![[Theo dòng chảy của Pop] Phần 1: khởi đầu, lược sử phát triển của US-UK Pop](https://photo2.tinhte.vn/data/attachment-files/2022/08/6091951_tinhte_olivia_rodrigo.jpg)
Được mở đầu bằng những đề tài phổ biến theo từng thời điểm, nhạc pop đã phát triển không ngừng để trở thành một cái gì đó rất riêng. Giới tinh hoa và giới phê bình cho rằng pop là một thể loại nhạc nông cạn, dễ nghe dễ quên với lời hát chủ yếu nói về tiệc tùng xa hoa, rượu chè, tình dục, tâm sinh lý tuổi thanh, thiếu niên… Pop sở hữu nhiều điều đặc sắc, nhất là giá trị bền bỉ và phổ biến của nó. Pop là một sự hòa trộn của những âm thanh đủ loại, kết nối bằng giai điệu và cấu trúc của nhạc pop truyền thống để ngày càng thay đổi phù hợp với từng thời kỳ, pop thể hiện cái nhìn của một thế hệ nghệ sỹ trẻ kế thừa những kết tinh của pop, của blues, của rock, nhạc điện tử và tạo ra một dòng nhạc được nhiều người nghe nhất mọi thời gian. Ca từ của nhạc pop cũng thường ưu tiên hát về các chủ đề dễ làm người nghe ghi nhớ, dễ hát theo, chủ đề rộng rãi. Trong phần 1, mình xin nêu ra một số nhận định và tóm tắt của nhạc pop ở 2 thị trường hàng đầu là US và UK.
Bắt đầu từ giai đoạn thịnh hành của rock’n’roll vào những năm 50’, nhạc pop cũng bắt đầu phát triển mạnh mẽ hơn nhờ công của nhà sản xuất Mitch Miller. Ông làm việc tại hãng thu Columbia Records và hợp tác cùng các nghệ sỹ lớn với mục tiêu tạo ra “một thứ âm nhạc không bị giới hạn trong bất kỳ thể loại đơn điệu nào”. Mitch Miller sản xuất nhạc country, blues và folk trên nền rock cổ điển, tạo ra một thể loại nhạc mới có khả năng truyền đạt cảm xúc dễ dàng và mượt mà hơn, thể hiện qua tài năng của các nghệ sỹ như Johnnie Ray, Frankie Laine hay Guy Mitchell. Thập niên 50’ cũng là thời kỳ vàng của Elvis Presley với các bản tình ca êm ái đi vào lòng người.
Ngay khi mới ra đời, nhạc pop đã được quan tâm nồng nhiệt bởi giới trẻ thời đó, rồi tiếp tục gây nhiều dấu ấn hơn khi chiếc radio cầm tay ra đời cho phép người nghe mang giai điệu yêu thích của mình đến bất cứ nơi đâu. Nhạc pop bắt đầu tiếp nhận những ảnh hưởng về sở thích và nhận thức của thính giả, ví dụ như các ca khúc của The Beach Boys với giai điệu “lướt sóng” có thể nghe thấy trên bãi biển California. Tuy nhiên động lực thực sự của nhạc pop trong thập niên 60’ đến từ cuộc tấn công của The Beatles vào các bảng xếp hạng Mỹ. Đây cũng chính là thời điểm các nghệ sỹ Anh Quốc dồn dập “đổ bộ” vào Mỹ với hành trang chính là sắc thái âm nhạc riêng biệt của họ. The Beatles cực kỳ ăn khách khi có thể kết hợp tuyệt vời giữa beat, rock và pop ballad, và lập tức chiếm lĩnh các bảng xếp hạng ở Mỹ. The Dave Clark Five với single Over and Over đứng nhất trên các bảng xếp hạng ở Mỹ vào năm 1965, vượt qua cả The Beatles. Nhạc pop lúc này chia ra thành các phân nhánh riêng biệt như bubblegum pop hay baroque pop nhằm hướng đến phân khúc người nghe riêng biệt.
