Hôm nay mình sẽ chia sẻ về hệ thống đèn LED tủ bếp thông minh mà mình đã tự lắp đặt cho gian bếp nhà mình. Mình muốn có tính năng thông minh để tương đồng với các hệ thống smarthome đang có sẵn trong căn hộ như ra lệnh bật tắt bằng giọng nói.
Mình không hề thích bị lộ dây dẫn nguồn, dây dẫn công tắc, bộ nguồn hay bất cứ thành phần nào khác. Mình cũng không thích những chiếc công tắc cảm ứng nhỏ và không đồng bộ với những chiếc công tắc khác trong nhà. Mình cũng không thích phải khoan qua tủ hay đồ nội thất.
Vì thế mình tự làm và cũng chia sẻ một số giải pháp để lắp đặt đèn LED với công tắc thật đẹp, không lộ dây, và đồng bộ với thiết bị có trong nhà. Anh em tham khảo để có thể tự lắp, cũng có thể sáng tạo thêm giải pháp để áp dụng ở nhiều vị trí khác.
Đầu tiên anh em cần đo đạc khu vực muốn lắp đặt để có thể dự toán được phụ tùng và chi phí cho thiết bị. Như bếp nhà mình sẽ cần lắp 2.85m LED, vậy sẽ cần mua 3m khung định hình, 3m dây LED và nguồn LED tương ứng.
Mình không hề thích bị lộ dây dẫn nguồn, dây dẫn công tắc, bộ nguồn hay bất cứ thành phần nào khác. Mình cũng không thích những chiếc công tắc cảm ứng nhỏ và không đồng bộ với những chiếc công tắc khác trong nhà. Mình cũng không thích phải khoan qua tủ hay đồ nội thất.
Vì thế mình tự làm và cũng chia sẻ một số giải pháp để lắp đặt đèn LED với công tắc thật đẹp, không lộ dây, và đồng bộ với thiết bị có trong nhà. Anh em tham khảo để có thể tự lắp, cũng có thể sáng tạo thêm giải pháp để áp dụng ở nhiều vị trí khác.
Chuẩn bị
Đo đạc và quy hoạch đường dây
Đầu tiên anh em cần đo đạc khu vực muốn lắp đặt để có thể dự toán được phụ tùng và chi phí cho thiết bị. Như bếp nhà mình sẽ cần lắp 2.85m LED, vậy sẽ cần mua 3m khung định hình, 3m dây LED và nguồn LED tương ứng.
Kế tiếp là tìm nơi để lấy nguồn, thông thường mọi người có thể lấy từ công tắc, ổ cắm. Tuy nhiên trong nhiều trường hợp, lấy nguồn từ đó sẽ lộ dây điện nổi, phải ốp thêm ống đi dây, gây mất thẩm mĩ. Một số trường hợp giấu trong ngăn tủ sẽ phải khoan tủ.
Đi dây nổi rồi che bằng ống gen nhựa, thiếu thẩm mĩ
Đi dây và nguồn nổi bên ngoài thiếu thẩm mĩ, nếu giấu vào tủ, thường cũng phải khoan, mà cũng vẫn lộ dây điện hoặc cục nguồn ở bên trong tủ…
… như thế này, không hợp lý lắm, gây mất diện tích, ảnh hưởng không gian lưu trữ bên trong.
Mình gợi ý tận dụng luôn nguồn điện từ máy hút mùi, sẽ dễ đi dây và giấu phụ tùng vào bên trong lòng máy hút mùi giúp không lộ dây ra bên ngoài, sẽ đẹp hơn nhiều. Hầu hết trong máy hút mùi đều sẽ có nguồn điện đầu vào 220V, anh em có thể tìm theo đường dây điện hoặc ký hiệu như hình dưới.
Ngoài ra, công tắc cũng sẽ là bộ phận mà mình không thích đi dây ra bên ngoài và cũng không thích mấy công tắc cảm ứng tròn tròn lạc quẻ, vì vậy mình cũng sẽ có phương án đề giấu phần dây này, mình sẽ chia sẻ bên dưới.
Linh kiện
Quảng cáo
Anh em sẽ cần những món sau, mình sẽ để link toàn bộ các sản phẩm mình mua hoặc gợi ý mua ở dưới phần comment để anh em có thể tham khảo (theo số thứ tự đã đánh dấu):
- [1] Dây led 12V - Giá 55k một cuộn 5m. Cuộn 5m đã có sẵn dây điện ở 2 đầu để dễ đấu nối và cũng có thể cắt độ dài theo ý muốn
- [2] Nguồn 12V - anh em chọn công suất lớn hơn hoặc bằng lượng led tiêu thụ. Ví dụ, với dây led mình dùng tiêu thụ 1A cho 1m, dùng 2.85m thì chỉ cần nguồn 12V - 3A là đủ. Tuy nhiên, mình không thích nguồn hoạt động sát với mức công suất tối đa nên mình chọn 12V - 5A cho dư thêm chút. Nếu đi LED dài hơn, các bạn có thể tham khảo nguồn 12V công suất cao [9] hơn. Nguồn 12V - 5A giá 65k
- [3] Thanh nhôm định hình: vì mình gắn ở phần góc vuông giữa tủ và tường bếp nên mình chọn loại góc vuông (chữ V). Đi kèm thanh định hình đã có ốp tán sáng luôn. Giá 20k/m.
