Hiện nay sự tiến bộ của các hệ thống bay không người lái (UAV) đang lan rộng khắp thế giới và không hề là nói quá khi chúng ta gọi đây là một cuộc canh tân. Những bên sử dụng thiết bị bay điều khiển từ xa đang làm những điều mới mẻ theo cách mà trước đây họ chưa từng làm. Nhờ vào kinh nghiệm khổng lồ có được từ các UAV đình đám trước đó như MQ-9A Reaper và MQ-1 Predator, trong đó chúng đã ghi nhận hơn 8 triệu giờ hoạt động trên toàn cầu, mà một hệ thống không người lái mới đã ra đời: MQ-9B SkyGuardian.
MQ-9B SkyGuardian là hệ thống máy bay điều khiển từ xa (RPA) hàng đầu hiện nay được phát triển bởi General Atomics Aeronautical Systems (GA-ASI), công ty hàng không quốc phòng có trụ sở tại San Diego. Nó thể hiện một bước tiến đáng kể trong lĩnh vực máy bay không người lái, đem lại khả năng giám sát và nhận thức về tình huống chưa từng có. Một khi những chiếc UAV này tăng nhanh về số lượng và đảm nhận các nhiệm vụ ngày một đa dạng trên toàn thế giới, chúng sẽ thay đổi cách chúng ta nhận thức về hoạt động hàng hải, trinh sát, tác chiến chống tàu ngầm, tìm kiếm cứu nạn và nhiều vai trò khác.
Máy bay MQ-9B có thể chở theo tải trọng tăng cường và có một hệ thống kiến trúc mở cho phép nó tích hợp tải trọng cảm biến tiên tiến nhất để thu thập thông tin tình báo, khả năng sống còn và thậm chí cả tải trọng động học cho các môi trường hoạt động phức tạp. Nó có chín giá treo (8 trên cánh, 1 ở đường tâm) với khả năng chở theo tải trọng bên ngoài tối đa lên tới 2.155 kg.
Máy bay MQ-9B là gì?
MQ-9B SkyGuardian là hệ thống máy bay điều khiển từ xa (RPA) hàng đầu hiện nay được phát triển bởi General Atomics Aeronautical Systems (GA-ASI), công ty hàng không quốc phòng có trụ sở tại San Diego. Nó thể hiện một bước tiến đáng kể trong lĩnh vực máy bay không người lái, đem lại khả năng giám sát và nhận thức về tình huống chưa từng có. Một khi những chiếc UAV này tăng nhanh về số lượng và đảm nhận các nhiệm vụ ngày một đa dạng trên toàn thế giới, chúng sẽ thay đổi cách chúng ta nhận thức về hoạt động hàng hải, trinh sát, tác chiến chống tàu ngầm, tìm kiếm cứu nạn và nhiều vai trò khác.
Chiếc UAV đảm nhận các nhiệm vụ trinh sát và cứu hộ khó khăn nhất thế giới
Máy bay MQ-9B có thể chở theo tải trọng tăng cường và có một hệ thống kiến trúc mở cho phép nó tích hợp tải trọng cảm biến tiên tiến nhất để thu thập thông tin tình báo, khả năng sống còn và thậm chí cả tải trọng động học cho các môi trường hoạt động phức tạp. Nó có chín giá treo (8 trên cánh, 1 ở đường tâm) với khả năng chở theo tải trọng bên ngoài tối đa lên tới 2.155 kg.
MQ-9B được thiết kế để bay vượt khỏi tầm nhìn thông qua liên lạc vệ tinh trong hơn 40 giờ ở mọi điều kiện thời tiết. Thời lượng dài này kết hợp với khả năng tích hợp an toàn vào không phận dân sự, cho phép các lực lượng phối hợp và nhà chức trách có được nhận thức về tình huống đang xảy ra theo thời gian thực ở bất kỳ đâu trên thế giới, dù ngày hay đêm.
Máy bay được trang bị Radar đa chế độ Lynx công nghệ cao, cảm biến quang điện/hồng ngoại (EO/IR) tiên tiến cùng khả năng cất và hạ cánh tự động. Nó cũng có sải cánh dài hơn chiếc MQ-9A tiền nhiệm.
Ngoài thời lượng bay hàng đầu trong ngành và năng lực giám sát vượt trội, MQ-9B còn có thể kết hợp liền mạch với các nền tảng, hệ thống và công nghệ khác, giúp mở rộng đáng kể dải nhiệm vụ của nó. SkyGuardian có thể được cấu hình để thực hiện một số hoạt động ISR (Tình báo, Giám sát và Trinh sát), và một dải nhiệm rộng lớn sau: Hỗ trợ nhân đạo/Cứu trợ thiên tai, Tìm kiếm và cứu nạn, Thực thi pháp luật, Bảo vệ biên giới, Phòng thủ trên không, Cảnh báo sớm trên không, Tác chiến điện tử, Tác chiến chống bề mặt, Tác chiến chống tàu ngầm, ISR chiến lược tầm xa, Nhắm mục tiêu vượt ngoài tầm nhìn.