Giai đoạn hình thành: 1950 - 1970
Bắt đầu từ giai đoạn thịnh hành của rock’n’roll vào những năm 50’, nhạc pop cũng bắt đầu phát triển mạnh mẽ hơn nhờ công của nhà sản xuất Mitch Miller. Ông làm việc tại hãng thu Columbia Records và hợp tác cùng các nghệ sỹ lớn với mục tiêu tạo ra “một thứ âm nhạc không bị giới hạn trong bất kỳ thể loại đơn điệu nào”. Mitch Miller sản xuất nhạc country, blues và folk trên nền rock cổ điển, tạo ra một thể loại nhạc mới có khả năng truyền đạt cảm xúc dễ dàng và mượt mà hơn, thể hiện qua tài năng của các nghệ sỹ như Johnnie Ray, Frankie Laine hay Guy Mitchell. Thập niên 50’ cũng là thời kỳ vàng của Elvis Presley với các bản tình ca êm ái đi vào lòng người.
Ngay khi mới ra đời, nhạc pop đã được quan tâm nồng nhiệt bởi giới trẻ thời đó, rồi tiếp tục gây nhiều dấu ấn hơn khi chiếc radio cầm tay ra đời cho phép người nghe mang giai điệu yêu thích của mình đến bất cứ nơi đâu. Nhạc pop bắt đầu tiếp nhận những ảnh hưởng về sở thích và nhận thức của thính giả, ví dụ như các ca khúc của The Beach Boys với giai điệu “lướt sóng” có thể nghe thấy trên bãi biển California. Tuy nhiên động lực thực sự của nhạc pop trong thập niên 60’ đến từ cuộc tấn công của The Beatles vào các bảng xếp hạng Mỹ. Đây cũng chính là thời điểm các nghệ sỹ Anh Quốc dồn dập “đổ bộ” vào Mỹ với hành trang chính là sắc thái âm nhạc riêng biệt của họ. The Beatles cực kỳ ăn khách khi có thể kết hợp tuyệt vời giữa beat, rock và pop ballad, và lập tức chiếm lĩnh các bảng xếp hạng ở Mỹ. The Dave Clark Five với single Over and Over đứng nhất trên các bảng xếp hạng ở Mỹ vào năm 1965, vượt qua cả The Beatles. Nhạc pop lúc này chia ra thành các phân nhánh riêng biệt như bubblegum pop hay baroque pop nhằm hướng đến phân khúc người nghe riêng biệt.
Những phân nhánh của nhạc pop bắt đầu mất dần trong những năm 70’ có thêm một dòng nhạc hấp dẫn, mình nghĩ anh em ít nhiều gì cũng có nghe qua, đó là power pop, một thể loại kết hợp giữa punk rock và pop (Romantics, Cheap Trick, Blondie, The Cars, The Bangles, The Who, nhiều quá kể không hết…), dễ nghe và thường có màu sắc vui vẻ, kèm theo hình ảnh MV nhiều màu sắc, có điệu nhảy riêng nên thu hút một lượng lớn người nghe trẻ.
Trong thời kỳ này, Nhạc country cũng dần được biết đến nhiều hơn và gầy dựng được một lượng fan chính thống. Kiểu hát luyến láy với giai điệu pop pha trộn với country tự nhiên trở nên thật lôi cuốn. Những nghệ sỹ tiêu biểu trong giai đoạn này có thể nhắc đến như The Jackson 5, Elton John và Queen. Dòng nhạc của Elton John cực kỳ đa dạng trải dài từ pop ballad đến arena rock, nổi bật với các ca khúc như “Bennie and the Jets” hay “Don’t Go Breaking My Heart”. Queen mạo hiểm hơn với hard rock và chuyển dần sang arena rock / pop rock, chiếm hầu như toàn bộ thời lượng các kênh âm nhạc trên radio. The Jackson 5 cũng cực kỳ lôi cuốn với "I Want You Back" và "ABC".
