Thường thì chúng ta sẽ nghe cánh tài xế nói là xe số sàn (MT - Manual Transmission) sẽ tiết kiệm xăng dầu hơn xe số tự động (AT - Automatic Transmission), nhưng nếu để ý công bố của hãng sản xuất trên cùng 1 dòng xe, nếu có bán song song cả 2 phiên bản MT và AT thì đa số xe có mức tiêu hao nhiên liệu của bản AT (hoặc bản CVT) thấp hơn MT, tại vì sao?
*CVT (Continuously Variable Transmission) là hộp số biến thiên vô cấp, nó không có cấp số như xe MT/AT, nhà sản xuất vẫn có thể làm giả lập cấp số để tăng cảm giác lái, ví dụ CVT 7 cấp hoặc thậm chí là 10 cấp.
**Người ta viết tắt cấp hộp số như sau:
Trước hết, chúng ta phải xem trên thực tế là dung tích động cơ và điều kiện sử dụng, xe chạy trong thành phố hay đi đường trường ngoài đô thị.
*CVT (Continuously Variable Transmission) là hộp số biến thiên vô cấp, nó không có cấp số như xe MT/AT, nhà sản xuất vẫn có thể làm giả lập cấp số để tăng cảm giác lái, ví dụ CVT 7 cấp hoặc thậm chí là 10 cấp.
**Người ta viết tắt cấp hộp số như sau:
- 6AT: tự động 6 cấp, tương tự là 7AT/8AT/9AT/10AT
- 5MT: số sàn 5 cấp
Trước hết, chúng ta phải xem trên thực tế là dung tích động cơ và điều kiện sử dụng, xe chạy trong thành phố hay đi đường trường ngoài đô thị.
Trong đô thị
Đa số đường nội thành ở VN chỉ cho phép chạy tối đa là 60km/h, trừ những đường lớn, nhiều lane như đại lộ Võ Văn Kiệt, Quốc lộ 20, Trường Chinh về phía An Sương vv và vv có thể cho chạy đến 70-80km/h.Xem lại: Tốc độ tối đa khi tham gia giao thông
Với tốc độ tối đa cho phép là 60km/h mà xe cộ quá đông, thường thường chỉ chạy được 50 là hết mức, lúc này xe số sàn sẽ phát huy hiệu quả tiết kiệm nhiên liệu. Những người quen lái xe MT sẽ chủ động giữ vòng tua máy thấp để tiết kiệm xăng, bằng cách vô số sớm hơn, thường thấy nhất là xe vừa lăn bánh thì lên số 2, chạy được 20km/h là vào luôn số 3.
Thông số của hãng công bố, bản MT tiết kiệm xăng hơn khi đi trong đô thị, nhưng hao xăng hơn khi đi ngoài đô thị
Nếu hay đi xe taxi, anh em sẽ thấy là thói quen này có 1 nhược điểm chí mạng: động cơ xe sẽ ù ù và dội tiếng ồn vào trong, nghe rất nhức tai và khó chịu (đặc biệt là xe chạy dầu diesel), nếu gặp tài xế vô số không ngọt thì xe còn cà giật nữa, dễ say xe.
Một mẫu xe khác, bản CVT (giả lập 7 cấp số) ăn uống ít hơn bản 5MT trong cả 3 điều kiện chạy
Chạy đường trường
Khi chúng ta chạy đường trường, tốc độ chạy nhanh và ít phải tăng tốc giảm tốc, lúc này hộp số AT, CVT sẽ phát huy hiệu quả của nó.ECU của xe sẽ tự động tính toán và nó tự biết khi nào thì lên số, lúc nào cần xuống số, tùy theo tốc độ, vòng tua máy thích hợp, đảm bảo xe hoạt động hiệu quả nhất.
Quảng cáo
So với việc chúng ta tự cảm nhận tua máy, nhìn đồng hồ tốc độ để vô số bằng tay thì ECU và hộp số của xe AT làm việc với nhau để chuyển số, mà cái gì máy tính làm thì nó sẽ chính xác hơn là chúng ta tự làm.
Mình cài cruise control ở tốc độ 70km/h, xe đi 4 người, máy lạnh 26 độ C, nhiệt độ ngoài trời 33 độ C, xe báo mức tiêu hao 5L/100km, vòng tua máy khoảng 1600 (xe 6AT 2.0L)
Dung tích động cơ
Việc so sánh khả năng tiêu thụ nhiên liệu giữa xe MT và AT chỉ có ý nghĩa khi so sánh trong cùng 1 dòng xe, có bán phiên bản MT và AT, hoặc CVT, và có cùng dung tích động cơ, vì động cơ càng lớn thì càng tiêu tốn nhiều nhiên liệu. Chúng ta không thể đem so sánh mức tiêu hao của xe 1.5L MT và 2.0L ATTrong công bố của mẫu xe này, bản số sàn 5 cấp động cơ 1.3L mặc dù xác xe nhẹ hơn 30kg nhưng vẫn ăn xăng hơn bản số tự động 4 cấp động cơ 1.5L
Quảng cáo
Ngoài ra đối với đa số xe phổ thông thì MT là phiên bản “giá rẻ”, ít trang bị và đồ chơi hơn xe AT, dẫn tới việc trọng lượng xe MT cũng nhẹ hơn xe AT, ảnh hưởng đáng kể tới khả năng tiêu thụ xăng dầu.
Hộp số AT càng nhiều cấp càng tiết kiệm nhiên liệu
Đa số các dòng xe phổ thông sử dụng hộp số AT 5 cấp và 6 cấp (viết tắt là 5AT/6AT), một số loại xe dung tích động cơ dưới 1.4L còn có bản 4AT.Bên cạnh việc cải tiến động cơ, các hãng sản xuất xe cũng trang bị cho những dòng xe đời mới hộp số AT nhiều cấp hơn, ví dụ Mercedes-Benz dùng hộp số 9AT, Lexus và Ford/GM là 3 hãng xe có hộp số AT nhiều cấp nhất hiện nay, lên tới 10 cấp. (Ford và GM liên minh cùng phát triển hộp số 10AT).
Anh em có thể liên tưởng việc này với 1 cuộc thi chạy điền kinh tiếp sức. Cùng quãng đường 1000m nếu 4 người chạy thì chắc chắn sẽ nhanh hơn và đỡ mệt hơn so với đội chỉ có 2 người.
Hộp số càng nhiều cấp thì khi chạy, xe sẽ chuyển số càng mượt mà và êm ái hơn, đồng thời nó giữ cho tua máy ở mức hợp lý so với tốc độ xe đang chạy, điều này cũng có nghĩa là xe sẽ ít hao xăng hơn.
Dĩ nhiên điều này chỉ có thể so sánh trong cùng 1 hãng xe, thậm chí là cùng 1 dòng xe, chứ không thể đem so sánh giữa 2 hãng xe khác nhau được, vì hàm lượng công nghệ mà mỗi hãng tích hợp cho từng dòng xe của họ sẽ khác nhau, chưa chắc hộp số 10 cấp của xe Ford Ranger là dòng phổ thông, lại có thể so sánh độ êm ái và mượt mà với hộp số 7AT trên xe Audi hoặc 8AT trên xe BMW và 9AT trên xe Mercedes-Benz, vốn là 3 thương hiệu xe hạng sang hàng đầu thế giới.