Thật khó để tin rằng cách đây hơn 10 năm, ngày còn là một học sinh cấp 3, công nghệ chưa hiện diện trong cuộc sống của mình nhiều đến thế. Còn bây giờ, thật khó để hình dung cuộc sống mà không có công nghệ. Một năm nữa lại trôi qua, và mình lại ngồi đây để chia sẻ với anh em 2023 vừa rồi, công nghệ đã giúp mình “lớn” thêm thế nào.
Cơ bản, AI đã giúp mình xoá bỏ những công việc có tính chất lặp lại và ít đòi hỏi về đầu óc, đồng thời lược bỏ đi nhiều bước rườm rà trong quá trình tìm kiếm thông tin.
Mình là một người dạy ngoại ngữ, thời gian làm của mình chủ yếu dành cho 3 việc chính: chuẩn bị học liệu, chữa bài, và nghiên cứu thêm.
AI - trí tuệ nhân tạo
Đây là công nghệ mà mình ấn tượng và có tác động đến công việc của mình nhiều nhất trong năm vừa rồi.Cơ bản, AI đã giúp mình xoá bỏ những công việc có tính chất lặp lại và ít đòi hỏi về đầu óc, đồng thời lược bỏ đi nhiều bước rườm rà trong quá trình tìm kiếm thông tin.
Mình là một người dạy ngoại ngữ, thời gian làm của mình chủ yếu dành cho 3 việc chính: chuẩn bị học liệu, chữa bài, và nghiên cứu thêm.
Chuẩn bị bài giảng
Mình luôn chuẩn bị bài và gửi cho học trò trước từ đầu tuần. Ví dụ với những buổi học Reading, mình luôn lọc ra những từ mới từ bài đọc, tra từ điển, copy cách đọc, nghĩa trong bối cảnh bài đọc kèm ví dụ để paste vào 1 file.
Nếu như lúc trước mình phải làm toàn bộ thủ công, thì bây giờ những AI như chat GPT hay Google Bard có thể thực hiện giúp mình hoàn toàn. Việc duy nhất mình cần làm là kiểm tra lại một lần trước khi upload lên drive.
Hay như với kỹ năng Writing, mình cũng thường nhờ Chat GPT tìm những cụm từ và cách diễn đạt tốt dựa theo ý tưởng, gợi ý mình đã chuẩn bị sẵn.
Công tác chuẩn bị bài mới của mình được rút ngắn đáng kể, và khi lên lớp, thầy trò mình có thêm thời gian đáng giá để tham gia các hoạt động, luyện tập những gì mình đã gửi từ trước.
Thậm chí, mình có thể nhờ Bard lên cả kế hoạch tự học cho học trò bằng những prompt chi tiết kiểu thế này:
Chữa bài
Về mảng chữa bài, gửi feedback cho học trò, AI đã thay mình soát những lỗi cơ bản, bớt được một bước trong quá trình chữa bài Writing vốn rất đau đầu ở giai đoạn chữa logic, tính mạch lạc (Coherence & Cohesion).
Tuy nhiên, đóng góp lớn nhất của AI phải nói đến việc dạy Speaking của mình. Nếu như trước đây, mình chỉ đơn thuần liệt kê ra các lỗi phát âm, cách dùng từ, hay lối diễn đạt,…thì bây giờ với sự trợ giúp của AI, mình có thể phân tích bài nói của học sinh ở một mức độ sâu cũng như toàn diện hơn rất nhiều.
AI làm được những công việc mà bản thân mình không thể nào làm được, chẳng hạn như phân tích ngữ điệu (Intonation) bằng biểu đồ trực quan và chi tiết ở từng mốc thời gian.
Quảng cáo
Những khía cạnh sâu hơn ảnh hưởng đến khả năng nói trôi chảy (Fluency) cũng được AI phân tích chi tiết, như tốc độ nói (pace), những khoảng dừng hợp lý/ bất hợp lý (Pausing), hay mức độ chần chừ (Hesitations) qua số lần “uh, uhm”
Nhờ đó mình biết rõ học trò của mình cần điều chỉnh gì, và có tiến bộ không ở một mức độ chi tiết và bao quát hơn feedback mình từng làm nhiều.
Những phụ huynh của mình cũng tỏ ra rất vui và hài lòng khi việc học của con em họ được đo lường một cách chi tiết như này.
Học hỏi thêm
Đi dạy nhưng mình biết mình còn rất nhiều thứ phải học thêm. Đơn giản như đôi lúc quên, hoặc không biết việc dùng từ có đúng ngữ cảnh không, mình có thể hỏi AI ngay lập tức.
