Trong vòng nửa thế kỷ qua, các nhà thiên văn học trên toàn thế giới đã không ngừng quét vũ trụ thông qua những hệ thống kính viễn vọng vô tuyến khổng lồ nhằm tìm kiếm tín hiệu của một nền văn minh khác ngoài Trái Đất. Trong số đó, SETI có lẽ là dự án tìm kiếm quy mô và rộng lớn nhất nhưng cho đến nay, chúng ta vẫn chưa tìm thấy gì cả, con người vẫn đơn độc trong vũ trụ rộng lớn này, ít nhất là dựa theo hiểu biết hiện nay.
Seth Shostak, người đứng đầu Viện SETI lạc quan cho rằng chỉ trong vòng 2 thập kỷ tới, con người sẽ nhận được tín hiệu của người ngoài hành tinh. Tuy vậy, cũng có những ý kiến ít lạc quan hơn. Nhà thiên văn học Yervant Terzian đến từ Đại học Cornell cho rằng sớm nào chăng nữa thì cũng phải mất 1.500 năm tín hiệu từ người ngoài hành tinh mới đến được Trái Đất, mà chưa biết là tới lúc đó còn ai để nhận "cuộc gọi" đó hay không.
Tuy nhiên, nhiều nhà thiên văn tại SETI cho rằng chúng ta không nên chỉ ngồi đó mà tìm kiếm những tín hiệu. Thay vào đó, con người cần chủ động liên lạc với các nền văn minh khác (nếu có) để chứng minh sự hiện diện của Trái Đất trong vũ trụ. Những nhà khoa học đi theo chủ nghĩa này tập hợp lại và hình thành nên một tổ chức gọi là METI (Messaging Extraterrestrial Intelligences - thông điệp cho trí tuệ ngoài hành tinh).
Trong số này, METI International là tổ chức lớn mạnh nhất, được dẫn dắt bởi tiến sĩ Douglas Vakoch với sứ mệnh thiết kế và gửi vào không gian những thông điệp đại diện cho loài người. Hướng đến mục tiêu này, Vakoch và các cộng sự của ông tại METI International đang phải đương đầu với không ít khó khăn. Ngoài các thử thách về vấn đề kỹ thuật, họ còn phải đối mặt với những phê bình của những người ủng hộ SETI.
Nhóm đối lập với METI trong đó bao gồm cả nhà vật lý lý thuyết nổi tiếng Stephen Hawking cho rằng bởi vì chúng ta không biết trí thông minh ngoài Trái Đất như thế nào, tốt xấu ra sao, nên việc gửi cho họ một thông điệp tiềm ẩn rất nhiều rủi ro. Nếu người ngoài hành tinh là những sinh vật mến khách, chuyện đó không thành vấn đề. Nhưng nếu họ hiếu chiến, việc gửi tin nhắn cho họ chả khác bạn la lên rằng "Tấn công bọn tôi đi".
Seth Shostak, người đứng đầu Viện SETI lạc quan cho rằng chỉ trong vòng 2 thập kỷ tới, con người sẽ nhận được tín hiệu của người ngoài hành tinh. Tuy vậy, cũng có những ý kiến ít lạc quan hơn. Nhà thiên văn học Yervant Terzian đến từ Đại học Cornell cho rằng sớm nào chăng nữa thì cũng phải mất 1.500 năm tín hiệu từ người ngoài hành tinh mới đến được Trái Đất, mà chưa biết là tới lúc đó còn ai để nhận "cuộc gọi" đó hay không.
Tuy nhiên, nhiều nhà thiên văn tại SETI cho rằng chúng ta không nên chỉ ngồi đó mà tìm kiếm những tín hiệu. Thay vào đó, con người cần chủ động liên lạc với các nền văn minh khác (nếu có) để chứng minh sự hiện diện của Trái Đất trong vũ trụ. Những nhà khoa học đi theo chủ nghĩa này tập hợp lại và hình thành nên một tổ chức gọi là METI (Messaging Extraterrestrial Intelligences - thông điệp cho trí tuệ ngoài hành tinh).
