Anh em mê PC và console giờ đã có kẻ thù chung: Đám đầu cơ trữ hàng để trục lợi

Bản thân đầu cơ thổi giá rất khó để xác định là một hành vi phi đạo đức. Suy cho cùng, quy luật thị trường cơ bản là nguồn cung thấp, nhu cầu cao, giá hàng hoá tự khắc tăng, và khi nhu cầu vượt qua nguồn cung, ai cũng sẽ muốn kiếm cho mình chút ít lợi nhuận. Nhưng với internet và những nền tảng thương mại điện tử, đầu cơ chưa bao giờ dễ dàng đến thế. Chỉ cần vài chục đến vài trăm USD mua bot tự động đặt hàng và mua hàng trên mạng, ai có vốn cũng có thể trở thành dân đầu cơ. Những con bot này liên tục quét qua những kênh bán hàng online để mua sạch những món hàng. Khi anh em click chuột bỏ được món hàng vào giỏ, thì khả năng cao là con bot của dân đầu cơ đã mua đứt được nó và thanh toán xong rồi.



Ban đầu, dân đầu cơ nhắm vào thị trường vé liveshow bán trực tuyến. Hiện giờ có đến khoảng 40% tổng số vé các show ca nhạc hay giải trí được bán trên mạng bị bot của những kẻ đầu cơ “luộc” sạch. Nhưng đến thập niên 2010, đầu cơ bằng bot săn hàng trực tuyến bắt đầu chuyển sang càn quét các trang bán đồ thời trang mà giới trẻ đang 'hype', doanh số từng đợt hàng ít ỏi, giá thị trường chợ đen cao. Từ những đôi Jordan 1 bản limited, cho đến những cái hoodie hay áo tee được các hãng nổi collab với nhau chả hạn… Những đôi giày hay quần áo ấy được quảng bá hệt như cái cách một bộ phim mới hay một món đồ công nghệ mới ra mắt, kích thích anh em đi xếp hàng để mua những món đồ ấy càng sớm càng tốt, bằng mọi giá. Nhờ cái sự “hype” ấy, mà giới đầu cơ vẫn sống khoẻ, nhưng bây giờ thậm chí họ còn có cả những con bot chiếm được 100% traffic truy cập vào một trang thương mại điện tử trong một đợt mở bán hàng mới, hoặc trong mỗi mùa sale.



Không một kênh bán lẻ nào ủng hộ hoặc đứng về phía những kẻ đầu cơ trục lợi. Nhưng ở một khía canh khác, chính bản thân những kênh thương mại điện tử chính thống ấy cũng chẳng có bất kỳ hành động nào để đảm bảo tình trạng này không xảy ra cả. Đối với các kênh bán lẻ, họ chỉ cần bán hết hàng, vậy là hết nghĩa vụ. Hàng có về tay người tiêu dùng hay sẽ về tay những kẻ đầu cơ, họ không cần quan tâm cho lắm. Họ chỉ cần đạt mục tiêu doanh số với đối tác. Bruce Schneier, nhà nghiên cứu internet tại viện nghiên cứu internet và cộng đồng Berkman Klein, thuộc đại học Harvard cho rằng: “Họ công khai nói rằng đầu cơ trục lợi là xấu. Nhưng cùng lúc họ lại thích những thông tin hot về sản phẩm đó, họ thích sự khan hiếm hàng hoá, và họ thích cái thực tế rằng món đồ ấy được cộng đồng săn tìm.”

Từ Yeezy của adidas đến RTX 3080, từ Jordan 1 đến PS5, phải thừa nhận sức hút quá lớn của những món đồ ấy khiến tình trạng đầu cơ vẫn tồn tại, sống khoẻ là đằng khác. Từ sức hút như vậy, rất dễ để cố gắng đổ hoàn toàn lỗi cho chính anh em người tiêu dùng. Nếu không có ai mua hàng của đám đầu cơ, thì làm gì họ còn đất sống cho đến tận ngày hôm nay? Nhưng cùng lúc, chính bản thân các hãng, các kênh thương mại điện tử và chính các nhà lập pháp cũng cần có được những thay đổi quan trọng để giảm thiểu tình trạng này. Suy cho cùng, đầu cơ tích trữ là một tác dụng phụ của những chiến lược marketing hoàn hảo để tạo ra sức hút cho một sản phẩm, chiến lược đã được hoàn thiện qua hàng thập kỷ.



Bên cạnh những dự thảo luật, thì hiện giờ trách nhiệm chủ yếu để chống lại hành vi đầu cơ đều rơi xuống đôi vai của các nhà bán lẻ. Lấy ví dụ, Walmart cho biết họ đã chặn 20 triệu con bot tự động mua hàng trong 30 phút đầu tiên PS5 chính thức mở bán. Từ Hàn Quốc đến Anh Quốc, các nhà bán lẻ đều đang có những chiến lược chống đầu cơ, ví dụ như đưa ra quyền xem xét và huỷ những đơn hàng mà họ cho là khả nghi. Nhưng những nhà bán lẻ cũng không thể một mình chống mafia. Chính bản thân các nhà sản xuất phần cứng chơi game đều phải xác định được vấn đề cũng như giải pháp. Lý do là ở thời điểm hiện tại, những fan trung thành nhất của các hãng ấy đang bắt đầu mất đi sự kiên nhẫn rồi.

Theo Vice