Tất nhiên việc kiểm tra ngược lại cũng rất cần thiết, vì cả chat-GPT hay Bard đều chưa hoàn hảo.
Ngoài dạy học, mình cũng nhận thêm một vài việc nhỏ bên ngoài, như viết báo chẳng hạn. Và khi cần tổng hợp thông tin, nhất là những thông tin trong quá khứ, AI đều giúp mình rút ngắn thời gian đáng kể.
Quảng cáo
Universal Control
Việc thường phải mang theo cả laptop và iPad đã khiến cái suy nghĩ xách theo một màn hình làm đa nhiệm thật viển vông xa vời với mình. Ấy là cho đến khi Apple giới thiệu Universal Control (UC), tính năng cho phép điều khiển đồng thời nhiều máy Mac và iPad chỉ bằng một bộ chuột và bàn phím.
(3 máy thế này mới đã 😁)
Và đến năm 2023, khi AI đủ tốt trong vai trò một người trợ lý ảo, mình thật sự cần một màn hình phụ để giao tiếp với nó. Lúc này, có 3 lợi ích để mình thấy UC đáng giá.
Không tốn thêm, không mang thêm
Đúng vậy, chỉ cần một bản cập nhật phần mềm MacOS 12.3 và iPadOS 15.4 trở lên là tính năng này đã được kích hoạt trên các thiết bị của mình. Ở năm 2023, khi mà giá của màn hình di động như LG Gram + View còn đáng đắn đo, khi mà chất lượng của những chiếc màn no-name còn hên xui như sổ xố, Universal Control thật “đúng phần mềm, đúng thời điểm”.
Khi giá 2hand đã tốt hơn vào cuối năm, mình quyết định thử trải nghiệm LG Gram + View, để xem nó có xứng đáng hơn việc dùng kèm với iPad không. Nhưng sau khi mua xong, mình toàn để ở nhà.
Vì vẫn phải mang iPad theo để làm việc nên thêm 1 chiếc màn hình 16” sẽ khiến balo và vai mình bị quá tải. UC đơn giản đã tận dụng tốt những gì mình đang có mà thậm chí chẳng cần mang thêm 1 sợi cáp!
Tận dụng phần cứng từ cả iPad và Mac
Vì dùng kết nối không dây nên máy Mac của mình không phải kéo màn hình iPad. Ngược lại, iPad cũng tận dụng được toàn bộ sức mạnh phần cứng của nó để làm những việc mình gán cho.
Tất cả các giải pháp mở rộng màn hình để đa nhiệm hiện tại đều cần tới ít nhất một sợi cáp, ngoài tài nguyên phần cứng như Ram, CPU, GPU, cả pin của máy Mac cũng được chia sẻ để màn hình rời đó hoạt động. Tuy nhiên không phải lúc nào mình cũng tìm được ổ điện để sạc cho Macbook, nên khi dùng LG Gram + View mình thấy pin máy mình sụt nhanh đáng kể.
Trong khi đó, UC cho phép mình tận dụng pin của cả iPad và Macbook đồng thời, đảm bảo cho một ngày làm việc nhiều thoải mái.
Trải nghiệm thống nhất
Với mình đây là cái quan trọng nhất để gắn bó với Universal Control.Vẫn mang đậm chất Apple, bạn chỉ cần đặt máy Mac cạnh iPad là xong, mặc định tính năng này đã được bật sẵn.
Việc di chuyển chuột qua lại giữa Mac và Ipad cũng giống như khi anh em dùng hai hay nhiều màn hình rời thôi, rất trơn tru, mượt mà.
Với việc dùng chung nhiều phím tắt, việc gõ phím trên iPadOS cũng giống như trên MacOS vậy.
(Các phím tắt cơ bản như Cmd + Space, Cmd + A, Cmd + C hay Cmd + V vẫn hoạt động tốt trên iPadOS)
Tinhte.vn
Vâng, “công nghệ” cuối cùng mà mình muốn chia sẻ với anh em là Tinhte.vn.Nói đến những công nghệ đã giúp mình trưởng thành hơn trong năm nay mà không nhắc đến Tinh Tế thì thật là một thiếu sót lớn. Tuy là thành viên đã lâu, nhưng phải đến giữa tháng 3/2023 mình mới chính thức làm việc (part-time) cho Tinh Tế. Lần đó, anh Hiệp cần thêm người viết về mảng Apple, thế là mình ứng tuyển thôi. Thật tốt vì mình cũng không bị áp KPI hay gì cả, chỉ đơn giản là viết những gì mình thích, mình trải nghiệm và chia sẻ lại với anh em.
