Chính quyền Bắc Kinh vừa có những động thái thắt chặt xuất khẩu nguồn đất hiếm quan trọng phục vụ cho nhu cầu gia công những con chip xử lý trên tiến trình cao cấp, cũng như thiết bị quang học phục vụ cho quân đội. Trước đây đã từng có những nguồn thông tin cho biết, phía Trung Quốc sẽ có những động thái kiểm soát nguồn cung hai loại đất hiếm gallium và germanium. Kể từ khi có thông tin chính thức vào năm ngoái, nhưng giá của hai loại mặt hàng nguyên liệu thô phục vụ gia công bán dẫn này trong năm vừa rồi đã tăng gần gấp đôi, chỉ tính riêng tại thị trường châu Âu.
Khi công bố quy định kiểm soát xuất khẩu nguồn cung gallium và germanium, phía Trung Quốc nói lý do là để “bảo vệ an ninh và lợi ích quốc gia”.
Chính những động thái kiểm soát nguyên vật liệu, thiết bị, công nghệ và sáng chế liên quan tới ngành bán dẫn từ cả hai phía, Trung Quốc và các quốc gia phương Tây, đứng đầu là Mỹ, lại càng nhấn mạnh thêm thực trạng chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu giờ đã trở thành một cỗ máy với những mắt xích đến từ khắp mọi nơi trên toàn thế giới. Bất kỳ cạnh tranh và cấm vận thuần túy liên quan tới việc bảo vệ lợi ích quốc gia giữa các cường quốc, ở đây là Mỹ và Trung Quốc, dưới hình thức những quy định kiểm soát, đều sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới toàn bộ chuỗi cung ứng, cũng như quá trình sản xuất chip trên toàn thế giới.
Nếu như Mỹ là quốc gia nắm giữ vô vàn những công nghệ, thiết bị, phần mềm, giải pháp và sáng chế gia công bán dẫn, thì Trung Quốc lại là nước nắm trong tay nguồn cung toàn cầu của những loại nguyên liệu tối quan trọng phục vụ gia công chip xử lý.
![[IMG]](https://photo2.tinhte.vn/data/attachment-files/2024/08/8434806_Screenshot_2024-08-28_164225.jpg)
Khi công bố quy định kiểm soát xuất khẩu nguồn cung gallium và germanium, phía Trung Quốc nói lý do là để “bảo vệ an ninh và lợi ích quốc gia”.
Chính những động thái kiểm soát nguyên vật liệu, thiết bị, công nghệ và sáng chế liên quan tới ngành bán dẫn từ cả hai phía, Trung Quốc và các quốc gia phương Tây, đứng đầu là Mỹ, lại càng nhấn mạnh thêm thực trạng chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu giờ đã trở thành một cỗ máy với những mắt xích đến từ khắp mọi nơi trên toàn thế giới. Bất kỳ cạnh tranh và cấm vận thuần túy liên quan tới việc bảo vệ lợi ích quốc gia giữa các cường quốc, ở đây là Mỹ và Trung Quốc, dưới hình thức những quy định kiểm soát, đều sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới toàn bộ chuỗi cung ứng, cũng như quá trình sản xuất chip trên toàn thế giới.
Nếu như Mỹ là quốc gia nắm giữ vô vàn những công nghệ, thiết bị, phần mềm, giải pháp và sáng chế gia công bán dẫn, thì Trung Quốc lại là nước nắm trong tay nguồn cung toàn cầu của những loại nguyên liệu tối quan trọng phục vụ gia công chip xử lý.
Theo Khảo sát Địa lý Mỹ, Trung Quốc sản xuất tới 98% sản lượng gallium toàn cầu, 60% sản lượng germanium toàn cầu.
Một người làm trong ngành sản xuất vật liệu bán dẫn nói với Financial Times: “Tình hình ở Trung Quốc đang rất nghiêm trọng. Không thể phủ nhận rằng chúng ta phụ thuộc vào họ.” Các nhà phân tích thị trường nói rằng chính quyền Bắc Kinh hoàn toàn sẵn sàng nhắm vào lợi ích kinh tế của các quốc gia phương Tây, để trả đũa cho việc họ bị cắt nguồn cung những cỗ máy quang khắc EUV, cũng như những con chip mạnh nhất trên thế giới ở thời điểm hiện tại.
Cá nhân thuộc ngành sản xuất nguyên liệu bán dẫn kể trên nói rằng, những đơn hàng gallium đến từ Trung Quốc với sản lượng lớn vẫn có, nhưng so với trước thời điểm những quy định kiểm soát được áp dụng, tổng sản lượng gallium Trung Quốc xuất khẩu đã giảm còn một nửa: “Nếu phía Trung Quốc tiếp tục giảm sản lượng gallium xuất khẩu như nửa đầu năm 2024, nguồn dự trữ nguyên liệu này của chúng tôi sẽ cạn kiệt, khan hiếm sẽ xảy ra.”