Bùng nổ vào những năm 1980
Trong giai đoạn này, thu âm kỹ thuật số đã trở nên cực kỳ thông dụng và giúp nhạc pop đặt được nền tảng rất vững vàng. Những chiếc synthesizer đưa âm thanh điện tử vào nhạc pop mang đến trải nghiệm rất đặc biệt, tạo tiền đề cho dance pop và techno. “Thriller” của Michael Jackson cho đến nay vẫn là album bán chạy nhất mọi thời đại. Prince cũng là nghệ sỹ quan trọng với thành tựu âm nhạc dàn trải từ pop, rock, funk... đến hầu như mọi thể loại khác. Cũng không thể không nhắc đến các nữ ngôi sao nhạc pop như Whitney Houston và Madonna, cùng ca khúc “Like A Virgin” làm mưa làm gió các bảng xếp hạng. Thập niên 80’ đã tạo ra một nền văn hóa nhạc pop mà không có thời kỳ nào khác trước nó làm được, đủ sức sống và ảnh hưởng mãi đến ngày nay.
Những năm 1990 - Ngày nay
Trong giai đoạn này nhạc pop cũng tiếp tục phát triển không ngừng, đặc biệt với sự ra đời của các nhóm nữ. Spice Girls (Anh) nổi lên tại thị trường Mỹ và trở thành nhóm nhạc Anh Quốc thành công nhất về mặt thương mại chỉ sau The Beatles, gây tiếng vang lớn với single “Spice Up Your Life”. Tiếp theo đó là sự xuất hiện của một loạt các ngôi sao nhạc pop cực kỳ được yêu thích như Backstreet Boys với "Quit Playing Games (With My Heart)" hay Britney Spears và siêu hit "Baby One More Time".
Quảng cáo
Trong những năm 2000, nhạc pop đã phân thành vô số các nhánh nhỏ để nghệ sỹ thỏa sức thể hiện cá tính của mình. Teen pop nổi bật với Britney Spears và Christina Aguilera, trong khi đó power pop vẫn trụ lại Blink 182 cùng bản hit “All the Small Things” để tạo cảm hứng cho thế hệ nghệ sỹ punk pop tiếp theo như Simple Plan hay Fall Out Boy. Cuối thập niên 2000, nhạc pop bắt đầu được pha trộn hip hop và R&B, nổi bật với Rihanna (“Umbrella”) hay Lady Gaga với “Poker Face” liên tục giành 2 giải Grammy. Nhạc pop chính thức trở thành dòng nhạc của các âm thanh và giai điệu từ khắp các dòng nhạc đang tồn tại.
Càng về sau, sự nhuần nhuyễn trong việc kết hợp nhiều phối liệu khác nhau và tính thích nghi nhanh chóng của các nghệ sĩ trẻ còn làm cho nhạc pop giữ vững ngôi vương trên các bảng xếp hạng âm nhạc, ví dụ như Beck có Sea Change mới màu sắc vừa có country, blues, và cả nhạc cổ điển.
Chắc anh em có thể thấy Olivia Rodrigo và The Weekend đã khuynh đảo thị trường âm nhạc này thế nào rồi.
Quảng cáo
Âm nhạc hiện nay còn nhận được nhiều sự hỗ trợ mang tính công nghệ như AI, pop cũng không ngoại lệ. Pop không dừng lại ở giai điệu hấp dẫn mà còn sử dụng ca từ lặp đi lặp lại, thứ vốn có thể gây nhàm chán cho người nghe. Hiện nay, nhạc pop càng phát triển phong phú và đa dạng hơn nữa khi dung nạp thêm nhiều nét văn hóa hơn, mang đến cho nó sự phức tạp mà kỳ diệu, khả năng sáng tạo vô tận chỉ từ các âm điệu quen thuộc.