Cái mình không biết là, việc “làm vì đam mê” này đã đem đến cho mình rất nhiều thứ quý giá.
Học cách làm nội dung một mình
Để viết bài tốt hơn, đây là kỹ năng đầu tiên mà mình cần làm. Chia nhỏ ra thì trong đó bao gồm việc lên ý tưởng, chụp ảnh, và hậu kỳ - hoàn thiện bài viết.Ở giai đoạn lên ý tưởng, mình thường dùng freeform để draft.
Chụp ảnh là kỹ năng mình cần học nhiều nhất, vì trước giờ mình toàn chụp theo “các cụ mách bảo”.
Bênh cạnh việc tìm hiểu nhiếp ảnh cơ bản, mình cũng cần đầu tư một chút cho thiết bị chụp hình. Và vậy là lại có thêm cái để tìm hiểu :D Từ máy ảnh, ống kính cho đến micro, tripod.
Tất nhiên chưa cần đầu tư quá, mình muốn tận dụng tốt những gì mình đang có sẵn rồi, nên cũng chỉ cần mua thêm một ít. Và đấy là chưa kể đến hậu kỳ :D Thật phấn khích vì có quá nhiều cái mới cần học.
Tìm tòi, và trải nghiệm
Viết về công nghệ yêu cầu mình cần tìm hiểu và có thêm nhiều trải nghiệm hơn nữa. Vì nếu không, cái nhìn trong bài chia sẻ của mình sẽ bị phiến diện và chủ quan.Vậy là, ngoài những bài kiểu trải nghiệm, thủ thuật, mình đã thử tập viết ở một vài khía cạnh khác nhau, như tổng hợp tin tức:
https://tinhte.vn/thread/sam-altman-he-lo-nguyen-nhan-ran-nut-voi-elon-musk-cang-cung-chi-huong-mau-thuan-cang-gay-gat.3748959/
Sam Altman hé lộ nguyên nhân rạn nứt với Elon Musk: "Càng cùng chí hướng, mâu thuẫn càng gay gắt" | Viết bởi summon_rain
Sam Altman và Elon Musk vốn không phải là những người xa lạ. Hai vị CEO của OpenAI và Tesla này từng cùng nhau chia sẻ tầm nhỉ ở Hội Nghị Thượng Đỉnh VANITY FAIR New Establishment 2015. Cũng trong năm này…
tinhte.vn
Hay “cảnh báo” :D
https://tinhte.vn/thread/canh-bao-anh-em-mua-may-mac-cu.3680805/
Cảnh báo anh em mua máy Mac cũ! | Viết bởi summon_rain
Chắc hẳn nhiều anh em ở đây đã, đang và sẽ chọn mua máy Mac cũ khi có nhu cầu thay vì chọn một chiếc máy mới. Mình cũng là một người như vậy, cơ bản vì giá cả sẽ tốt hơn, và dễ tìm được option mình cần hơn.
tinhte.vn
Phần thưởng
Được làm công việc mình thích, được học những cái mình cần, và lại còn được cả những phần thưởng cho hai việc đó nữa. Mình thấy mình thật may mắn!Cái đầu tiên mình nhận được là những lời cảm ơn từ anh em, những người đọc bài viết của mình.
Rồi từ lời cảm ơn đó, mình đã quen biết thêm nhiều anh em khác cũng có chung niềm đam mê :D Và mình cũng học hỏi được rất nhiều từ họ. Nhưng đâu chỉ có vậy, những cuộc thi viết từ Tinh Tế cũng đem đến cho mình một món quà bất ngờ vào dịp cuối năm.
Đủ để mình thấy rằng những cố gắng, nỗ lực mình đang làm được đền đáp hơn cả xứng đáng.
Lời kết
Cảm ơn công nghệ.Cảm ơn Tinhte, và nhất là cảm ơn anh em đã đọc và ủng hộ những bài viết của mình. Nếu không có anh em, mình sẽ không ngồi đây mà viết lại những dòng chia sẻ này được. Công nghệ đã giúp mình nhận ra nó không phải là mục đích của việc sở hữu những món đồ hiện đại, mà là tận dụng tốt những món đồ như vậy để giúp chúng ta giải quyết được nhiều vấn đề trong cuộc sống hơn, để kết nối người với người nhiều hơn.
Chúc anh em thật vui với những công nghệ anh em đang có, và chúc anh em cùng gia đình có một cái tết thật hạnh phúc!
#tinhtelookback
Tinhtelookback