Nhà phân tích Jan Giese ở Tradium cho biết, gallium và germanium mà đơn vị giao dịch này nhận được từ phía Trung Quốc “chỉ bằng một phần nhỏ” so với sản lượng họ được nhập trước khi chính quyền Bắc Kinh áp dụng quy chế kiếm soát xuất khẩu: “Những quy định kiểm soát xuất khẩu này tạo ra sự căng thẳng đối với mọi doanh nghiệp bên ngoài Trung Quốc, tạo ra một loạt những vấn đề mới trong một thị trường vốn đã rất khó xoay sở kinh doanh.”
Theo các chuyên gia trong ngành, bên cạnh chip bán dẫn, gallium và germanium là những nguyên liệu quan trọng trong ngành sản xuất các sản phẩm sợi quang học và kính nhìn đêm phục vụ quân sự. Việc Trung Quốc kiểm soát nguồn cung hai loại nguyên liệu này chắc chắn ảnh hưởng tới quá trình sản xuất những sản phẩm như vậy.
Trong tháng 8, Bắc Kinh đã tiếp tục công bố kiểm soát xuất khẩu nguyên liệu antimony, khoáng chất sử dụng trong những viên đạn xuyên giáp, kính nhìn đêm và thiết bị quang học chính xác. Còn trước đó nữa, là những quy định kiểm soát xuất khẩu than chì để sản xuất ô tô điện, cũng như những công nghệ sử dụng trong ngành khai thác và chế biến đất hiếm.
Terence Bell của Strategic Metal Investments khẳng định: “Hiện giờ không một đơn vị Trung Quốc nào chào bán nguyên liệu germanium tại thị trường nước ngoài hết.”
Quảng cáo
Theo quy định xuất khẩu, những đơn hàng gallium và germanium xuất khẩu từ Trung Quốc cho các đối tác nước ngoài sẽ cần giấy phép đặc biệt, được các nhà quản lý tại nước này phê duyệt. Quá trình phê duyệt có thể mất từ 30 tới 80 ngày, dẫn tới thực tế rằng rất khó ký những hợp đồng cung cấp hai loại nguyên liệu này ở tầm dài hạn, sản lượng lớn, vì không có gì là chắc chắn cả.
Cory Combs, phó giám đốc đơn vị tư vấn Trivium China nói, mục tiêu hàng đầu của Bắc Kinh khi áp dụng những quy định cấm vận này là “phát đi tín hiệu” để phía Mỹ hiểu rằng họ hoàn toàn đủ sức mạnh trả đũa những quy định cấm vận, những áp lực phía Mỹ dồn lên những doanh nghiệp và các ngành công nghiệp mũi nhọn của Trung Quốc: “Suy cho cùng, lý do lớn nhất để họ đưa ra những quy định kiểm soát xuất khẩu, là nếu họ muốn chặn nguồn cung nguyên liệu sản xuất tới một nơi nhất định, họ chỉ cần không cấp giấy phép là xong.”
Các đơn vị kinh doanh đất hiếm và kim loại đổ lỗi cho việc Trung Quốc dự trữ nguồn cung germanium là lý do mức giá leo thang. Jan Giese cho biết, lượng germanium đang được Trung Quốc dự trữ là bao nhiêu, thuần túy chỉ có thể dự đoán chứ không thể biết chính xác. Thứ chắc chắn nhất, là “phía Trung Quốc đang dự trữ tỷ lệ rất lớn sản lượng germanium tinh luyện hàng năm họ sản xuất ra.”
Cory Combs thì cho rằng, bên cạnh việc phát đi tín hiệu cho phương Tây, những quy định kiểm soát xuất khẩu nguyên vật liệu bán dẫn cũng là một cách đảm bảo nguồn cung sử dụng cho ngành công nghệ năng lượng sạch, giữa lúc Trung Quốc cũng đang có những chuyển đổi sang năng lượng tái tạo. Rồi cùng lúc, phía Bắc Kinh cũng kỳ vọng những quy định này sẽ giúp họ bắt kịp về mặt công nghệ và tiến trình gia công bán dẫn với Mỹ và những quốc gia hàng đầu khác như Hàn Quốc chẳng hạn.
Nhân sự trong đơn vị bán dẫn giấu tên kể trên nói rằng: “Giả sử tình hình kinh tế toàn cầu và mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc vẫn căng thẳng như hiện nay, không có lý do gì Trung Quốc có những động thái xoa dịu quy định hạn chế xuất khẩu cả.”
Quảng cáo