- Ngoài ra, anh em cũng có thể chọn loại nhôm định hình chữ U cũng được, khi đó ánh sáng chiếu vuông góc xuống sẽ đỡ bị hắt ra ngoài nhiều hơn, giúp giảm chói mắt.
- [4] Keo silicon. Nẹp đi kèm thanh nhôm không dùng được, vì vậy mình quyết định dùng keo silicon. Mình chọn loại Apollo 500 màu trắng, khô nhanh, cho dễ thi công. Anh em có thể mua ở tiệm điện nước gần nhà. Đồng thời sẽ cần có súng bắn keo. Giá đâu đó khoảng 70k cả keo cả súng.
- Hoặc nếu muốn đơn giản và dễ dàng hơn, anh em cũng có thể sử dụng băng keo 2 mặt [5] để cố định nhôm định hình thay cho silicon. Nên mua loại tốt để lâu ngày không rớt ra
- Nếu không cần dùng đến các tính năng nhà thông minh, không quá quan trọng việc đi dây công tắc, anh em có thể dùng công tắc điều khiển 12V, có một số loại như [6] công tắc cảm ứng, cảm biến vẫy tay. Loại này thì rẻ, chỉ tầm 50-70k, tuy nhiên sẽ cần khoan đục và bản thân mình thấy ít thẩm mĩ. Lưu ý: nếu dùng loại công tắc này thì mạch điện sẽ khác với trong bài này, công tắc sẽ nằm giữa nguồn 12V và LED.
- Nếu muốn dùng công tắc thông minh như mình, sẽ cần đến 2 thiết bị đó là [7] công tắc thông minh Wifi Tuya có tích hợp chức năng thu sóng RF và một chiếc [8] remote phát sóng RF (remote này có hình giống công tắc điện 86x86mm, có thể chọn loại có cảm ứng, hoặc nút bấm). Phương án này thì đắt hơn, tầm 200k cho 2 món.
Bên trái là công tắc Wifi + RF433, sử dụng app Tuya hoặc SmartLife. Bên phải là remote RF trong hình hài của cái công tắc cảm ứng.
Tổng cho phí cho toàn bộ linh kiện rơi vào khoảng 450,000đ.
Đồ nghề
Dưới đây là những đồ nghề mình sử dụng:
- Sẽ cần một chiếc cưa, dũa và kìm cắt để có thể cắt được thanh nhôm định hình theo chiều dài mong muốn (hoặc thử nhắn tin với shop để họ hỗ trợ cắt đúng theo kích thước mong muốn)
- Băng keo điện
- Bút thử điện
- Tua vít
- Kìm để tuốt dây điện
- Kéo để cắt led
Sơ đồ mạch điện
Quảng cáo
Sơ đồ mạch điện mà mình sử dụng như ảnh dưới, trong đó công tắc Wifi + thu RF đóng vai trò chính trong việc đóng, ngắt mạch điện, đồng thời có thể kết nối với điện thoại qua hệ sinh thái Tuya. Bên cạnh đó, cũng có thể nhận tín hiệu từ công tắc cảm ứng / vật lý RF, để có thể dễ dàng bố trí công tắc cảm ứng tại khu vực bếp mà không cần đi dây nổi.
Trước khi lắp đặt, anh em có thể đấu điện theo sơ đồ để test xem mọi linh kiện có hoạt động không, đồng thời cũng có thể cài đặt sẵn luôn công tắc Wifi như là kết nối app, kết nối mạng Wifi, kết nối với công tắc RF.
Nhìn chung là dùng ứng dụng Tuya hoặc Smart Life để setup rất đơn giản, mở app ra là đã thấy công tắc hiện lên luôn rồi, dùng giao thức Bluetooth để setup và chỉ cần làm theo hướng dẫn của app để kết nối Wifi cũng như RF là được.
Lắp đặt LED tủ bếp
Bước 1: Đi dây 12V
Vì nguồn LED và công tắc Wifi mình có thể giấu bên trong máy hút mùi, vì thế gần cũng cần phải tìm đường để đi dây điện 12V từ nguồn ra dây LED. Rất may là phía sau máy hút mùi có một khe nhỏ để mình đi dây ra ngoài. Mình sẽ đi dây này trước tiên để đảm bảo việc giấu dây sau này thuận lợi. Anh em có thể quan sát khu vực máy hút mùi, thường sẽ có những khoảng hở nho nhỏ đủ để dây điện đi qua.
Anh em cũng có thể đo luôn độ dài của dây LED để có thể cắt và gắn luôn đầu dây led vào đoạn dây điện này và sau đó rút ngắn nó lại, chỉ để lại một khoảng vừa đủ.
