Có thể nói, tài sản lớn nhất của ứng dụng mạng xã hội TikTok chính là thuật toán khuyến nghị nội dung khiến hàng trăm triệu người dùng ứng dụng này trên toàn thế giới dán chặt mắt vào màn hình điện thoại hàng ngày.
Theo nguồn tin giấu tên của Reuters, TikTok đang tạo ra một phiên bản khác của thuật toán khuyến nghị nội dung này dành cho ứng dụng phân phối và vận hành bên Mỹ. Mục tiêu là từ nay đến trước thời hạn buộc ByteDance thoái vốn TikTok Mỹ cho chủ mới, sẽ có một phiên bản ứng dụng mới, vừa đáp ứng yêu cầu của chính phủ Trung Quốc, vì chính quyền nước này đã ban hành bộ luật cấm xuất khẩu những tài sản mang giá trị chiến lược, bao gồm cả những thuật toán phần mềm được các công ty Trung Quốc phát triển.
Theo nguồn tin kể trên, công ty chủ quản ByteDance đã yêu cầu TikTok chia mã nguồn thuật toán khuyến nghị nội dung trên MXH, tạo ra một phiên bản khác dành cho thị trường Mỹ vào cuối năm ngoái, trước cả khi có đề xuất dự thảo luật có điều khoản yêu cầu thoái vốn đối với những “ứng dụng bị thế lực thù địch nước ngoài kiểm soát.” Dự thảo luật này đã được cả hạ viện lẫn thượng viện thông qua, rồi tổng thống Joe Biden ký phê duyệt thành đạo luật hồi tháng 4, cả quá trình diễn ra rất nhanh.
Theo nguồn tin giấu tên của Reuters, TikTok đang tạo ra một phiên bản khác của thuật toán khuyến nghị nội dung này dành cho ứng dụng phân phối và vận hành bên Mỹ. Mục tiêu là từ nay đến trước thời hạn buộc ByteDance thoái vốn TikTok Mỹ cho chủ mới, sẽ có một phiên bản ứng dụng mới, vừa đáp ứng yêu cầu của chính phủ Trung Quốc, vì chính quyền nước này đã ban hành bộ luật cấm xuất khẩu những tài sản mang giá trị chiến lược, bao gồm cả những thuật toán phần mềm được các công ty Trung Quốc phát triển.
“Thoái vốn TikTok là không thể”
Theo nguồn tin kể trên, công ty chủ quản ByteDance đã yêu cầu TikTok chia mã nguồn thuật toán khuyến nghị nội dung trên MXH, tạo ra một phiên bản khác dành cho thị trường Mỹ vào cuối năm ngoái, trước cả khi có đề xuất dự thảo luật có điều khoản yêu cầu thoái vốn đối với những “ứng dụng bị thế lực thù địch nước ngoài kiểm soát.” Dự thảo luật này đã được cả hạ viện lẫn thượng viện thông qua, rồi tổng thống Joe Biden ký phê duyệt thành đạo luật hồi tháng 4, cả quá trình diễn ra rất nhanh.
Reuters: Phần lớn người Mỹ đồng ý cấm Tiktok, coi đó là công cụ của TQ
Đó là kết quả một cuộc thăm dò kéo dài 2 ngày do Reuters tiến hành trong bối cảnh Mỹ đang tiến gần hơn tới việc cấm Tiktok. Cụ thể, 58% người tham gia đồng ý rằng TQ đã dùng Tiktok để gây ảnh hưởng tới dư luận Mỹ.
tinhte.vn
Rồi sau khi thuật toán được chia cắt xong, ứng dụng TIkTok Mỹ vận hành và hiển thị nội dung dựa vào thuật toán khác, đó sẽ là tiền đề để ByteDance thoái vốn chi nhánh Mỹ của TikTok vào tay những người chủ mới, theo yêu cầu của chính phủ Mỹ. Trước đó thì ByteDance rất cứng rắn, khẳng định rằng không có kế hoạch thoái vốn, và đã kiện chính phủ Mỹ ra tòa án liên bang vì hành động vi hiến, cho rằng đạo luật mới vi phạm quyền tự do ngôn luận của hơn 170 triệu người dùng TikTok tại nước này.
