những con số benchmark khô khan, hiếm khi có giá trị ngoài đời thực khi chúng ta chơi game hoặc dựng phim làm clip, xử lý ảnh hay làm đồ họa. Và thứ hai là điện năng tiêu thụ. Như mình đã từng nói khi Mac Studio ra mắt, việc Apple so sánh điện năng tiêu thụ của một hệ thống máy tính để bàn với dàn máy ăn điện như uống nước với Core i9 và RTX 3090 là một phép so sánh không có mấy giá trị thực tế. Đối với laptop, chip ăn ít điện hơn thì thời lượng pin cao hơn, đó là lợi thế rõ ràng. Còn với desktop thì không mấy ai quan tâm đến chuyện đó, cứ cắm vào ổ điện là xong hết.
Quảng cáo
Cùng với đó, những thử nghiệm thực tế cũng cho thấy, API Metal với 48 nhân GPU kiến trúc ARM trên M1 Ultra vẫn có sự hụt hơi so với những nhân CUDA trên GPU của Nvidia. Trong sử dụng thực tế, có lẽ những tác vụ sử dụng sức mạnh của CPU như xử lý ảnh, lập trình, và những tác vụ liên quan tới encode video clip 4K hoặc 8K chuẩn H.264 là những thứ Mac Studio làm nhanh hơn cả những dàn PC tiêu dùng mạnh nhất hiện giờ, nhờ sự hiện diện của Media Engine trong con chip.
Điều đó thực sự cũng khiến mình đưa ra một thắc mắc, đó là nếu con chip M1 Ultra có khả năng kéo xung nhịp theo mức công suất điện như máy tính x86 tiêu thụ, thì nó sẽ còn khỏe tới mức nào? Có lẽ điều đó chỉ cần chờ đến khi Mac Pro ra mắt là sẽ biết?
Giải pháp ITX
Một lý do Mac Studio thu hút được sự quan tâm đó là nó tạo ra hiệu năng ấn tượng trong một thiết kế chỉ dày có gấp 3 lần chiếc Mac mini nhỏ xinh anh em đang dùng lướt Facebook và làm tác vụ văn phòng hàng ngày. Điều đó dẫn đến một thử thách nữa, khiến bài viết chưa thể kết thúc, đó là dựng một dàn PC small form factor ở tầm giá tương tự, nhưng hiệu năng không cách quá xa so với Mac Studio.
Đấy là còn chưa kể những thử thách mà anh em chơi SFF PC phải đối mặt mỗi lần chơi case mới: Kích thước phần cứng, tản nhiệt cho CPU, v.v… Trong trường hợp này, mình sẽ chọn chiếc CoolerMaster Masterbox NR200P vì khả năng trang bị card đồ họa 3 slot, nhưng cùng lúc vẫn cho phép trang bị cả tản nhiệt nước AIO với radiator kích thước 240mm nữa.
Cấu hình PC ITX cùng tầm giá với Mac Studio:
- CPU: Intel Core i9-12900K - 15.800.000 VNĐ
- Mainboard: Gigabyte Z690I Aorus Ultra DDR4 - 7.700.000 VNĐ
- RAM: Corsair Vengeance RGB RS Black 2x32GB 3200MHz Cas 16 - 7.990.000 VNĐ
- Card đồ họa: MSI GeForce RTX 3090 Ventus 3X - 45.690.000 VNĐ
- SSD: 1TB Samsung 980 Pro PCIe Gen 4 NVMe - 4.350.000 VNĐ
- Nguồn: FSP Dagger Pro 850W 80 Plus Gold SFX - 3.390.000 VNĐ
- Tản nhiệt CPU: NZXT Kraken X53 - 3.490.000 VNĐ
- Thùng máy: CoolerMaster Masterbox NR200P - 1.899.000 VNĐ
- Tổng cộng: 90.309.000 VNĐ
Tại sao lại không chọn dàn tản nước AIO đẹp hơn? Thực tế thì hầu hết những đơn vị mua bản quyền thiết kế tản nước, bao gồm cold plate và radiator của Asetek Đan Mạch (NZXT, Corsair, Asus, v.v…) đều tạo ra những sản phẩm với khả năng tản nhiệt tương đồng với nhau. Có những bộ tản dù cũng là 240mm nhưng lại đắt hơn đơn giản vì waterblock của chúng được trang bị những màn hình hoặc đèn RGB cao cấp, chứ đắt hơn hiệu năng tản nhiệt không mấy khi thay đổi.
Cũng có những bộ case nhỏ gọn xinh xắn hơn, nhưng NR200P là lựa chọn “dễ” nhất vì nó hỗ trợ những card đồ họa với chiều dài tối đa 325mm. Chiếc RTX 3090 Ventus 3X của chúng ta có kích thước chiều dài 305mm, lắp vừa in. Cùng với đó, waterblock của Kraken X53 có độ dày 30mm, vừa khít yêu cầu của vỏ case từ CoolerMaster. Ấy mới thấy, chơi SFF PC khổ lắm, không phải cứ có tiền mua đồ xịn là lắp được vừa thùng máy.
Một vấn đề khác với giải pháp SFF PC kể trên đó là với dàn tản nước radiator 240mm của Kraken X53, Core i9-12900K sẽ khó vận hành được ở khả năng tối đa mà vẫn mát lạnh như khi trang bị AIO 360mm. Đấy cũng là chuyện thường tình thôi, diện tích tản nhiệt càng lớn thì khả năng làm mát cho hệ thống càng tốt. Dù vậy, so với kích thước của Mac Studio, cỗ máy “lý thuyết” chúng ta vừa ráp vẫn rất cồng kềnh và nặng nề.
Một giải pháp khác làm mát cho hệ thống này là sử dụng hai slot quạt 120mm trên nóc thùng máy để hút gió vào bên trong, còn CPU sẽ dùng Noctua NH-D15, vẫn vừa và vẫn đủ sức làm mát cho con chip vừa nóng vừa ngốn điện đến từ đội Intel.