Bước 2: Gắn thanh nhôm định hình
Cưa đúng khoảng cách và gắn thanh nhôm định hình vào vị trí mong muốn bằng silicon hoặc băng keo. Nhớ gắn đầu nhựa để bịt kín khung nhôm (có đi kèm khi mua) cho 2 thanh đầu tiên và cuối cùng nha.
Lưu ý: vì nhôm mỏng nên cưa sẽ hơi khó, mình thường chỉ kéo 1 chiều thuận theo lưỡi cưa, và lúc gần đứt hết có dùng kìm cắt để bấm lìa. Sau khi cưa xong, anh em có thể dũa cho bớt sắc và sau đó nhớ kiểm tra các góc và rãnh để luồn ốp tản sáng không bị méo. Vì là nhôm nên cũng dẻo và dễ uốn.
Lưu ý 2: nên gắn thanh nhôm định hình thẳng hàng nhau để về sau gắn ốp tản sáng sẽ dễ, đều và đẹp hơn, có thể dùng băng dính trong để gá tạm vào tránh thanh nhôm bị xê dịch lúc keo chưa khô.
Bước 3: Dán LED vào nhôm định hình
Chờ keo của khung nhôm định hình khô thì lột băng keo 2 mặt phía sau LED và dán vào khung nhôm định hình.
Sau đó có thể ốp tản sáng. Bề mặt của tản sáng có lớp nilong bảo vệ nên anh em cứ yên tâm thi công, xong xuôi lột nó ra sau. Để ốp tản sáng thì mình thường kê 1 cạnh vào rãnh trên khung nhôm trước rồi từ từ ấn cạnh còn lại vào đúng vị trí.
Bước 4: Gắn nguồn
Kết nối LED với nguồn 12V - chưa cần ngắt cầu dao - nhớ chú ý hai cực âm dương
Kết nối nguồn 12V với công tắc thông minh - chưa cần ngắt cầu dao - chú ý gắn vào L out và N out của công tắc
Kết nối công tắc thông minh với nguồn 220V của máy hút mùi - CẦN NGẮT ĐIỆN - NHỚ NGẮT ĐIỆN - NHỚ NGẮT CẦU DAO. Kết nối nguồn 220V với L in và N in của công tắc.
Ở bước này, trước khi ngắt điện anh em nên dùng bút thử điện để xác định dây pha (L) và trung tính (N) của nguồn để kết nối đúng với công tắc. Sau khi ngắt điện, cũng nên dùng bút thử điện kiểm tra lại lần nữa xem điện đã được ngắt thật sự chưa để đảm bảo an toàn.
Sau khi kết nối xong, anh em có thể bật lại điện để test toàn bộ hệ thống. Nếu ổn rồi thì giấu nguồn và công tắc thông minh lên máy hút mùi, cũng có thể dùng keo silicon hoặc bắt vít.
Trên máy hút mùi thường sẽ có nhiều không gian trống, anh em có thể chọn góc nào sạch sẽ, ít bị bắn dầu mỡ để đặt linh kiện lên đó, một vị trí mình gợi ý đó là ở gần bộ nguồn và công tắc của chính máy hút mùi, đó sẽ là nơi nhà sản xuất chọn để đặt linh kiện.
Nhét công tắc Wifi vào trong máy hút mùi có thể làm suy giảm cường độ sóng Wifi và RF, vì vậy, anh em cũng cần lưu ý việc này. Bản thân mình không bị ảnh hưởng, RF vẫn hoạt động trong phạm vi mình cần và Wifi cũng vẫn kết nối khá tốt dù cường độ sóng không cao như khi ở bên ngoài.
Kết quả sau khi hoàn thiện
Công tắc RF khá tương đồng với những công tắc khác trong nhà mà không phải đi dây dẫn giúp gọn gàng và duy trì vẻ đẹp, mình có thể gắn công tắc này trong phạm vi vài mét quanh cục nhận sóng RF.
Dây được giấu kĩ, không có đoạn nào chạy nổi bên ngoài, không phá đám cảnh quan nội thất bếp vốn có.
Đây là bếp lúc tắt và bật đèn, không có đường dây nào lộ ra, tránh làm ảnh hưởng đến thẩm mĩ. Có thể điều khiển qua điện thoại hoặc giọng nói bằng Google Assistance và Home.
Hiện mình thấy nhược điểm duy nhất của giải pháp này đó là vì công tắc nằm trước nguồn led, nên khi bật công tắc lên sẽ có delay một chút xíu từ lúc nghe tiếng đóng rơ le cho đến lúc led sáng lên, cơ bản là rất ngắn nên cũng không đáng kể.
Nếu cần hỏi đáp hay hỗ trợ thêm về giải pháp này, anh em có thể bình luận ở bên dưới nha. Ngoài ra, nếu có giải pháp hay ho nào khác, mời anh em chia sẻ thêm.
Cảm ơn các bạn đã đọc bài viết của Ngon Bổ Xẻ trên Tinh Tế, mình cũng có Website, Facebook, Telegram, YouTube và Group chia sẻ deal hời