Phía TikTok phủ nhận nguồn tin của Reuters, và dẫn một phần nội dung đơn kiện của họ: “Việc thoái vốn có điều kiện” được đề cập trong đạo luật mới, để từ đó cho phép TikTok tiếp tục được hoạt động tại thị trường Mỹ đơn giản là không thể thực hiện, kể cả về mặt thương mại, về mặt công nghệ lẫn cả về mặt pháp lý. Và cũng chắc chắn rằng không thể làm điều đó trong vòng 270 ngày như đạo luật yêu cầu.
Hồi trung tuần tháng 5, cả ByteDance lẫn TikTok đều khởi kiện chính phủ Mỹ để tránh việc phải thoái vốn trước ngày 19/1/2025.
Hàng triệu dòng code
Theo nguồn tin giấu tên của Reuters, trong những tháng qua, hàng trăm kỹ sư của ByteDance và TikTok ở cả văn phòng tại Mỹ và Trung Quốc đều đã được yêu cầu tách riêng hàng triệu dòng code lập trình, soi từng dòng thuật toán khuyến nghị nội dung dựa vào sở thích của người dùng TikTok. Nhiệm vụ mà hàng trăm kỹ sư này phải làm là tạo ra một lớp khung code độc lập so với phiên bản mà Douyin, “TikTok của Trung Quốc”, đang ứng dụng hiện giờ. Cùng lúc, các kỹ sư cũng phải xóa bỏ mọi thông tin có kết nối tới người dùng Trung Quốc.
Kế hoạch vừa được hé lộ này đã cho thấy tương lai có thể xảy ra, khi ByteDance thua kiện trước tòa án, buộc phải thoái vốn TikTok trước ngày 19/1/2025 để ứng dụng có thể tiếp tục được phân phối trên những cửa hàng ứng dụng trực tuyến của những hệ sinh thái công nghệ lớn nhất hiện nay. Đây cũng cho thấy những biện pháp để ByteDance cũng như TikTok trấn an những nhà lập pháp và những nhà quản lý bên Mỹ, những người đang sẵn có lo ngại ứng dụng này đe dọa tới an ninh quốc gia, có thể dùng để theo dõi hàng trăm triệu người dân Mỹ.
TikTok và các nhà đầu tư có những lựa chọn nào, khi nguy cơ ứng dụng bị cấm ở Mỹ đang đến?
Theo nguồn tin của Financial Times, các nhà đầu tư cổ phiếu ByteDance ở Mỹ hiện tại đang cân nhắc vài lựa chọn để giải quyết những lo ngại từ cả chính phủ lẫn cơ quan lập pháp Mỹ đối với TikTok, cùng lúc tìm cách bảo vệ lợi ích của bản thân với…
tinhte.vn
Reuters trước đó đưa tin, khả năng ByteDance thoái vốn, bán lại TikTok Mỹ cho chủ mới kèm cả thuật toán khuyến nghị nội dung “bản gốc” gần như là không thể. Như đã nói, năm 2020, chính phủ Trung Quốc đã ban hành bộ luật mới, đưa những thuật toán máy tính vào danh sách kiểm soát xuất khẩu. Nếu ByteDance muốn thoái vốn TikTok, họ sẽ phải trải qua quá trình xét duyệt bán tài sản do người Trung Quốc tạo ra.
Ban đầu, thuật toán khuyến nghị nội dung của TikTok được các kỹ sư Trung Quốc làm việc dưới quyền CEO Trương Nhất Minh tạo ra, phục vụ cho một sàn nhà đất trực tuyến. Nhưng sau đó ý tưởng thuật toán này được ứng dụng vào mạng xã hội chia sẻ video. Chi tiết lịch sử của Trương Nhất Minh cũng như TikTok anh em có thể đọc lại ở đây:
Quảng cáo
Một trang web địa ốc và chuyện đời Steve Jobs đã tạo ra TikTok?