Trong số này, METI International là tổ chức lớn mạnh nhất, được dẫn dắt bởi tiến sĩ Douglas Vakoch với sứ mệnh thiết kế và gửi vào không gian những thông điệp đại diện cho loài người. Hướng đến mục tiêu này, Vakoch và các cộng sự của ông tại METI International đang phải đương đầu với không ít khó khăn. Ngoài các thử thách về vấn đề kỹ thuật, họ còn phải đối mặt với những phê bình của những người ủng hộ SETI.
Nhóm đối lập với METI trong đó bao gồm cả nhà vật lý lý thuyết nổi tiếng Stephen Hawking cho rằng bởi vì chúng ta không biết trí thông minh ngoài Trái Đất như thế nào, tốt xấu ra sao, nên việc gửi cho họ một thông điệp tiềm ẩn rất nhiều rủi ro. Nếu người ngoài hành tinh là những sinh vật mến khách, chuyện đó không thành vấn đề. Nhưng nếu họ hiếu chiến, việc gửi tin nhắn cho họ chả khác bạn la lên rằng "Tấn công bọn tôi đi".
Rất nhiều ý kiến khuyến khích không nên gửi thông điệp cho người ngoài hành tinh nhưng về phần mình, Vakoch nói ông không lo ngại gì cả. "Một trong những lý do mà nhiều người tỏ ra lo sợ với METI đó là họ nghĩ sẽ rủi ro hơn nếu làm gì đó thay vì chẳng làm gì. Khi chúng ta cố gắng đánh giá những rủi ro và lợi ích của một tình huống chưa rõ, chúng ta sẽ có rất ít thông tin thực tế hay thậm chí là không có, lúc này, những hình ảnh sinh động mà chúng ta từng biết đến sẽ hiện ra. Nhưng những ấn tượng ban đầu về sự khủng khiếp của việc liên lạc với người ngoài hành tinh không có nghĩa đó là sự thật".
Theo kế hoạch thì đến năm 2018, METI International sẽ bắt đầu gửi thông điệp đầu tiên vào không gian. Vấn đề nảy sinh ở đây là bạn sẽ gửi một thông điệp như thế nào bởi có một điều gần như chắc chắn là người ngoài hành tinh không có cùng ngôn ngữ với chúng ta. Trong suốt 50 năm qua, hàng loạt giải pháp cho vấn đề này đã được đề xuất, từ ngôn ngữ toán học phức tạp cho đến những chatbot thô sơ, âm nhạc hay biểu tượng cảm xúc. Đa số các nhà khoa học của SETI đồng tình với việc tin nhắn phải được xây dựng dựa trên nền tảng toán học và vật lý, vì đây có thể là 2 dạng kiến thức chung giữa loài người và nền văn minh ngoài Trái Đất. METI International đang đi theo cách tiếp cận như vậy.
"Vài thông điệp nổi trội trong quá khứ cố gắng ôm đồm quá nhiều thứ", Vakoch diễn tả. "Thay vì cố gắng truyền đi mọi thứ (về toán học, khoa học và sự sống trên Trái Đất), chúng tôi đang tập trung vào việc nói những điều rất rõ ràng. Ở thông điệp đầu tiên, toán học và vật lý là những yếu tố được nhấn mạnh". Một vấn đề khác về việc truyền tải thông điệp cho người ngoài hành tinh là chúng ta sẽ gửi nó đi đâu.
Mỗi năm, các nhà thiên văn khám phá thêm nhiều hành tinh quay quanh một ngôi sao chủ nằm trong cái gọi là "vùng có thể sống được". Nói cách khác, khoảng cách giữa hành tinh này và "Mặt Trời" của nó đủ để hỗ trợ cho sự tồn tại của nước dạng lỏng mà không bị bay hơi hoặc đóng băng. Đó là những hành tinh mà METI International đang nhắm đến.
Câu hỏi cuối cùng về vấn đề này chính là việc chúng ta sẽ nói gì trong thông điệp được gửi đi, cũng là vấn đề gây tranh cãi của dự án METI nói chung. Hiện tại, Vakoch và các cộng sự ngoài việc đi tìm phương pháp và nội dung gửi đi, họ cũng đang tập trung vào công cuộc nghiên cứu kỹ thuật để có thể hiểu xem người ngoài hành tinh nói gì nếu họ thật sự nhận được thông điệp và phản hồi lại.
Nguồn: CNET