Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Nature Neuroscience đã chứng minh cách virus SARS-CoV-2 có thể gây hại trực tiếp cho các tế bào trong não người nhiễm COVID-19. Một nhóm các nhà khoa học tại Université de Lille (Pháp) đã phát hiện ra các tế bào mạch máu bao gồm hàng rào máu não có thể bị vi rút phá hủy và điều này có thể dẫn đến các triệu chứng thần kinh, cả ngắn hạn và dài hạn.
Ảnh hưởng của SARS-CoV-2 lên não vẫn đang là vấn đề được quan tâm khi các nhà khoa học đang cố gắng tìm hiểu tác động chính xác của loại virus này đối với cơ thể con người. Các bệnh về rối loạn nhận thức như "sương mù não" thường được phát hiện ở những người có các triệu chứng nhiễm COVID-19 kéo dài và các nghiên cứu mô não từ những bệnh nhân đã qua đời, đã phát hiện ra các dấu hiệu phân tử của chứng viêm, cho thấy virus SARS-CoV-2 có thể ảnh hưởng đến não người nhiễm COVID-19.
Tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu virus SARS-CoV-2 có xâm nhập vào não và trực tiếp gây ra tổn thương cho não hay không, hay các triệu chứng thần kinh được tạo ra do phản ứng miễn dịch với virus, gây ra một số triệu chứng viêm thần kinh.
Ảnh hưởng của SARS-CoV-2 lên não vẫn đang là vấn đề được quan tâm khi các nhà khoa học đang cố gắng tìm hiểu tác động chính xác của loại virus này đối với cơ thể con người. Các bệnh về rối loạn nhận thức như "sương mù não" thường được phát hiện ở những người có các triệu chứng nhiễm COVID-19 kéo dài và các nghiên cứu mô não từ những bệnh nhân đã qua đời, đã phát hiện ra các dấu hiệu phân tử của chứng viêm, cho thấy virus SARS-CoV-2 có thể ảnh hưởng đến não người nhiễm COVID-19.
Tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu virus SARS-CoV-2 có xâm nhập vào não và trực tiếp gây ra tổn thương cho não hay không, hay các triệu chứng thần kinh được tạo ra do phản ứng miễn dịch với virus, gây ra một số triệu chứng viêm thần kinh.
Một nghiên cứu vào đầu năm nay do các nhà khoa học thần kinh từ Đại học Yale (Mỹ) đã chứng minh được cách thức virus có thể lây nhiễm trực tiếp vào các tế bào não, nhưng vẫn có những cuộc tranh luận đang diễn ra về việc liệu điều này có thực sự xảy ra trong các trường hợp lây nhiễm trong thế giới thực hay không. Ngoài việc nghiên cứu mô não từ những bệnh nhân COVID-19 đã qua đời, rất khó để tìm ra liệu virus có đang lây nhiễm một cách rõ ràng vào các tế bào trong não hay không.
Nghiên cứu mới này tập trung vào một loại tế bào não đặc biệt được gọi là "tế bào nội mô mạch máu não". Những tế bào này là thành phần thiết yếu của hàng rào máu não - bức tường bảo vệ giúp giữ các phân tử lạ hoặc độc hại không cho chúng xâm nhập vào não.
Để nghiên cứu tác động của SARS-CoV-2 lên các tế bào nội mô này, đầu tiên các nhà khoa học đã xem xét mô não của những bệnh nhân đã tử vong vì COVID-19. Jan Wenzel, một nhà khoa học thần kinh làm việc trong dự án này, cho biết số lượng tế bào não chết được tìm thấy ở bệnh nhân COVID-19 có khuynh hướng tăng lên so với những trường hợp khác được đối chứng.
Sau đó, các nhà khoa học chuyển sang các thí nghiệm trên tế bào và động vật, và đã chứng minh chính xác cách virus SARS-CoV-2 có thể giết chết các tế bào nội mô này. Và có giả thuyết cho rằng hậu quả của tổn thương này là giảm lưu lượng máu đến các vùng não, dẫn đến các vấn đề về nhận thức hoặc tăng nguy cơ mắc bệnh thoái hóa thần kinh.
Tuy nhiên, nghiên cứu đã chỉ ra rằng các tổn thương này có thể phục hồi được và các thí nghiệm trên chuột đã chứng minh những cách có thể dùng để ức chế sự tương tác này giữa virus và các tế bào nội mô não. Wenzel cũng suy đoán việc tiêm vaccine có thể làm giảm tổn thương mà virus gây ra cho hàng rào máu não.
Mặc dù nghiên cứu này được tiến hành rất chuyên nghiệp và kỹ lưỡng, nhưng nó chưa phải là câu trả lời đầy đủ cho những tác động của virus SARS-CoV-2 đối với não người. Rất khó để kết luận một cách tự tin những dấu hiệu tổn thương não được thấy trong các mẫu mô não đã chết hoàn toàn là do virus này gây ra, hoặc biết được những ảnh hưởng lâu dài của tổn thương này.
Quảng cáo
Một số nhà nghiên cứu gần đây đã cảnh báo có thể có sự gia tăng tỷ lệ các bệnh thần kinh như Parkinson trong tương lai do ảnh hưởng lâu dài của COVID-19. Nhà nghiên cứu người Úc - Zoe Hyde cho biết những phát hiện này khẳng định khả năng gây tổn thương não của COVID-19 và điều này có thể dẫn đến tỷ lệ sa sút trí tuệ loài người cao hơn trong tương lai.
Các nhà nghiên cứu khác thận trọng hơn trong việc suy ra các tac động thần kinh dài hạn từ nghiên cứu này. Bác sĩ lão khoa Kate Gregorevic lập luận rằng: những phát hiện mới không cung cấp cái nhìn sâu sắc về việc liệu một trường hợp nhiễm COVID-19 nhẹ có ảnh hưởng đến nguy cơ sa sút trí tuệ trong tương lai của một người hay không.
Vincent Prevot, đồng tác giả của nghiên cứu cũng tỏ ra rất thận trọng, ông nói rằng có rất nhiều câu hỏi chưa được trả lời bởi những phát hiện này. Ông cho rằng điều quan trọng là phải nhận thức được tác động tiềm tàng của virus SARS-CoV-2 đối với não người và theo dõi bệnh nhân kỹ lưỡng trong những năm tới.
Nguồn: Inserm, Nature Neuroscience
Quảng cáo