#TinhteLookBack - Cái nhìn chung về thị trường đĩa vinyl năm 2020

Các album vinyl bán chạy nhất trong nửa đầu năm 2020 đến từ những nghệ sỹ nổi bật như Billie Eilish, Harry Styles... và có cả album Greatest Hits của Queen cùng album nhạc phim Guardians of the Galaxy. 5 trong số 10 album bán chạy nhất cũng có thời gian phát hành trước năm 2000. 2 trong số các album vinyl bán chạy nhất thuộc về nhóm nhạc K-Pop BTS và The Weeknd.

Tính từ tháng 1 đến tháng 6/2020 có 8.8 triệu đĩa vinyl và 10.2 triệu đĩa CD được bán ra, chỉ chiếm khoảng 7% trong số tổng lợi nhuận thu về của ngành âm nhạc. Phần còn lại thuộc về các mảng streaming và download nhạc số. Tuy vậy mảng download cũng giảm khá nhiều khi ngày càng ít người truy cập các trang bán nhạc số như iTunes, thay vào đó tăng mạnh truy cập các dịch vụ stream như Spotify, Apple Music và YouTube. Tổng lợi nhuận của các dịch vụ này tăng đều 12% hàng năm và chiếm 85% tổng doanh thu của ngành nhạc.



RIAA tổng kết lợi nhuận thu về trong 6 tháng đầu năm 2020 của mảng nhạc thu âm là khoảng 5.6 tỷ USD, tăng 5.6% so với cùng kỳ năm 2019. Mảng nhạc trình diễn live giảm mạnh do tình hình dịch bệnh ngày càng tăng cao.

Tại thị trường Anh

Tại Anh, doanh số vinyl ở Anh vừa đạt mức tăng trưởng mạnh nhất trong vòng 3 thập kỷ trở lại đây. Lý do là người yêu nhạc không thể đến xem các buổi biểu diễn của nghệ sỹ mà họ yêu thích, vì thế đành phải mua album về nhà nghe. Theo các báo cáo doanh thu âm nhạc, doanh số vinyl ở Anh đã tăng gần 10% trong năm nay, sắp phá vỡ mốc doanh số 100 triệu bảng vào cuối năm 2020. Đây cũng đánh dấu sự trở lại của định dạng băng đĩa vật lý sau khi giảm rất mạnh vào hồi tháng 4 do dịch Covid-19.

Đại dịch cũng khiến cho nhu cầu chơi băng cassette tăng hơn 85% trong năm 2020, mang lại tổng doanh số 1 triệu bảng chỉ riêng cho băng cassette. Trái lại thị trường âm nhạc không còn chuộng đĩa CD nữa và kết quả là doanh số của định dạng này giảm tới 30% chỉ trong năm nay (theo thông tin từ ERA). Nếu điều này tiếp diễn thì 2020 sẽ là năm tệ nhất của CD tính từ 1987 với mức doanh số chỉ khoảng 150 triệu bảng.

Tại Việt Nam

Tại Việt Nam, thị trường đĩa đã có một năm 2020 sôi động. Năm nay chúng ta có những album nổi bật như:

• Tình Vẫn Còn Xanh (Thanh Hà)

• Mùa Thu Ru em (Bằng Kiều)

• Truyện Ngắn (Hà Anh Tuấn)

• Nơi Gặp Gỡ Tình Yêu (Thanh Lam)

• Lê Cát Trọng Lý (Lê Cát Trọng Lý)

• Tỉnh Giấc Khi Ông Trời Đang Ngủ (Trang)

• Bình Yên (Quốc Bảo)

• My Guitar My Friends 2 (Quốc Bảo)

• Hoàng (Hoàng Thùy Linh)

Số lượng album có phiên bản LP không phải là quá nhiều nhưng cũng phần nào cho thấy sự hòa nhập của những nghệ sĩ Việt Nam với trào lưu đang lên của thế giới, chủ yếu là pop và các dòng nhạc smooth jazz nhẹ nhàng, dễ nghe. Các shop bán đĩa, bán mâm cũng nhiều hơn ở các thành phố lớn trong nước ta, điều này làm mọi người có cơ hội để trải nghiệm dùng thử, được làm quen với các thao tác khi sử dụng mâm và đĩa hơn.