Đáng lẽ ra những tài liệu này vẫn còn được giữ bí mật vì chúng là bằng chứng tại tòa án. Nhưng chúng vừa bị tiết lộ một cách vô tình, qua đó kể câu chuyện ByteDance và TikTok hình thành, thứ mà hiếm người biết rõ 100%.
tinhte.vn
Thuật toán này được tinh chỉnh tùy thuộc vào thị trường mà TikTok vận hành. ByteDance luôn khẳng định, sự phổ biến của TikTok phụ thuộc hết vào hiệu quả của thuật toán này, nó hiển thị những nội dung mới dựa trên sở thích và những video trước đó người dùng đã xem và tương tác.
Thuật toán mã nguồn mở?
Mức độ phức tạp của nhiệm vụ mà hàng trăm kỹ sư ByteDance và TikTok đang phải thực hiện mô tả những khó khăn trong việc chia tách những dòng code lập trình gắn chặt TikTok Mỹ với sự kiểm soát của công ty mẹ ByteDance ở Trung Quốc.
TikTok và ByteDance thì luôn luôn khẳng định rằng họ sẽ chiến đấu đến cùng ở khía cạnh pháp lý trước tòa án để bảo vệ lợi ích của họ, “cũng như quyền tự do ngôn luận của hàng trăm triệu người dùng TikTok tại Mỹ.” Nhưng bất chấp điều đó, ByteDance cũng phải tính những khả năng khác, vậy là có quyết định tách rời thuật toán hiển thị nội dung cho TikTok Mỹ.
Trước đó cũng đã từng có kế hoạch mang tên Project Texas, chuyển dữ liệu cá nhân của hơn 170 triệu người dùng TikTok tại Mỹ và lưu trữ ở những data center đặt tại lãnh thổ Mỹ. Nỗ lực này không thuyết phục được các nhà quản lý và các nhà lập pháp nước này.
Quảng cáo
ByteDance đang làm gì khi đồng hồ đếm ngược bán TikTok hoặc bị cấm đã bắt đầu?
Giữa thời điểm đạo luật với điều khoản ép ByteDance thoái vốn TikTok ở Mỹ đã được thông qua ở cả hai cấp quốc hội Mỹ, và cả tổng thống Mỹ đã phê duyệt, thì tập đoàn công nghệ Trung Quốc trong hai năm qua đã và đang có những động thái thắt chặt quản…
tinhte.vn
Thậm chí còn có thời điểm, các vị giám đốc cấp cao tại TikTok còn nghĩ tới chuyện ứng dụng thuật toán mã nguồn mở, hoặc cho phép các bên khác tiếp cận và thay đổi cấu trúc thuật toán, với mục tiêu chứng tỏ họ hoàn toàn minh bạch về mặt công nghệ. Những giám đốc của TikTok đã bàn thảo về những kế hoạch và đưa ra những cập nhật của dự án tách thuật toán hiển thị nội dung trong những cuộc họp, những tài liệu nội bộ và hệ thống nhắn tin nội bộ mang tên Lark.
Có một điều rõ ràng, tách thuật toán là một chuyện, làm điều đó tuân thủ quy định và pháp luật Mỹ để phía Mỹ đồng ý với quy trình thoái vốn lại là một vấn đề khác. Mỗi dòng code đều phải được xét duyệt để xem nó có được dùng cho thuật toán riêng vận hành TikTok Mỹ hay không.
Nếu dự án này thành công, TikTok Mỹ sẽ được vận hành và cập nhật thuật toán hiển thị nội dung hoàn toàn độc lập so với mọi phiên bản ứng dụng TikTok khác đang phân phối và vận hành trên toàn thế giới, kể cả Douyin ở thị trường nội địa Trung Quốc. Và nếu điều này xảy ra, TikTok Mỹ sẽ không còn được sự giúp sức của hàng trăm kỹ sư đầy tài năng ở ByteDance như hiện tại nữa.
Điều này đồng nghĩa với việc, TikTok Mỹ có thể có chất lượng không bằng những phiên bản còn lại trên toàn thế giới. Những cấp quản lý TikTok và ByteDance cũng đã nhận thức được điều này.
Theo Reuters