MQ-9B đáp ứng nhanh các cuộc gọi khẩn cấp, hộ tống các nhóm tấn công tàu sân bay, đóng vai trò trạm chuyển tiếp liên lạc cho các tàu trên biển và cũng giúp truy đuổi các tàu ngầm mô phỏng của đối phương. Thời lượng bay dài trên 40 giờ của MQ-9B giúp nó lưu lại ở hiện trường lâu hơn bất kỳ máy bay nào có người lái từng làm được, đem lại góc nhìn lẫn âm thanh trong thời gian thực cho thủy thủ đoàn đang săn tìm tàu ngầm.
Các thông số chính của MQ-9B.
Với thân máy bay lớn ở trung tâm và sải cánh rộng, MQ-9B còn có thể đóng vai trò “tàu mẹ” tối ưu cho các máy bay khác nhỏ hơn, chẳng hạn như chiếc Sparrowhawk cũng của GA-ASI – một loại UAV có thể phóng và phục hồi trong khi đang bay, trong đó MQ-9B vừa có thể thu hồi lẫn tái triển khai UAV con. Đây là chức năng rất tiên tiến đối với một máy bay không người lái.
Quảng cáo
Video mô tả quá trình MQ-9B thu hồi UAV Sparrowhawk. Nguồn: YT.
Các nước sử dụng MQ-9B
Các đồng minh chính của Mỹ đang được hưởng lợi từ những năng lực then chốt này. Không quân Hoàng gia Anh đang nhận biến thể MQ-9B riêng mang tên Protector RG Mk1, Anh đã lên kế hoạch giao một loạt nhiệm vụ cho MQ-9B, từ các hoạt động quân sự ở nước ngoài đến hỗ trợ an ninh và cứu hộ khắp nước Anh. Lực lượng Tuần duyên Nhật Bản cũng sử dụng UAV này để tăng cường nhận diện về chủ quyền vùng biển quanh các đảo của Nhật.
Biến thể MQ-9B của Không quân Anh, Protector RG Mk1.
Hải quân Ấn Độ cũng đã có hàng chục nghìn giờ hoạt động với UAV này trong các nhiệm vụ cải thiện năng lực quan sát và phản ứng của họ quanh Ấn Độ Dương. Đầu tháng 1/2024, một tàu chở hàng ở Biển Ả Rập đã phát tín hiệu cấp cứu khi gặp nguy cấp và một trong những khí tài đầu tiên đến đó là MQ-9B của Hải quân Ấn Độ. Ở đây nó đã giúp điều phối các đánh giá ban đầu về tình hình con tàu và theo dõi phản ứng sau đó của Hải quân. Nhờ thời gian lưu lại dài, khả năng quay video độ phân giải cao và các cảm biến của MQ-9B, Hải quân Ấn Độ có thể theo dõi thời gian thực trong lúc các tàu và máy bay khác được triển khai đến con tàu.
MQ-9B cũng không cần điều kiện nhiệt đới để đạt những khả năng trên. Không quân Hoàng gia Canada đã chọn MQ-9B để làm máy bay tuần tra đa nhiệm hàng đầu của họ, sau cuộc thử nghiệm xác nhận thời tiết lạnh chuyên dụng. GA-ASI đã chứng minh cho Canada thấy khả năng làm tan băng, khởi động động cơ khi trời lạnh và các tính năng khác của máy bay sẽ đáp ứng được nhiệm vụ giám sát vùng lãnh thổ Bắc Cực rộng lớn của Canada.
Quảng cáo
Chiếc MQ-9B của Lực lượng Tuần duyên Nhật Bản. Ảnh: NN.
Vì sao MQ-9B ra đời?
Ngay từ đầu, chiếc máy bay không người lái này được thiết kế để không chỉ đáp ứng các tiêu chuẩn 4671 của NATO mà còn nhằm tuân thủ các yêu cầu về hoạt động trong không phận dân dụng ở Hoa Kỳ và trên toàn thế giới. Nó được chế tạo để đóng một vai trò quan trọng trong hoạt động quân sự và dân sự trong tương lai, đặc biệt là trinh sát và cứu hộ. Các hoạt động đặc biệt cần đến ISR, dọn đường, cảnh báo sớm, thông tin liên lạc và nhiều hình thức hỗ trợ khác, vì vậy MQ-9B là một giải pháp tiên phong để các UAV ở nhiều loại kích cỡ kết hợp với nhau theo những cách mới mẻ khi thực hiện những nhiệm vụ này.
MQ-9B là minh chứng cho những tiến bộ vượt bậc trong công nghệ UAV, đem lại khả năng giám sát, thu thập thông tin tình báo và tích hợp chưa từng có. Nó trở nên nổi bật nhờ sự kết hợp giữa hiệu suất mạnh mẽ với thiết kế và công nghệ mới. Ở mọi loại môi trường và mọi nơi trên trái đất, nó đều đang tích cực thể hiện những gì mình có thể làm được.
Theo Breaking Defense.