Chi phí thiết bị hợp lý hơn


Rào cản về chi phí hiện tại cũng đã được gỡ bỏ khi ngày càng xuất hiện những dòng turntable nhập môn hay tầm trung nhưng vẫn cho chất âm rất tốt, đánh đổ được định kiến rằng chơi turntable là thú vui chỉ dành cho dân đại gia. Người mới chơi, chưa biết gì thì mua các mâm Auto như AudioTechnica LP60XUSB, mâm này có chức năng full auto nên chỉ cần bỏ đĩa vào nhấn nút play là có nhạc nghe.


Với người yêu cầu âm thanh có chất lượng tốt hơn, đã quen với các thao tác sử dụng thiết bị rành hơn rồi thì có thể an phận với một chiếc mâm tầm trung có tích hợp sẵn phono như TEAC TN-4D, Music Hall Classics hoặc Music Hall MMF1.5.

Theo Scott Hagen (CEO của hãng mâm nhập môn Victrola). Tại thị trường Mỹ, 85% thị phần âm nhạc hiện nay là dịch vụ stream qua mạng, 6% là mô hình tải về và phần còn lại là các định dạng vật lý như vinyl, cassette và CD. Tuy đĩa vinyl vẫn chưa được ưa chuộng như các dịch vụ nhạc số nhưng chúng ta có quyền hy vọng vào một tương lai tươi sáng hơn. Một thăm dò thị trường trên khoảng 400 người trong độ tuổi từ 18 ~ 70 cho kết quả với hơn 55% có sở hữu đầu turntable tại nhà, và hơn 70% cho biết họ thường xuyên nghe nhạc bằng turntable.


Ngoài ra khi thăm dò những người trong độ tuổi từ 18 ~ 29, kết quả cho thấy hơn 60% có sở hữu chiếc turntable tại nhà trong khi những người còn lại có dự định sẽ sắm một chiếc turntable.

Văn hóa chơi, sưu tập vinyl, mới lạ, hấp dẫn hơn so với streaming

Nghe nhạc bằng đĩa vinyl không nhanh chóng như khi stream nhạc trên smartphone từ Spotify hay Apple Music chỉ với một thao tác nhấn nút, nhưng lại mang đến trải nghiệm rất đáng nhớ. Chúng ta có thể từ từ lấy đĩa ra khỏi vỏ, để đĩa lên turntable rồi đặt kim và cuối cùng là thưởng thức nhạc, từ đó biến trải nghiệm nghe nhạc thành “một quá trình”. Chưa hết, vừa nghe nhạc vừa đọc các thông tin thú vị phía sau bìa đĩa cũng cung cấp cho người yêu nhạc thêm hiểu biết về bối cảnh, ý tưởng âm nhạc.



Người ta mua đĩa Vinyl không chỉ để nghe mà còn để sưu tầm, nhưng ấn phẩm giới hạn luôn luôn có giá trị cao khi bán lại. Chưa kể là người dùng cũng rất tự hào khi chụp hình các đĩa vinyl nhiều màu sắc, phiên bản giới hạn với số lượng bán ra ít, ví dụ như album Folklore của Taylor Swift chẳng hạn.






Mình có tham gia một hai event và cảm thấy là các bạn rất tò mò và hứng thú khi được tự tay trải nghiệm đĩa vinyl và mâm turntable nói chung.
2020 là vậy, hy vọng năm 2021 sắp tới, thị trường đĩa ở VN sẽ bùng nổ hơn, có nhiều đầu album hơn, chất lượng được đầu tư kỹ càng hơn trong khâu thu âm. À, theo mình là các label ở Việt Nam không nên bỏ đĩa vinyl bằng bao giấy, vì như vậy trong quá trình vận chuyển, đĩa rất dễ bị trầy, đã vậy bụi giấy khi bám vào trong rãnh đĩa sẽ tạo ra âm thanh sột soạt, chùi rửa rất khó ra, tốt nhất là để trong túi plastic chống tĩnh điện dành cho vinyl là tốt nhất.

Đọc thêm nhiều bài khác tại Audio.tinhte.vn nhé anh em 😁